Çaycuma halkının kökeni hakkında çeşitli varsayımlar bulunmaktadır. Çevre köylerden gelenler: Çaycuma'nın ilk yerleşimcileri, Veliköyü ve Yakademirciler köylerinin birleştiği Sıracevizler mevkiinde cuma günleri pazar kuran civar köylülerdir. Bolu'dan gelenler: Bölgedeki bazı aileler, Bolu'dan gelen Rumbeyoğulları olarak anılan gruba dahildir. Kafkasya'dan gelenler: Nüfusun bir kısmı Kafkasya bölgesinden göç edenlerden oluşmaktadır. Urfa, Mardin, Yozgat'tan gelenler: 400-450 yıl önce Urfa, Mardin, Yozgat dolaylarından göç eden bir kısım göçmen de bölgede yerleşmiştir. Çaycuma, Cumhuriyet dönemine kadar Devrek'e bağlı bir bucak merkezi olarak kalmış, 1944 yılında ismi değiştirilerek ilçe olmuştur.