SinemaTarihi

Eski Türk filmlerinde yasaklanan sahneler arasında şunlar bulunmaktadır: 1. Kemal Sunal'ın "Devlet Kuşu" filminde geçen ve anlamsız bulunan bir sansür. 2. Nuri Bilge Ceylan'ın "Ahlat Ağacı" filminde kadın heykelinin dijital platformda ve ulusal bir TV kanalında sansüre uğraması. 3. Yılmaz Güney'in filmleri, siyasi kimliği ve vatandaşlıktan çıkarılması nedeniyle sansüre maruz kalmıştır. 4. Metin Erksan'ın "Karanlık Dünya" filmi, Türkiye'de sansür kurulunca tümüyle yasaklanan ilk film olmuştur. 5. Tunç Okan'ın "Otobüs" filmi, Türkiye'de uzun süre gösterimi yasaklanmış, ancak Danıştay kararıyla gösterime girebilmiştir. 6. Erden Kıral'ın "Hakkari'de Bir Mevsim" filmi, beş yıl boyunca ülkemizde yasaklı kalmıştır.

İlk Türk filmi, 1914 yılında Fuat Uzkınay tarafından çekilen "Ayestafanos'taki Rus Abidesinin Yıkılışı" adlı belgesel filmidir. Son Türk filmi ise, 2021-2024 yılları arasında yayınlanan "İlk ve Son" adlı televizyon dizisidir.

"Canavar Kadın" Türk filmi 1958 yılında çekilmiştir.

"Metro" adlı filmler farklı nedenlerle yasaklanmıştır: 1. "Metro" (1991) filmi, Rajiv Gandhi'nin suikastını konu alan ve yönetmen RK Selvamani tarafından çekilen film, hem bölgesel hem de revising komitelerinden sansür onayı alamadığı için yasaklanmıştır. 2. "Metro 2033" filmi ise, kitabın yazarı Dmitry Glukhovsky'nin, filmin gidişatından memnun kalmaması ve Moskova yerine Washington'da geçecek olması gibi değişiklikleri kabul etmemesi nedeniyle iptal edilmiştir.

"Orka" filminin neden yasaklandığına dair doğrudan bir bilgi bulunmamaktadır. Ancak, benzer bir durum olan ve Kazım Öz'ün yönettiği "Oy'una Geldik" filmi, Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından "şiddeti özendirme" gerekçesiyle yasaklanmıştır.

1960-1970 yılları arasında bazı en iyi filmler şunlardır: 1960: - "Spartaküs" (Spartacus). - "Zaman Makinası" (The Time Machine). - "Lanetliler Kasabası" (Village Of The Damned). - "Ayşecik: Şeytan Çekici". 1970: - "Düğün" (1974). - "Kara Çarşaflı Gelin" (1977). - "Yusuf ile Kenan" (1979). - "Sürü" (1980). - "Faize Hücum" (1983). - "Ahhh Belinda" (1986). - "Muhsin Bey" (1987).

"Yaz Bekârı" iki farklı filmle ilgili olabilir: 1. 1955 yapımı Amerikan filmi: Yönetmenliğini Billy Wilder'ın yaptığı bu komedi-romantik filmde, eşini ve oğlunu yaz tatili için yollamış bir adamın üst katında oturan seksi ama masum bir yıldız adayıyla yaşadığı ilişki anlatılır. 2. 1974 yapımı Türk filmi: Yönetmenliğini Osman F. Seden'in yaptığı bu filmde ise, mutsuz bir evliliği olan ve küçük oğluyla zaman geçiren zengin bir iş insanının, karısı Sermin'le yaşadığı büyük bir kavganın ardından evden ayrılıp şarkıcı Leyla'yla yaşadığı yasak aşk konu edilir.

Amerika Birleşik Devletleri'nde yasaklanan bazı filmler şunlardır: 1. "Birth Control" (1917): Aile planlaması üzerine olan bu film, ahlak ve toplum düzeni nedeniyle yasaklanmıştır. 2. "Häxan" (1922): Film, içerdiği işkence ve çıplaklık sahneleri nedeniyle 1929 yılına kadar yasak kalmıştır. 3. "The Great Dictator" (1940): Charlie Chaplin'in başrolünde olduğu bu film, Nazi Almanya'sını işlediği için Almanya'da yasaklanmıştır. 4. "The Exorcist" (1973): Korku ve şiddet sahneleri nedeniyle Finlandiya, İngiltere, Brezilya, Avustralya ve Almanya gibi ülkelerde yasaklanmıştır. 5. "A Clockwork Orange" (1971): Şiddet ve ağır dil kullanımı nedeniyle İrlanda, İngiltere, Singapur, Malezya ve İspanya'da yasaklanmıştır.

Fransız siyah beyaz sineması, sinemanın ilk dönemlerinden gelen ve renklerin sınırlı olduğu bir sinema türünü ifade eder. Önemli Fransız siyah beyaz filmleri arasında şunlar yer alır: - "400 Darbe" (Les Quatre Cents Coups): François Truffaut'nun yönettiği bu film, gençliğin karmaşasını siyah beyazın getirdiği duygusal yoğunluk ile anlatmayı başarmıştır. - "Yedi Samuray" (Shichinin no Samurai): Akira Kurosawa'nın filmi, siyah beyaz görüntü ile karakterlerin ruh hallerini ve toplum içindeki çatışmalarını vurgulamıştır. - "La Dolce Vita": Federico Fellini'nin filmi, hem görsel hem de duygusal açıdan izleyicilerde derin bir etki bırakmıştır.

Parodi filmler, sinema tarihinde sessiz film dönemine kadar uzanmaktadır. Ancak, parodi filmlerin popüler hale gelmesi ve geniş kitlelerce tanınması 1970'ler ve 1980'lerde gerçekleşmiştir.

Berlin'de çekilen bazı önemli filmler şunlardır: 1. "Wings of Desire" (1987): Wim Wenders'in yönettiği, Bruno Ganz'ın başrolde olduğu, Berlin'i meleklerin gözünden anlatan bir film. 2. "Germany Year Zero" (1948): Roberto Rossellini'nin yönettiği, 2. Dünya Savaşı sonrası Berlin'i konu alan bir "Yeni Gerçekçilik" filmi. 3. "The Lives of Others" (2006): Florian Henckel von Donnersmarck'ın yönettiği, Doğu Almanya'da geçen psikolojik bir drama. 4. "Run Lola Run" (1998): Tom Tykwer'in yönettiği, sevgilisini kurtarmak için 20 dakika içinde para bulmak zorunda olan Lola'nın hikayesini anlatan bir film. 5. "Good Bye Lenin!" (2003): Wolfgang Becker'in yönettiği, Doğu ve Batı Almanya'nın birleşimini anlatan bir film. 6. "Christiane F." (1981): Ulrich Edel'in yönettiği, 1970'li yıllarda Berlin'de yaşamanın zorluklarını işleyen bir yapım. 7. "Victoria" (2015): Sebastian Schipper'in yönettiği, plan-sekans yöntemiyle çekilmiş, kesintisiz bir film. Ayrıca, "Berlin in Berlin" (1993) adlı Türk filmi de Berlin'de çekilmiştir.

Renklendirilmiş eski filmler arasında öne çıkanlar şunlardır: 1. "Halıcı Kız" (1953) - Türkiye'de çekilen ilk renkli film. 2. "Oz Büyücüsü" (1939) - Renkli sahnelerin siyah beyaz bir başlangıçtan sonra eklendiği film. 3. "The Gulf Between" (1917) - Technicolor yöntemiyle çekilen ilk renkli film. 4. "Çiçekler ve Ağaçlar" (1932) - Walt Disney'in üç renkli tekniği kullandığı kısa animasyon filmi. 5. "Kartopu Savaşı" (1897) - Louis Lumière'in filmi, yapay zekâyla renklendirilmiştir.

"Can't Help Falling in Love" şarkısı, 1961 yapımı "Blue Hawaii" filminde kullanılmıştır. Ayrıca, 2017 yapımı bir Filipin filmi olan "Can't Help Falling in Love" da bu isimle anılmaktadır.

"Bir Hafta" (One Week) adlı filmler iki farklı konuyu işlemektedir: 1. 2008 yapımı "Bir Hafta" filmi, genç bir ilkokul öğretmeni olan Ben'in kanser nedeniyle iki yıl ömrü kaldığını öğrenmesinin ardından her şeyi geride bırakarak Toronto'dan Vancouver'a yaptığı bir haftalık yolculuğu ve bu süreçte hayata dair fikirlerindeki değişimleri konu almaktadır. 2. 2011 yapımı "Marilyn ile Bir Hafta" filmi, 23 yaşındaki Colin Clark'ın, Oxford'da okuduğu bölümü terk ederek sinema sektörüne girmesini ve "The Prince and the Showgirl" filminin setinde asistan olarak çalışırken Marilyn Monroe'nun İngiltere'de geçirdiği bir haftayı anlatmaktadır.

Dağlar Kralı Spencer Tracy karakteri, "The Mountain" (Dağların Fedaisi) adlı 1956 yapımı filmde yer almaktadır.

1973 yapımı "Dracula" filmi iki farklı yerde çekilmiştir: 1. Londra: Filmin bazı sahneleri, South Kensington bölgesindeki Elvaston Place'de çekilmiştir ve burada "The Keeley Foundation for Science" olarak kullanılan mekan Queens Gate Lodge, 23a Elvaston Place'dir. 2. Hertfordshire: "Psychical Examination and Research Group"un merkezi olarak kullanılan "Pelham House" sahneleri, Borehamwood yakınlarındaki Well End'de, Buckettsland Lane'deki özel bir evde çekilmiştir.

İki farklı "Sirk" filmi bulunmaktadır: 1. 2000 yapımı "Sirk" filmi, sadist bir sabıkalı olan Bruno'nun, zeki ve sahtekar bir adam olan Leo'dan kurtulmak istemesini konu alır. 2. 1928 yapımı sessiz komedi filmi "Sirk" ise, Charlie Chaplin'in yönettiği ve başrolünü üstlendiği bir yapımdır.

Berlin'de çekilen bazı filmler şunlardır: 1. "Berlin Üzerindeki Gökyüzü" (Wings of Desire) (1987). 2. "Almanya, Sıfır Yılı" (Germany Year Zero) (1948). 3. "Başkalarının Hayatı" (The Lives of Others) (2006). 4. "Koş Lola" (Run Lola Run) (1998). 5. "Elveda Berlin" (Good Bye Lenin!) (2003).

İlk sinema salonu, 28 Aralık 1895 tarihinde Fransa'nın Paris şehrinde Auguste ve Louis Lumière kardeşler tarafından açılan Cinématographe ile birlikte açılmıştır.

"İstanbul Geceleri" filmi, Yusuf Kurçenli tarafından çekilen ve Rıfat Ilgaz'ın romanından uyarlanan "Karartma Geceleri" adlı film, sansür kurulu tarafından toplumun ahlaki değerlerine aykırı bulunduğu için yasaklanmıştır.