Otobiyografi

“Kelebek ve Dalışçı” (Le scaphandre et le papillon) Jean-Dominique Bauby’nin gerçek yaşam öyküsünü anlatır. Bauby, geçirdiği beyin kanaması sonucu sol gözünün görme yetisi hariç bütün bedensel fonksiyonlarını yitirir. Bu süreçte konuşma terapistinin yardımıyla iletişim kurmayı öğrenir ve kendi otobiyografisini yazar.

Sergüzeşt, otobiyografi olarak adlandırılır çünkü bu türde yazar, kendi yaşam öyküsünü ve deneyimlerini anlatır. Bu bağlamda, Evliya Çelebi'nin Seyahatname'de kendisini tanıttığı ve yaşadıklarını anlattığı bölümler de sergüzeştnamelere örnek olarak gösterilebilir.

Jose Bruna serisi olarak belirtilen film, "Sörfçü Kız Bruna" (Bruna Surfistinha) adlı 2011 yapımı biyografi ve dram türünü kapsamaktadır. Film, Raquel Pacheco'nun otobiyografik romanından uyarlanmıştır ve Raquel adlı karakterin hikayesini anlatır.

Otobiyografi değerlendirilirken dikkat edilmesi gereken bazı önemli noktalar şunlardır: 1. Yazarın Arka Planı: Yazarın yaşam koşulları ve yaşadığı dönemin sosyal, kültürel ve politik bağlamı, otobiyografideki deneyimlerin nasıl şekillendiğini anlamak için önemlidir. 2. Eserin Yapısı: Otobiyografinin zaman sırasına göre mi yoksa tematik bir yaklaşımla mı yazıldığı, bölümlerin düzeni ve akışın mantık açısından nasıl bir ilişki içinde olduğu değerlendirilmelidir. 3. İçerik Analizi: Yazarın hangi olayları, anıları ve deneyimleri paylaştığı, bu anıların seçimi ve yazarın kimliğini nasıl şekillendirdiği incelenmelidir. 4. Tarz ve Dil: Yazarın dil kullanımı, üslubu ve anlatım biçimi, otobiyografinin estetik ve duygusal etkisi üzerinde etkili olabilir. 5. Yazarın Niyeti: Yazarın bu eseri yazarken neyi amaçladığı, kendi hikâyesini anlatmak mı yoksa toplumsal bir mesaj vermek mi istediği değerlendirilmelidir. 6. Alıcı ve Etki: Eserin hedef kitlesi ve bu kitle üzerindeki etkisi, yazının okuyuculara nasıl bir etki yarattığı da değerlendirmeye dahil edilmelidir. 7. Kişisel Yansımalar: Değerlendirme sürecinde kendi düşünceler ve duygular da eklenmelidir.

Mor Salkımlı Ev adlı eser, Halide Edib Adıvar'ın kendi hayatını anlattığı için otobiyografik olarak kabul edilir. Kitapta, yazarın çocukluk günlerinden 1918 yılına kadar olan anıları yer almakta ve bu süreçte kendi yaşamını, ailesini, eğitimini ve Milli Mücadele'ye katılım sürecini anlatmaktadır.

"12 Years a Slave" (12 Yıllık Esaret) filmi, gerçek bir hikayeye dayanmaktadır. Filmin konusu, Solomon Northup adlı bir adamın 12 yıldan fazla süren kölelik dönemini anlattığı otobiyografisinden uyarlanmıştır.

"Bir Buçuk Abartı" (Hyperbole and a Half) Allie Brosh'un otobiyografik çizgi roman formatında yazdığı bir eserdir. Kitap, hayata dair tespitler, talihsizlikler, kusurlu başa çıkma çabaları ve modern insanın karşılaştığı diğer konuları mizahi ve dokunaklı bir dille ele almaktadır. Brosh'un çizimleri ve kısa cümleleri, okuyucuları kahkahalara boğarken aynı zamanda "hakikaten ya" ve "bence de öyle" gibi onaylayıcı cümleler söylemeye teşvik etmektedir.

Mesut Özil'in ağladığı edit, Fenerbahçe'den ayrıldıktan sonra yaptığı otobiyografide yer almaktadır. Özil, Real Madrid döneminde teknik direktör Jose Mourinho ile yaşadığı tartışma sırasında Mourinho'nun kendisine küfür etmesi ve "S... git Mesut!" demesi üzerine ağladığını belirtmiştir.

“Bir Yoginin Otobiyografisi” kitabı, Paramahansa Yogananda tarafından yazılmış ve yoginin eşsiz bir hakikat arayışını anlatmaktadır. Kitapta ayrıca, yogilerin mucizeler gerçekleştirmek ve kendilerine hakim olmaya erişmek için kullandıkları süptil fakat kesin kanunların bilimsel açıklamaları da yer almaktadır. Bunun yanı sıra, yazar Doğu ve Batı'nın ruhsal açıdan olağandışı insanlarına yaptığı ziyaretleri de aktarmaktadır. “Bir Yoginin Otobiyografisi”, kendi alanında bir klasik olarak kabul edilmekte ve 19 dile tercüme edilmiştir.

Benjamin Franklin'in otobiyografisi birkaç açıdan önemlidir: 1. Tarihsel ve Toplumsal Bakış Açısı: Otobiyografi, 18. yüzyıl Amerikası'nın canlı bir tasvirini sunar ve Amerikan orta sınıfının ilk detaylı incelemesi olarak kabul edilir. 2. Bilimsel ve Felsefi Katkılar: Franklin'in elektrik deneyleri ve diğer bilimsel çalışmaları, otobiyografide yer alır ve bilim tarihine önemli bir katkı olarak değerlendirilir. 3. Moral ve Başarı Hikayesi: Eser, erdemli bir kahramanın yaşadığı zorlukları aşarak başarıya ulaşmasını anlattığı için, ilham verici bir başarı hikayesi olarak da görülür. 4. Dil ve Üslup: Franklin'in dili, özlü ifadeler, dengeli cümleler ve ironik bir mizah anlayışıyla dikkat çeker.

Babürname, önemli bir eserdir çünkü: 1. Otobiyografi ve Anı Türü: Babür Şah'ın hayatını ve imparatorluğunun kuruluşunu anlattığı için otobiyografi ve anı türünün özelliklerini taşır. 2. Çok Yönlülük: Eser, günlük, seyahatname, tarih metni, coğrafya, etnografya, botanik ve folklor ansiklopedisi gibi farklı türlerde bilgiler sunar. 3. Samimiyet ve Dürüstlük: Babür Şah, eserinde kusurlarını ve başarısızlıklarını dahi gizlemeksizin her şeyi büyük bir samimiyetle anlatmıştır. 4. Dil ve Edebiyat: Çağatay Türkçesi ile yazılmış olup, nesir türünde bir başyapıt olarak değerlendirilir ve dönemin edebiyatına önemli katkılar sağlamıştır.

"Beyaz Masai" adlı eser, gerçek bir otobiyografik hikayeye dayanmaktadır.

Tümer Metin'in "Metin Olmak" kitabı, futbolcunun yaşam öyküsünü kendi kaleminden anlatıyor. Kitapta yer alan konular arasında: - Tümer Metin'in çocukluk yılları ve futbola başlangıcı. - Oynadığı takımlardaki anıları, teknik direktörleri ve takım arkadaşlarıyla ilgili portreler. - Başarıları, üzüntüleri ve futbolculuk kariyerinin önemli maçları. Kitabın adı, Tümer Metin'in soyadından hareketle "kendisi olmak" anlamına gelen, aynı zamanda sağlam, sağduyulu ve sabırlı olmayı ifade eden "metin" kelimesine gönderme yapıyor.

Otobiyografide anlatıcı birinci kişidir, yani yazarın kendisidir.

Evet, "Julie & Julia" filmi gerçek bir hikayeye dayanmaktadır. Filmin hikayesi, Julia Child'ın "My Life in France" adlı otobiyografisi ve Julie Powell'ın "Julie & Julia: 365 Days, 524 Recipes, 1 Tiny Apartment Kitchen" adlı anıları üzerine kurulmuştur.

"Ölüler Evinden Anılar" romanı, birkaç önemli nedenden dolayı önemlidir: 1. Otobiyografik Değer: Dostoyevski'nin kendi hapislik deneyimlerini anlattığı bu eser, yazarın yaşamındaki önemli bir dönemi yansıtır ve onun edebiyat hayatını etkileyen bir dönüm noktası olmuştur. 2. Mahkumların Yaşantıları: Romanda, Sibirya'daki hapishane koşulları ve mahkumların hayatları detaylı bir şekilde betimlenir, bu da ezilmişliğin, mücadelenin ve yalnızlığın bir kanıtı olarak kabul edilir. 3. Tolstoy'un Değerlendirmesi: Tolstoy, bu eseri Dostoyevski'nin en büyük başarısı olarak görmüştür. 4. Suç Psikolojisi: Roman, suç psikolojisine yönelik çeşitli yorumları da içerir.

"Rocket Boys", Homer Hickam tarafından yazılmış üç otobiyografik kitap serisinin ilkidir ve bir maden kasabasında büyüyen ve amatör roketler yapan bir çocuğun hikayesini anlatır. Kitap, 1950'lerde West Virginia'daki Coalwood kasabasında geçen Hickam'ın gençlik yıllarını takip eder. Hikaye, azim, arkadaşlık, eğitim ve dönüşümün gücü temalarını işler.

Otobiyografide en çok yer verilen sorular şunlardır: 1. Doğum Yeri ve Tarihi: Yazarın doğduğu yer ve zaman hakkında bilgi verilir. 2. Aile ve Çocukluk Dönemi: Aile yapısı, kardeşler ve çocukluk anıları anlatılır. 3. Eğitim Hayatı: Okul hayatı, üniversite yılları ve alınan eğitimler detaylandırılır. 4. Kariyer ve İş Hayatı: İş deneyimleri, kariyerdeki dönüm noktaları ve başarılar paylaşılır. 5. Kişisel İlişkiler: Aşk hayatı, dostluklar ve aile ilişkileri ele alınır. 6. Önemli Olaylar ve Dönüm Noktaları: Hayatta karşılaşılan zorluklar, kayıplar ve önemli anılar vurgulanır. Bu sorular, yazarın yaşam öyküsünü ve iç dünyasını okuyucuya aktarmak için temel unsurlardır.

"An öz ayar" ifadesi, iki farklı bağlamda kullanılabilir: 1. Öz-yansıtma: Bireyin kendi davranışlarını ve deneyimlerini izleyerek farkındalık kazanması, memnuniyet ve memnuniyetsizliklerini değerlendirmesi sürecini ifade eder. 2. Öz yaşam öyküsü (otobiyografi): Bir kişinin kendi yaşamını kendisinin yazılı olarak anlatmasıdır.

"Beynimdeki Düşman" iki farklı bağlamda kullanılabilir: 1. Yücel Kuran'ın Otobiyografisi: İdeal Kültür Yayıncılık tarafından 2020 yılında yayımlanan bu kitap, bir madde bağımlısının kurtuluş hikayesini anlatır. 2. Robert Longo'nun Filmi: 1995 yapımı bu bilim-kurgu, gerilim ve aksiyon filmi, Johnny adlı bir hafıza kuryesinin hikayesini konu alır.