Noktalamaİşaretleri

Üç nokta (…) ve nokta (.) farklı işaretlerdir. Nokta şu durumlarda kullanılır: - Cümlenin sonuna konur. - Sayılardan sonra sıra bildirmek için konur. - Tarihlerin yazılışında gün, ay ve yılı gösteren sayıları ayırmak için konur. Üç nokta ise şu durumlarda kullanılır: - Anlatım olarak tamamlanmamış cümlelerin sonuna konur. - Kaba sayıldığı için veya başka bir sebepten dolayı açık yazılmak istenmeyen kelime ve bölümlerin yerine konur. - Alıntılarda başta, ortada ve sonda alınmayan kelime veya bölümlerin yerine konur.

Türkçenin kelimesi kesme işaretiyle ayrılmaz.

Karşılıklı konuşmalarda diyalog ifadesinin başına iki nokta (:) konur.

Noktalama işaretlerinin en zoru olarak değerlendirilebilecek bir işaret yoktur, çünkü her birinin belirli görevleri ve kullanım alanları vardır. Ancak, üç nokta (...) ve kesme işareti (') bazı durumlarda zorluk yaratabilir: - Üç nokta, eksik bırakılan veya sıralanmamış ifadeler için kullanılır ve doğru yerde kullanılmadığında cümlenin anlamını değiştirebilir. - Kesme işareti, özel isimlere gelen ekleri ayırmada kullanılır ve bu eklerin yanlış ayrılması anlam karmaşasına yol açabilir.

Kesme işaretinin kullanıldığı yerleri içeren bir çalışma kağıdı hazırlamak için aşağıdaki konuları ele alabilirsiniz: 1. Özel isimlere gelen ekleri ayırmak: Kişi adları, yer adları, kurum adları gibi özel isimlere getirilen iyelik, durum ve bildirme ekleri kesme işaretiyle ayrılır. 2. Kısaltmalara gelen ekleri ayırmak: TBMM’ye, ABD’de, THY’nin gibi kısaltmalara getirilen ekler kesme işaretiyle ayrılır. 3. Sayılara getirilen ekleri ayırmak: Tarihler (1923’te), sıra sayıları (7’nci) ve harfler (a’dan z’ye) gibi sayı ve harflere gelen ekler kesme işaretiyle ayrılır. 4. Şiirde hece düşmesini göstermek: N’olur, N’eylersin gibi şiirde ölçü ve söyleyiş gereği düşen sesleri göstermek için kesme işareti kullanılır. 5. Yay ayraç içinde açıklama yapıldığında: Özel adlar için yay ayraç içinde bir açıklama yapıldığında kesme işareti yay ayraçtan önce kullanılır. Bu konuları içeren bir çalışma kağıdı, örnek cümleler ve kesme işaretinin doğru kullanımını gösteren alıştırmalar içerebilir.

Virgül (,) ve sıfır (0) farklı anlamlara sahiptir: 1. Virgül (,): Yazılı cümlelerde eş görevli kelime ve kelime grupları arasına konulan, kısa bir durmayı gösteren noktalama işaretidir. 2. Sıfır (0): Matematikte ve sayılarda hiçbir değeri temsil eder.

Üç nokta ile başlayan beş cümle: 1. Art arda örneklerin sıralandığı cümlelerde kullanılır: "Fiillerin bazıları isimlerden türemiştir: başlamak, suçlamak, incelmek, çoğalmak...". 2. Bitmemiş veya bitirilmemiş cümlelerin sonuna konur: "Gök sarı, toprak sarı, çıplak ağaçlar sarı... Sana uğurlar olsun... Ayrılıyor yolumuz!". 3. Kaba sayıldığı için veya bir başka sebepten ötürü açıklanmak istenmeyen kelime ve bölümlerin yerine konur: "Olaya ... Bey'in oğlunun da adı karışmış". 4. Alıntılarda başta, ortada ve sonda alınmayan kelime veya bölümlerin yerine kullanılır: "Derken şehrin öte başından boğuk boğuk sesler gelmeye başladı...". 5. Sözün bir yerde kesilerek geri kalan bölümün okuyucunun hayal dünyasına bırakıldığını göstermek veya ifadeye güç katmak için konur: "Her şey buraya kadarmış... Ayrılıyor yollarımız".

Ayraç içinde ayraç kullanılması gereken durumlarda, yay ayraçtan önce köşeli ayraç kullanılır. Örnekler: Metin aktarımları. Çeviriler. Alıntılar. Kullanım kuralları: Okunabilirlik. Gelenek. Karışıklığı önleme.

Yazım kurallarında en çok çıkan sorular genellikle şu konuları kapsar: 1. Büyük Harf Kullanımı: Cümle başı, özel isimler, yer adları ve unvanların doğru yazımı. 2. Birleşik Kelimeler: İki veya daha fazla kelimenin bir araya geldiği birleşik kelimelerin doğru yazılıp yazılmadığı. 3. Ayrı ve Bitişik Yazım: Kelimelerin hangi durumlarda ayrı, hangi durumlarda birleşik yazılacağı. 4. Noktalama İşaretleri: Virgül, nokta, soru işareti gibi noktalama işaretlerinin doğru kullanımı. 5. Sık Yapılan Yazım Hataları: Türkçede sıkça karşılaşılan yazım hatalarının tespiti ve düzeltilmesi.

İngilizce'de kesme işareti (apostrophe) üç ana durumda kullanılır: 1. İyelik belirtmek için: Bir isme ait bir şeyden bahsederken kullanılır. 2. Kısaltmalarda: Özellikle olumsuz ekinin söz konusu olduğu fiil yapılarında kısaltma yapıldığında kullanılır. 3. Bazı çoğul yapılarda: İngilizce'de normalden farklı çoğul durumlarda kesme işareti kullanılır.

Doğru yazım şekli "5'te"dir. Saatlere gelen ekler kesme işaretiyle ayrılır ve çift sıfırın okunuşu dikkate alınmaz, çift sıfırdan önceki rakamın devamı şeklinde okunur.

Noktalama işaretlerinin yazımı şu kurallara göre yapılır: 1. Nokta (.): Cümlenin sonuna konur ve yeni bir cümleye geçiş yapar. 2. Virgül (,): Sıralı ve eş görevli sözcük ya da sözcük gruplarının arasında kullanılır. 3. İki Nokta (:): Kendisinden sonra örnekler verilecek cümlenin sonunda veya açıklama yapılacak cümlenin sonunda kullanılır. 4. Üç Nokta (...): Yargısı tamamlanmamış cümlelerin sonuna konur. 5. Soru İşareti (?): Soru bildiren cümle ya da kelimelerin sonuna eklenir. 6. Ünlem İşareti (!): Duygu veya vurguyu belirtmek için kullanılır. Bu işaretlerin doğru kullanımı, yazının akışını ve anlaşılırlığını artırır.

Yay ayracı ( ) kullanımına üç örnek: 1. "Anadolu kentlerini, köylerini (köy sözünü de çekinerek yazıyorum) gezsek bile görmek için değil, kendimizi göstermek için geziyoruz." (Nurullah Ataç). Bu cümlede yay ayracı, ek bilgi veren ifadeyi belirtmek için kullanılmıştır. 2. "Yunus Emre’nin (1240?-1320) eserleri günümüzde de okunmaktadır.". Özel isme ait ek, yay ayracı içinde yazılmıştır. 3. "İhtiyar – (Yavaş yavaş Kaymakama yaklaşır.) Ne oluyor beyefendi? Allah rızası için bana da anlatın..." (Reşat Nuri Güntekin). Tiyatro eserlerinde konuşanın hareketlerini açıklamak için yay ayracı kullanılır.

Fiilimsi ve bağlaçtan sonra virgül kullanılmaz.

Noktalama işaretlerinin olmadığı bir yazı, anlam karmaşası yaratır ve okuyucunun metni doğru bir şekilde anlamasını zorlaştırır. Noktalama işaretlerinin eksik olduğu yazılarda şu tür sorunlar ortaya çıkar: - Cümlelerin ne zaman başladığı ve bittiği belirsiz olur. - Okuma akışı bozulur. - Kelimelerin ve ifadelerin anlamları netleşmez.

"Yağmur yağacak mı?" cümlesinin sonuna soru işareti ( ? ) konur.

Evet, ölçü birimlerinden sonra gelen eklere kesme işareti konur.

Tarihlerde "den" eki, kesme işareti (’) ile ayrılır.

Virgülün kullanım alanlarından biri, birbiri ardınca sıralanan eş görevli kelime ve kelime gruplarının arasına konmasıdır. Örnek: Fırtınadan, soğuktan, karanlıktan ve biraz da korkudan. Her sabah erken kalkar, biraz yürüyüş yapar, fırından ekmek alıp eve dönerdi. Ayrıca, tırnak içine alınmayan aktarma cümlesinden sonra ve konuşma çizgisinden hemen önce de virgül kullanılır. Örnek: Yalan söylediğim için çok pişmanım, dedi. – Yarın kaçta yola çıkacağız, diye sordu.

Ünlem işareti (!) noktalama işaretlerinden sonra şu durumlarda kullanılır: 1. Ünlem cümlelerinin sonunda: "Hey, bana baksana sen!". 2. Seslenme bildiren hitaplardan sonra: "Arkadaşlar, biraz beni dinler misiniz?". 3. Bir söze inanılmadığını göstermek için parantez içinde: "Ne kadar nazik (!) biri olduğunu göreceksin".