Yüzüncü maymun deneyi, Pasifik Okyanusu'ndaki bir adada yaşayan maymunların davranışlarının gözlemlendiği bir olayı ifade eder. Deneyin özeti: 1. Bilim insanları, maymunların beslenmesi için kumların içine tatlı patates bırakıyorlardı. 2. Maymunlar, patatesleri kumlu olduğu için pek memnun olmuyorlardı. 3. Bir gün, İmo adlı sekiz aylık dişi bir maymun, patatesini suya düşürerek yıkadı ve daha lezzetli olduğunu keşfetti. 4. Bu buluşunu annesine öğretti ve kendi arkadaşları da patateslerini yıkayarak yemeyi öğrendi. 5. Kısa sürede birbirlerini taklit eden bir sürü maymun, patateslerini yıkayarak yer hale geldi. 6. 1958 yılının sonbaharında, Koshima adasında patatesleri yıkayarak yiyen maymunların sayısı kritik bir sayıya ulaştı ve hemen hemen tüm maymunlar patatesleri yıkamaya başladı. 7. Bu olay, sadece o adada kalmayarak çevre adalardaki maymunlara da yayıldı ve hatta Japonya'nın anakarasındaki maymunlar bile bu alışkanlığı edindiler. Sonuç: Bu olay, yeni bir davranış veya fikrin, açıklanamayan yollarla bir gruptan tüm ilgili gruplara hızla yayılabileceğini gösteren yüzüncü maymun etkisi olarak adlandırıldı.