Makamlar

"Allı Turnam" türküsü, La Minör / La Hüseyni makamında icra edilmektedir.

Türk Beşleri, Batı Müziği yapısı içinde klasik Türk müziği ve Türk halk müziğinin makamlarını kullanmayı amaçlamışlardır.

Lavtada çeşitli makamlar çalınabilir, bunlar arasında: Şevkefza; Segâh; Suzinak; Kürdîlihicazkâr (Yahya Kemal Bayatlı güfteli); Rast. Ayrıca, Rönesans ve erken barok dönemlerinde büyük rağbet gören Avrupa lavtasında hicaz makamı da çalınabilir.

18. ve 19. yüzyıl Türk müziğinde kullanılan bazı makamlar şunlardır: Hicaz Makamı: İlk defa 14. yüzyılda Urmevi'nin eserlerinde görülmüştür. Nihavend Makamı: Rast perdesi üzerinde Buselik beşlisine, Neva perdesinde Kürdi veya Hicaz dörtlüsünün eklenmesiyle meydana gelir. Hüzzam Makamı: Yerinde Hüzzam beşlisine, Eviç perdesinde Hicaz dörtlüsünün eklenmesiyle oluşmuştur. Kürdilihicazkar Makamı: Rast perdesi üzerinde bir Kürdi dörtlüsüne, Çargâh perdesi üzerinde bir Buselik beşlisinin eklenmesiyle meydana gelir. Uşşak Makamı: Yerinde Uşşak dörtlüsüne, Neva perdesinde Buselik beşlisinin eklenmesiyle oluşur. Mahur Makamı: Rast perdesinde Hicaz beşlisine, Neva perdesi üzerinde Hicaz dörtlüsünün eklenmesiyle meydana gelir. Karcığar Makamı: Uşşak Dörtlüsüne, Neva perdesinde Hicaz beşlisinin eklenmesiyle oluşur.

"Tiryakinim" şarkısı, Sol Karar ve Mi Karar makamlarında notaya alınmıştır.

"Arz-ı hal için sultana geldim" ilahisi, Acemaşiran makamında bestelenmiştir.

Canfezâ makamı, Türk müziğinde bir bileşik makam olarak bilinmektedir.

Mustafa Kandıralı, oyun havası ve musiki makamlarında çalmıştır.

"Kader Diyemezsin" şarkısı Hicaz makamında bestelenmiştir.

Türk halk müziği kuramları şu şekilde özetlenebilir: 1. Makamlar ve Tonlar: Türk halk müziği, zengin bir makam yapısına sahiptir ve farklı duygusal ifadeler için geniş bir tonal yelpaze sunar. 2. Ezgi ve Ritim: Kendine özgü usuller ve ritimlerle icra edilir, bu ritimler müziğin enerjisini ve canlılığını artırır. 3. Anonimlik: Ezgiler genellikle anonimdir ve halk içinden gelen yaratıcılığın kuşaktan kuşağa aktarılması yoluyla oluşur. 4. Sözlü ve Sözsüz Türler: Türk halk müziği, sözlü (türküler) ve sözsüz (ezgiler) olmak üzere çeşitli türlere ayrılır. 5. Bölgesel Çeşitlilik: Anadolu'nun farklı bölgelerinde farklı ritim, melodi ve enstrümanlarla icra edilir. 6. Aşık Geleneği: Halk şairleri olan aşıklar, sazlarıyla birlikte doğaçlama türküler söyleyerek halkın duygularını dile getirir.

"Kara Basma İz Olur" türküsü, Hüseyni makamında icra edilmektedir.

İbn-i Sina'nın hangi makamda müzik dinlemesi gerektiği konusunda çeşitli görüşler bulunmaktadır. Genel olarak kabul edilenlere göre, İbn-i Sina için uygun makamlar şunlardır: 1. Rehavi Makamı: İnsana beka (sonsuzluk fikri) verir ve akıl hastalıklarına iyi gelir. 2. Isfahan Makamı: Güven hissi, uyum sağlama ve hareket yeteneği verir. 3. Hüseyni Makamı: Sükunet ve rahatlık sağlar. Bu makamların etkileri, günün belirli zamanlarına göre de değişiklik gösterebilir.

Ud'da basit, bileşik ve şed makamlar olmak üzere çeşitli makamlar kullanılır. Bazı ud makamları: - Çargah Makamı; - Buselik Makamı; - Kürdî Makamı; - Rast Makamı; - Uşşak Makamı; - Hicaz Makamı; - Zirgüleli Hicaz Makamı; - Neveser Makamı; - Segâh Makamı; - Saba Makamı.

Bolahenk ney, Hüseyni makamında karar sesi verir.

Alevi müziklerinde genellikle Hüseyni, Uşşak, Hicaz, Rast ve Muhayyer makamları kullanılır. Ayrıca, Kalenderî, Kerem gibi temel ayaklar da nefeslerde sıkça görülen makamlar arasındadır.

“Ahımı hicranımı sakladım gizli tuttum” şarkısı nihavend makamında bestelenmiştir.

Uşşâk makamında bulunan bazı makamlar şunlardır: 1. Basit Uşşâk Makamı: Uşşâk dörtlüsü ve Hüseyni beşlisinin birleşmesiyle oluşur. 2. Şedd Uşşâk Makamları: Uşşâk makamının Acemaşiran, Rast ve Yegâh perdelerine göçürülmesiyle elde edilen makamlar. 3. Birleşik Uşşâk Makamları: Ferahfeza, Dilkeşide ve Ruy-i Irak gibi çeşitli makamların birleştirilmesiyle oluşan makamlar.

"Bir Kararda Durmayalım" türküsü Hüseyni makamında bestelenmiştir.

Mustafa Sevim'in "Vurgunum" ilahisi, Hüseyni makamında seslendirilmiştir.

Oğuzhan Bolbol'un ud çaldığı eserler arasında "Suzinak makamı" ve "Hicaz makamı" gibi makamlar bulunmaktadır.