Kemosentez

Kemosentezi saprofit olarak yapan canlılar bakteri ve mantarlardır.

Fotosentez ve kemosentez arasındaki temel farklar şunlardır: 1. Enerji Kaynağı: Fotosentez, ışık enerjisini kullanırken, kemosentez kimyasal reaksiyonların enerjisini kullanır. 2. Üretilen Ürünler: Fotosentez, oksijen ve glikoz üretirken, kemosentez sadece glikoz üretir. 3. Çevreye Etki: Fotosentez, oksijeni atmosfere salarak diğer canlıların oksijen kullanmasını sağlar. 4. Gerçekleştiği Ortamlar: Fotosentez, ışığın ulaşabildiği kara ve suda yaşayan canlılarda gerçekleşirken, kemosentez özellikle ışığın ulaşmadığı derin deniz tabanları gibi karanlık ve ekstrem koşullarda görülür.

CO2 özümlemesi ile glikoz sentezleme, fotosentez yoluyla bitkiler, algler, siyanobakteriler ve bazı tek hücreli canlılarda görülür. Kemosentez yoluyla ise sadece bazı bakteri ve arkelerde inorganik maddelerin oksidasyonu sonucu açığa çıkan kimyasal enerji ile CO2 özümlemesi yapılarak glikoz sentezlenir.

Kemosenteze örnek olarak derin deniz hidrotermal bacalarında yaşayan bazı bakterilerin enerji üretme şekli gösterilebilir. Bu bakteriler, hidrojen sülfür (H2S) gibi inorganik bileşikleri oksitleyerek enerji elde ederler. Kemosentez ayrıca nitrifikasyon sürecinde de gerçekleşir.

Kemosentez yapan bir canlıda klorofil bulunmaz.

Arkeler, kimyasal reaksiyonlardan enerji üretme yeteneğine sahiptir. Bu reaksiyonlar arasında şunlar yer alır: Kemosentez: Arkelerin çoğu kemosentez yapar ve bu süreçte kimyasal bileşikleri kullanarak enerji elde ederler. Metan üretimi: Metan üreten arkeler, karbondioksiti hidrojenle birleştirip metan gazı (CH4) oluştururlar. Ayrıca, arkelerin bazı türleri fotosentez yapabilir, ancak bu fotosentez sürecinde klorofil yerine farklı pigmentler kullanırlar.

Protista alemi, fotosentezi gerçekleştirebilir ancak kemosentezi yapamaz. Fotosentez, ışık enerjisi kullanılarak organik besin üretim sürecidir. Kemosentez ise oksidasyon tepkimeleri sırasında açığa çıkan enerjinin organik besin monomeri üretimi için kullanılmasıdır.

Fotofosforilasyon ve kemofosforilasyon örneklerine aşağıda yer verilmiştir: 1. Fotofosforilasyon: Fotosentez yapan canlılarda, klorofil pigmenti sayesinde ışık enerjisinin soğurulup ATP'ye depolanması sürecidir. 2. Kemofosforilasyon: Kemosentez yapan üretici canlılarda görülür ve güneş ışığı yerine organik ürünlerin oksitlenmesiyle elde edilen enerji kullanılır.

Kemosentetik bakteriler, inorganik maddeleri oksitleyerek besin üretirler. Kemosentezin iki temel aşaması vardır: 1. Enerji Üretimi: Kemosentetik bakteriler, hidrojen sülfür, demir(II) iyonu, nitrit gibi inorganik bileşikleri oksitleyerek enerji üretirler. 2. Karbon Sabitleme: Bakteriler, atmosferden aldıkları karbondioksiti (CO2), ATP'den elde edilen enerjiyi kullanarak organik bileşiklere (örneğin, glikoz) dönüştürürler. Bu sayede kemosentetik bakteriler, kendi besinlerini üretebilen kemoototrof organizmalardır.

Üç çeşit üretici canlı şunlardır: 1. Yeşil Bitkiler: Fotosentez yaparak kendi besinlerini güneş ışığından elde ettikleri enerjiyle sentezlerler. 2. Algler: Deniz ve göl yüzeyindeki yeşil algler de üretici canlılardır. 3. Kemosentetik Bakteriler: İnorganik maddelerin oksidasyonuyla açığa çıkan kimyasal enerjiyi kullanarak besin üretirler.

CO2 özümlemesi, karbondioksit (CO2) kullanarak besin elde edilmesi anlamına gelir. Bu süreç, genellikle fotosentez ve kemosentez reaksiyonları yoluyla gerçekleşir: - Fotosentezde, bitkiler güneş ışığını kullanarak CO2'yi oksijen ve organik bileşiklere dönüştürür. - Kemosentezde ise, kimyasal enerji kullanılarak CO2 ve su birleştirilerek organik besin elde edilir. CO2 özümlemesi, üretici canlılar olarak adlandırılan bitkiler, algler, siyanobakteriler, bazı tek hücreli canlılar ve planktonlar tarafından yapılır.

Fotosentez yapan bitkiler kemosenteze ihtiyaç duymaz, çünkü fotosentez sürecinde ışık enerjisi kullanılarak organik besin üretilir. Kemosentez ise, oksidasyon tepkimeleri sırasında açığa çıkan enerjinin organik besin monomeri üretimi için kullanıldığı bir süreçtir ve bu süreç prokaryotik hücre yapısına sahip bazı bakteri ve arkeler tarafından gerçekleştirilir.

Üretici ve tüketicilerin ölmesi, ekosistemde ciddi dengesizliklere yol açar. Üreticilerin ölümü, besin zincirinin temelini oluşturan fotosentez ve kemosentez yoluyla besin üretimini durdurur. Tüketicilerin ölümü ise, besin akışının ve enerji döngüsünün bozulmasına yol açar.

Kemosenteze ihtiyaç duyulmasının birkaç nedeni vardır: 1. Doğadaki döngülerin sağlanması: Kemosentez, özellikle azot döngüsünde önemli bir rol oynar ve azotlu bileşiklerin bitkiler tarafından kullanılabilir formlara dönüştürülmesini sağlar. 2. Çevre temizliği: Kirlenmiş suların temizlenmesinde ve metal atıkların azaltılmasında kemosentetik canlılar kullanılır. 3. Biyolojik gübre üretimi: Bitkilerin kullanabileceği azotu üreterek tarımsal verimi artırır. 4. Enerji üretimi: Biyogaz ve biyoyakıt üretiminde kemosentetik canlılardan yararlanılır. 5. Günlük yaşam: Kemosentetik canlılar, toprağın zenginleşmesini sağlayarak daha sağlıklı ve doğal ürünlerin yetiştirilmesine yardımcı olur.

Evet, hem fotosentez hem de kemosentez yapabilen canlılar vardır. Bu tür organizmalara "kemosentetik-fotosentetik" canlılar denir ve özellikle bazı bakteri ve protistler bu yeteneğe sahiptir.

Evet, kemosentetik bakteriler CO2 kullanır.