Karacaoğlan

Karacaoğlan, 17. yüzyılda yaşamış bir şairdir, bu nedenle 8. sınıf edebiyat müfredatında yer alan "Türk Halk Edebiyatı" dönemine aittir.

"Gönül Gurbet Ele Gitme" türküsü, Karacaoğlan tarafından yazılmıştır.

"Telli turnam sökün gelir" ifadesi, Karacaoğlan'ın "Yeşil Başlı Gövel Ördek" adlı türküde geçen bir dizedir. Dizenin tamamı şu şekildedir: "Telli turnam sökün gelir İnci mercan yükün gelir Elvan elvan kokun gelir Yar oturmuş yele karşı".

"Kaldır Nikabını" türküsünün iki farklı hikayesi bulunmaktadır: 1. "Nedir (Her Sabah Her Sabah)" adlı türkü, Karacaoğlan'ın bir seyahatte bir şehrin kenarına varması ve bir kadı ile karısıyla karşılaşması üzerine yazılmıştır. Karacaoğlan, sazını çekerek bu durumu anlatmış ve türkü bu olaydan esinlenilmiştir. 2. "Hurşit Bey ile Mahmihri" adlı türkü ise, Karaman Beylerinden birinin oğlunun Türkmen bir kıza âşık olması ve kızın kaçırılması hikayesini anlatır.

"Kaldır Nikabını Görem Yüzünü" türküsünün hikayesi, Karacaoğlan'a dayanmaktadır. Türkünün sözleri şu şekildedir: > Kaldır nikabını görem yüzünü > Aç başını yaradanı seversen > Siyah zülfün mah yüzünün üstüne > Tel tel eyle yaradanı seversen.

Cem Karaca'nın "Karacaoğlan" adlı şarkısı, Karacaoğlan'ın bir şiirine dayanmamaktadır. Bu şarkı, geleneksel bir türkü olarak bestelenmiştir.

"Gör yastığa düşer başın" dizesi, Karacaoğlan'a ait "Yürü Bre Yalan Dünya" adlı türküde yer almaktadır.

Karacaoğlan şiirlerinde aşk, doğa ve ayrılık gibi temel temaları işlemiştir. Diğer işlediği konular ise şunlardır: - Gurbet ve sıla özlemi: Şiirlerinde sıkça yer verdiği duygulardandır. - Ölüm: Hayatın bir gerçeği olarak ele aldığı bir diğer önemli konudur. - Dinî konular: Az da olsa dinî motiflere ve kavramlara yer vermiştir. Karacaoğlan'ın şiirlerinde ayrıca yöresel yaşam ve göçebe gelenekleri de önemli bir yer tutar.

Karacaoğlan'ın "Nasihat" şiiri şu şekildedir: > Dinle sana bir nasihat edeyim > Hatırdan gönülden geçici olma > Yiğidin başına bir iş gelince > Onu yad ellere açıcı olma. Şiirin devamı şu şekildedir: > Mecliste arif ol kelamı dinle > El iki söylerse sen birin söyle > Elinden geldikçe sen eylik eyle > Hatıra dokunup yıkıcı olma.

"Bağlandı Yollarım" türküsünü Karacaoğlan yazdı.

"Güldüğün gün ağlayacağın gündür" sözü, Karacaoğlan'a aittir.

“Üryân Geldim Gene Üryân Giderim” şiiri, Karacaoğlan’a aittir.

"Çıktım Kırklar Dağın Başına" sözleri Karacaoğlan'a aittir.

"Ela Gözlerini Sevdiğim Dilber" adlı eserin hikayesi, Karacaoğlan'ın bir şiirine dayanmaktadır. Şiirde, ozanın bir dilbere (güzele) olan aşkı ve onunla birlikte olma isteği anlatılmaktadır.

Karacaoğlan'ın 500'den fazla şiiri olduğu bilinmektedir.

Evet, Karacaoğlan'ın "Bir Ayrılık" temalı bir şiiri bulunmaktadır: "Bir Ayrılık Bir Yoksulluk" adlı şiir şu şekildedir: > Vara vara vardım ol kara taşa > Hasret ettin beni kavim kardaşa > Sebep ne gözden akan kanlı yaşa > Bir ayrılık bir yoksulluk bir ölüm > > Nice sultanları tahttan indirdi > Nicesinin gül benzini soldurdu > Nicelerin gelmez yola gönderdi > Bir ayrılık bir yoksulluk bir ölüm > > Karac'oğlan der ki kondum göçülmez > Acıdır ecel şerbeti içilmez > Üç derdim var birbirinden seçilmez > Bir ayrılık bir yoksulluk bir ölüm.

"Şam İlinin Hurması" sözleri Karacaoğlan'a aittir.

"Oturmuş Sevdiğim Zülfünü Tarar" şiiri Karacaoğlan'a aittir.

Karacaoğlan'ın en ünlü şiirlerinden bazıları şunlardır: 1. "Bir Ayrılık Bir Yoksulluk". 2. "Elif". 3. "Ağacın Eyisi Özünden Olur". 4. "Bir Kız Bana Emmi Dedi". 5. "Evvel Allah, Ahir Allah". 6. "Cennet Cehennem Yoktur Diyenler". 7. "Bir Sofra İsterim". 8. "Üryan Geldim Yine Üryan Giderim". 9. "Bana Kara Diyen Dilber".

"Bağlandı Yollarım Kaldım Çaresiz" türküsü, Ali Sultan tarafından yazılmış ve Karacaoğlan mahlasıyla anılmaktadır.