Halay

HGS Güngör, "Halayları" adlı albümünde çeşitli halay türlerini çalmaktadır. Bu albümdeki bazı halay isimleri şunlardır: "Titan Halayları"; "İç Anadolu Halayları Long"; "Cano"; "Beni Al".

Bingöl'ün en güzel halaylarından biri "Wuşke" olarak bilinmektedir.

Halay oyunu, Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerine aittir.

En iyi Kürt halayı, genellikle Diyarbakır düğünlerinde oynanan Delilo halayı olarak kabul edilir.

Muş'un en güzel halayı olarak "Koçeri" kabul edilmektedir.

En güzel halay hangisinin olduğu, kişisel tercihlere bağlıdır. Ancak genellikle Doğu Anadolu Bölgesi, Güneydoğu Anadolu Bölgesi ve Karadeniz Bölgesi'nde oynanan halaylar daha coşkulu ve renkli olarak kabul edilir.

Baran Berivan halay müzikleri, Kürt kökenli sanatçılara aittir.

Diyarbakır'ın en meşhur halaylarından biri "Neni" olarak bilinmektedir.

En güzel Arap halaylarından biri olarak "Arapça Hareketli Halay" şarkısı öne çıkmaktadır. Ayrıca, "Süper Halay" adlı videoda da Arap kızlarının oynadığı etkileyici bir halay performansı bulunmaktadır.

Süryani halayı, genellikle davul ve zurna eşliğinde, el ele tutuşarak daire şeklinde oynanan bir halk dansıdır. Temel adımları ve hareketleri şunlardır: 1. Temel Adımlar: Sağa ve sola doğru adımlar atılır. 2. El Hareketleri: Eller omuz hizasında kaldırılır, düzleştirilir ve aşağı indirilir. 3. Liderin Hareketi: Grubun lideri, mendil tutarak veya sallayarak dansı yönetir. Halay, her yörenin kendine özgü figürleri ve kurallarıyla farklılık gösterebilir.

Tülay Maciran çeşitli halay türlerini seslendirmektedir, bunlar arasında: "Weylo Halay"; "Erzincan Halayı".

Besni yöresine ait halaylar arasında "Kadir Buzcu - Besni Yöresel Halaylar" albümü öne çıkmaktadır. Ayrıca, genel olarak Sivas, Malatya, Çorum ve havalisinde oynanan ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde de yaygın olan çeşitli halay türleri de bulunmaktadır. Bu halaylardan bazıları şunlardır: Abdurrahman Halayı: Düz halay, zahmesi (veya oynatması), yeldirme. Temirağa Halayı: Ağırlama, yeldirme. Sivas Düz Halayı: Ağırlama, yanlama, sıktırma.

Bitlis'te Berite adı verilen halay türü oynanmaktadır.

Kars yöresine ait Cepki halayı adlı bir halay türü bulunmaktadır.

"Şemmame", Kürtçe delilo halay oyun havaları arasında yer almaktadır.

Kars yöresine özgü bazı halk oyunları ve halay türleri şunlardır: 1. Horon: Genellikle daire şeklinde oynanan ve hızlı tempolu bir halk oyunudur. 2. Bar: Düğün ve bayram gibi özel günlerde oynanan, çiftler halinde yapılan bir dans türüdür. 3. Halay: Daire şeklinde oynanan ve tempolu bir halk oyunudur, genellikle erkekler ve kadınlar birlikte dans eder. 4. Ağır Halay: Daha yavaş bir tempoda oynanan ve duygusal bir içeriğe sahip olan bir halay türüdür. 5. Temur Ağa Halayı: Kars'ta köy çocuklarının oynadığı ve ağızlarıyla ritim tutarak sergiledikleri bir halay türüdür.

Kürtçe hareketli halay, Kürt kültüründe yaygın olarak oynanan bir halk oyunudur.

Sivas halayının hareketleri, Türk kültüründe birlik, dayanışma ve ortak sevinçlerin ifadesi olarak görülür. Bu hareketlerin bazı anlamları şunlardır: Kolların açılması ve yere doğru çekilmesi: Toprağa olan bağlılığı ve doğanın döngüsünü simgeler. Grup halinde oynanan halay: Dayanışmayı ve topluluk içinde birlikte hareket etme anlayışını temsil eder. Ağır tempolu giriş: Hayatın zorluklarını ve acılarını yansıtır. Halayın hızlanması: İnsanların coşmasını, her zorluğun ardından gelen sevinci ve umudu temsil eder. Ayrıca, Sivas halayında her figürün, her adımın, geçmişten günümüze aktarılan bir hikayeyi ve kültürel bir mirası taşıdığı düşünülür.

Halay ve dabke aynı dans türleri değildir. Halay, Türkiye'nin Doğu Anadolu, Güneydoğu Anadolu, İç Anadolu ve Çukurova bölgelerinde oynanan halk oyunlarının genel adıdır. Dabke ise Lübnan ve Filistin'in ulusal halk dansı olup, aynı zamanda Irak, Ürdün, Mısır, Türkiye ve Suriye'de de özellikle düğün ve kutlamalarda oynanan yaygın bir halk dansıdır.

Sivas'ta çeşitli türlerde birçok halay bulunmaktadır. Genel olarak üç ana kategori altında toplanabilir: 1. Erkek Halayları: Sivas Halayı, Köy Ağırlaması, Abdurrahman Halayı, Kızık, Karkın gibi. 2. Kız Halayları: Hanımesme, Sarıkız, Yanlama, Karamuk, Madımak, Pınarınbaşı gibi. 3. Erkek ve Kız Birlikte Oynanan Halaylar: Sarıkız, İş halayı, Zara Karahisarı, Tersbico, Maro gibi. Ayrıca, Sivas yöresine özgü daha birçok yerel halay ismi de mevcuttur.