FayHattı

Büyük Rift Vadisi, dünyanın en büyük fay hattı olarak kabul edilir. Bu fay hattı, Afrika levhası ve Arap levhası arasındaki yanal sıyırma hareketinin sonucu oluşmuştur. Büyük Rift Vadisi, aynı zamanda Doğu Afrika Rift Vadisi veya Afrika-Arabistan Rift Vadisi olarak da adlandırılır.

Diyarbakır Havzası, doğrudan bir fay hattı üzerinde yer almamaktadır. Ancak, Diyarbakır ve çevresi, Doğu Anadolu Fay Sistemi ve Kuzey Anadolu Fay Sistemi gibi büyük tektonik sistemlerin etkisi altındadır. Doğu Anadolu Fay Sistemi, Diyarbakır'a yaklaşık 77 kilometre mesafededir ve bu sistem, Bingöl, Elazığ, Malatya gibi illerden geçerek Akdeniz'e kadar uzanır. Kuzey Anadolu Fay Sistemi ise Diyarbakır'a yakın bir konumda değildir. Ayrıca, Diyarbakır, Arabistan Levhası üzerinde yer almakta olup, bu levhanın Afrika Plakası ile çarpışması sonucu oluşan Bitlis-Zagros Kenet Kuşağı'nın etkisi altındadır.

Prof. Dr. Hasan Sözbilir'in üzerinde çalıştığı fay hatlarından bazıları şunlardır: Narlı Fayı. Gelenbe Fayı. Ayrıca, Prof. Dr. Hasan Sözbilir, Türkiye genelinde 17'si karada, bir o kadarı da denizde olmak üzere toplam 28 diri fay hattı tespit edildiğini belirtmiştir.

Malatya'da üç büyük fay hattı bulunmaktadır: 1. Doğu Anadolu Fay hattı. 2. Malatya-Ovacık fay hattı. 3. Çöşnük fay hattı.

2023 yılında Balıkesir'in Erdek ilçesinde meydana gelen 4,1 büyüklüğündeki deprem, Bandırma Fay Hattı üzerinde gerçekleşmiştir. Bandırma Fay Hattı, 17 Ağustos 1999 Kocaeli Depremi'nde kırılan fay hattının devamıdır. 2025 yılında Erdek'te meydana gelen 3,5 büyüklüğündeki deprem hakkında ise mevcut kaynaklarda herhangi bir fay hattı belirtilmemiştir.

Manavgat, Manavgat Fay Hattı üzerinde yer almaktadır.

Evet, Sakarya çukurunda (Kocaeli-Bolu arası) fay hattı bulunmaktadır. Maden Teknik Arama Genel Müdürlüğü'nün (MTA) diri fay hattı haritasına göre, Sakarya'nın Akyazı, Arifiye, Ferizli, Hendek, Karapürçek ve Sapanca ilçelerinde aktif fay hatları mevcuttur.

Denizli'deki en tehlikeli fay hattı olarak değerlendirilebilecek bir fay hattı belirtilmemiştir. Ancak, Denizli'de aktif fay hatları bulunan bazı bölgeler şunlardır: Babadağ, Çameli ve Çardak ilçeleri. Denizli merkez ve Pamukkale bölgesi. Denizli, birinci derece deprem bölgesi olarak kabul edilmektedir.

Evet, İsrail'den fay hatları geçmektedir. İsrail'deki önemli fay hatları şunlardır: Ölü Deniz Fay Hattı. Arap-Nubian Fay Hattı. Doğu Akdeniz Fay Hattı. Karmel Fay Hattı.

Hatay fay hattı, en son 20 Şubat 2023 tarihinde kırılmıştır. Bu tarihte Hatay'ın Defne ilçesinde 6,4 büyüklüğünde bir deprem meydana gelmiştir. Daha önceki önemli kırılmalar arasında ise 2020 Elazığ depremi ve 1998 Adana-Ceyhan depremi bulunmaktadır.

Kıbrıs'taki en tehlikeli fay hattı, Kıbrıs'ın güneyinden geçen Helen yayıdır. Prof. Dr. Naci Görür, Helen yayının dünyanın en tehlikeli fay sistemlerinden biri olduğunu ve 8 şiddetinde depremler üretebileceğini belirtmiştir. Helen yayı, Afrika Levhası'nın Ege Denizi altına daldığı alanda aktif deprem ve volkanik etkinliklerin görüldüğü büyük bir tektonik kuşağı ifade eder.

Okullarda deprem riski en yüksek olan yerler, aktif fay hatlarına yakın bölgelerdir. Türkiye'de bu bölgeler genellikle şu illerde yoğunlaşmaktadır: Doğu Anadolu Fay Hattı: Hakkari, Şırnak, Siirt, Bitlis, Muş, Bingöl, Tunceli, Elazığ, Adıyaman, Kahramanmaraş, Osmaniye, Hatay. Kuzey Anadolu Fay Hattı: Erzincan, Tokat, Amasya, Kastamonu, Çankırı, Karabük, Düzce, Bolu, Adapazarı, Yalova, Kocaeli, İstanbul, Çanakkale, Balıkesir, Bursa. Batı Anadolu Fay Hattı: Muğla, Aydın, İzmir, Manisa, Burdur, Denizli, Isparta. Ayrıca, zayıf mühendislik özelliklerine sahip, jeolojik sakıncalı alanlar üzerine inşa edilmiş okullar da yüksek risk taşır. Deprem riski taşıyan okul binalarının belirlenmesi ve güvenli hale getirilmesi için deprem performans analizleri yapılması gerekmektedir.

Evet, Konya'da aktif fay hatları bulunmaktadır. Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü'nün (MTA) 2025 yılına ait diri fay haritasına göre, Konya'nın Akşehir, Ilgın, Altınekin ve Doğanhisar ilçeleri doğrudan diri fay hatları üzerinde yer almaktadır. Konya'daki bazı aktif fay hatları şunlardır: Akşehir-Ilgın Fayı; Tuz Gölü Fayı; Ecemiş Fayı; Konya Fay Zonu.

Bitlis fay hattının en son ne zaman kırıldığına dair kesin bir bilgi bulunmamaktadır. Ancak, Bitlis fay hattı üzerinde meydana gelen bazı depremler şunlardır: 6 Mayıs 1976: Richter ölçeğine göre 7,1 şiddetinde bir deprem. 23 Haziran 1944: 6,0 şiddetinde bir deprem. 1881: 7,2 şiddetinde bir deprem. Ayrıca, 25 Eylül 2024 tarihinde Bitlis'in Tatvan ilçesinde 4,5 büyüklüğünde bir deprem meydana gelmiştir. Bitlis fay hattının deprem potansiyeli oldukça yüksektir ve sürekli olarak hareketlenmektedir. Bu nedenle, fay hattının en son kırılma zamanı hakkında kesin bir bilgi vermek mümkün değildir.

Türkiye'de binin üzerinde fay hattı bulunmaktadır. Türkiye'deki başlıca fay hatları şunlardır: Kuzey Anadolu Fay Hattı; Doğu Anadolu Fay Hattı; Batı Anadolu Fay Hattı.

Bursa'da bulunan bazı aktif fay hatları şunlardır: Bursa Fayı: Kent meydanı, Atatürk Stadyumu, Altıparmak ve kent merkezini etkiler. Gemlik Fayı: Gemlik'in tamamını ve bağlı bölgeleri etkiler. Zeytinbağı-Mudanya Fayı: Mudanya ve Tirilye'yi etkiler. Çalı Fayı: İhsaniye, Beşevler, Ataevler, Üçevler ve Demirci'yi etkiler. Uluabat Fayı: Uluabat Gölü ve çevresini etkiler. Orhaneli Fayı: Orhaneli ilçesi ve dağ ilçelerinin bir kısmını etkiler. Barakfakih Fayı: Barakfakih, Kestel ve Gürsu civarını etkiler. Ayrıca, 2024 yılında keşfedilen Kayapa-Yenişehir Fayı da 7 ve üzeri büyüklükte deprem üretme potansiyeline sahiptir. Bursa, Kuzey Anadolu Fay Hattı'nın güney kolu üzerinde yer aldığı için deprem riski taşıyan bir bölgedir.

Türkiye'de fay hattı üzerinde yer alan bazı ilçeler şunlardır: Adıyaman: Gölbaşı. Afyonkarahisar: Çay, Dinar, Kızılören, Sandıklı. Ankara: Şereflikoçhisar. Antalya: Demre. Aydın: Bozdoğan, Germencik, İncirliova, Koçarlı, Köşk, Kuşadası, Nazilli, Söke, Sultanhisar, Yenipazar. Balıkesir: Gönen, Manyas. Batman: Kozluk. Bingöl: Karlıova, Yedisu. Bolu: Gerede, Yeniçağa. Bursa: Gemlik, Kestel, Mustafakemalpaşa. Bu ilçeler, Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü (MTA) tarafından yayınlanan diri fay hatları haritasına göre belirlenmiştir.

Bursa'daki kırık fay hatlarından bazıları şunlardır: Bursa Fayı: Kent meydanı, Atatürk Stadyumu, Altıparmak ve kent merkezini etkiler. Gemlik Fayı: Gemliğin tamamını ve bağlı bölgeleri etkiler. Zeytinbağı-Mudanya Fayı: Mudanya, Tirilye ve civarını etkiler. Çalı Fayı: İhsaniye, Beşevler, Ataevler, Üçevler, Demirci ve civarını etkiler. Uluabat Fayı: Uluabat Gölü ve çevresini etkiler. Orhaneli Fayı: Orhaneli ilçesi ve dağ ilçelerinin bir kısmını etkiler. Barakfakih Fayı: Barakfakih, Kestel ve Gürsu civarını etkiler. Bursa, birinci derece deprem bölgesi olarak kabul edilir.

2025 yılında Çorum'da meydana gelen depremlerin nedenine dair bir bilgi bulunamamıştır. Ancak, 2024 yılında Çorum'da meydana gelen depremlerin nedenleri hakkında bilgi mevcuttur. Yer bilimci Prof. Dr. Naci Görür'ün açıklamalarına göre, 2024 yılında Çorum'da meydana gelen depremler, Kuzey Anadolu Fay Hattı'ndan (KAF) saçaklanan faylarda meydana gelmiştir. Depremlerin kesin nedeni hakkında daha fazla bilgi için resmi makamların ve uzmanların açıklamalarını takip etmek önemlidir.

Maltepe, fay hatlarına yakın bir konumda bulunmaktadır. Maltepe'nin üzerinden geçtiği belirtilen fay hatları: Kuzey Anadolu Fay Hattı. Kumburgaz Fayı. Fay hatlarının varlığı ve riskleri zamanla değişebilir. Güncel bilgiler için resmi kaynaklara başvurulması önerilir.