ÇocukGelişimi

Bilim ve oyun setlerinin bazı faydaları: İlgi alanlarının keşfi. El becerilerinin gelişimi. Paylaşım öğrenme. Problem çözme. Yaratıcılığın gelişimi. Derslere destek. Çevre bilinci.

"Ens abla" hakkında bilgi bulunamadı. Ancak, "oyun ablası" çocukların gelişimine katkıda bulunan ve onlara oyunlar aracılığıyla rehberlik eden kişidir. Oyun ablasının bazı görevleri: Çocuklara okul dersleri konusunda yardımcı olmak ve ödevlerinde rehberlik etmek. Çocukların motor gelişimini hızlandıracak etkinlikler yapmak. Yabancı dil öğretmek. Çocukların sosyal becerilerini ve takım çalışması yeteneklerini geliştirmek. Çocukların ilgi alanlarına göre kişisel gelişimlerine destek olmak. Çocuğun güvenliğini sağlamak. Oyun ablaları genellikle ailelerin evinde veya belirlenen bir ortamda hizmet verir.

4 yaş ile 5 yaş arasındaki bazı farklar: Fiziksel gelişim: 4 yaşındaki çocuk tek bacak üzerinde uzun süre kalabilir, ancak henüz sekemez. Bilişsel gelişim: 4 yaşındaki çocuk 10'a kadar sayabilir, ancak toplama işlemi yapamaz. Sosyal-duygusal gelişim: 4 yaşındaki çocuk yardımsız şekilde kıyafetlerini giyebilir ve bağımsız hareket etmek ister. Dil gelişimi: 4 yaşındaki çocuk ayrıntılı cümleler kurar, hikayeler anlatır. Bu farklar, her çocukta farklı derecelerde ve biçimlerde gözlenebilir.

Etkileşimli okuma yapmak için şu adımlar izlenebilir: 1. Kitap seçimi. 2. Okuma ortamı. 3. Soru sorma. 4. Karşılıklı okuma. 5. Diyalog kurma. 6. Görsel işaretler. 7. Tahminlerde bulunma. 8. Duygusal bağ kurma. 9. Oyunlar ve aktiviteler. 10. Kitap sonrası tartışma. Etkileşimli okuma, yalnızca ebeveynler tarafından bireysel olarak uygulanabilecek bir yöntem değildir.

WISC-4 (Wechsler Çocuklar için Zeka Ölçeği-IV) testi, 6 yaş 0 ay ile 16 yaş 11 ay arasındaki çocuklar için uygundur.

Çocuklarda çizim yeteneğini geliştirmek için bazı öneriler: El kaslarını güçlendirmek: Parmak boyama, yapboz yapma, hamur ve tahta bloklarla oynama gibi aktivitelerle çocukların el kasları desteklenebilir. Geometrik şekillerle çalışmak: Şekil boyama, kesme ve bulmaca oyunları gibi etkinliklerle çocukların geometrik şekillerle ilişkisi geliştirilebilir. Günlük çizim rutini oluşturmak: Belirli bir zaman diliminde çizim yapmak, pratik yapmayı ve ilerlemeyi sağlar. Doğada vakit geçirmek: Doğadan ilham almak, çocukların gözlem yapma ve detay yakalama becerilerini artırır. Taklit ve kopyalama: Renkli kitaplar veya çizim sayfalarından basit görüntüleri taklit etmek, oran, çizgi kontrolü ve mekansal farkındalık gibi becerilerin gelişmesine yardımcı olur. Çizim oyunları ve meydan okumalar: "Canavarı çiz" gibi oyunlar veya zaman sınırlı çizim meydan okumaları, öğrenmeyi eğlenceli hale getirir. Sanat kurslarına katılmak: Yaşlarına uygun etkinliklerle resim sanatıyla tanışmaları, hayal güçlerini ve yaratıcılıklarını geliştirir.

Küçük saatler, genellikle 6 yaş ve üzeri çocuklar için uygundur. Ancak, akıllı saatlerin kullanımı konusunda yaş sınırlaması yanı sıra, cihazın içerdiği özellikler ve çocuğun gelişim durumu da göz önünde bulundurulmalıdır. Daha spesifik bir yaş aralığı veya uygun model için, akıllı saat satın almadan önce bir uzmana danışılması önerilir.

7 yaşındaki çocuklar çeşitli beceriler geliştirmiştir: Bilişsel gelişim: Problem çözme: Daha karmaşık problemleri anlayabilir ve çözebilir. Hafıza: Kısa süreli hafıza kapasitesi artmıştır. Dil becerileri: Kelime dağarcığı genişlemiş, daha karmaşık cümleler kurabilir ve hikaye anlatma yeteneği gelişmiştir. Sosyal ve duygusal gelişim: Empati: Başkalarının duygularını daha iyi anlar ve empati kurabilir. Bağımsızlık: Kendi kararlarını verme konusunda istekli olabilir. Arkadaşlık: Grup oyunlarına ilgi gösterir. Fiziksel gelişim: Motor beceriler: Yazı yazma, resim yapma gibi ince motor becerileri ile koşma, zıplama gibi kaba motor becerileri gelişmiştir. Koordinasyon: El-göz koordinasyonu gelişmiştir. Ayrıca, 7 yaşındaki çocuklar meraklıdır ve yeni şeyler öğrenmeye isteklidir.

Ninniler, çocukları uyutmak veya sakinleştirmek için söylenir. Bunun yanı sıra, ninnilerin söylenmesinin bazı diğer nedenleri: Anne ile çocuk arasındaki bağı güçlendirmek. Çocuğun gelişimine katkıda bulunmak. Kültürel değerleri aktarmak. Anneye psikolojik destek sağlamak.

10 yaşındaki bir çocuk aşağıdaki becerileri sergileyebilir: Fiziksel Beceriler: Rahat bir şekilde denge koruyabilir. Uzun süre fiziksel aktivitede bulunabilir. El-göz koordinasyonuna sahiptir. Çeşitli hareketler içeren sporları yapabilir. Bilişsel Beceriler: Soyut düşünme becerileri gelişmeye başlar. Çok adımlı problemleri çözebilir. Mecazlı dil kullanımını anlayabilir. Sosyal Beceriler: Akran ilişkileri hayatının merkezine yerleşir. Empati yetenekleri artar. Yeni insanlarla tanışabilir ve yakın arkadaşlıklar kurabilir. Diğer Beceriler: Yabancı dil öğrenebilir. Kendi çamaşırlarını katlayabilir, basit bir kahvaltı hazırlayabilir veya evcil hayvanın bakımıyla ilgilenebilir. 10 yaşındaki bir çocuğun yapabileceği aktiviteler arasında strateji ve zeka oyunları, kodlama ve robotik, kitap kulüpleri ve dergiler, müzik aleti çalmak, ileri düzey çizim ve dijital sanat, fotoğrafçılık ve video çekimi yer alabilir. Çocuğun gelişimsel olarak nerede olduğunu anlamak için bir uzmana danışılması önerilir.

Çocuk gelişimi için önemli dersler, üniversiteye göre değişiklik gösterebilir, ancak çoğu programda genellikle sunulan bazı temel dersler şunlardır: Çocuk Gelişimi: Biyolojik, bilişsel ve sosyal-duygusal gelişim gibi konuları kapsar. Erken Çocukluk Eğitimi: Küçük çocuklara öğretmek için farklı yaklaşımları, müfredat geliştirmeyi ve değerlendirme yöntemlerini içerir. Sosyal ve Duygusal Gelişim: Bağlanma, öz düzenleme ve sosyal becerilerin gelişimi gibi konuları kapsar. Çocuk ve Ergen Psikolojisi: Bilişsel gelişim, dil gelişimi ve sosyal gelişimi içerir. Aile Çalışmaları: Aile yapılarını, ebeveynlik stillerini ve boşanmanın çocuklar üzerindeki etkisini inceler. Çocuk ve Ergen Sağlığı: Beslenme, fiziksel aktivite ve çocukluk hastalıklarının önlenmesini kapsar. Çocuk Gelişiminde Araştırma Yöntemleri: Araştırma tasarımı, veri toplama ve istatistiksel analizi içerir. Oyun ve Gelişim: Oyunun çocuk gelişimindeki rolünü, oyun türlerini ve faydalarını ele alır. Çocuk Savunuculuğu ve Politikası: Çocuk refahı, çocuk istismarı ve koruma politikalarını kapsar. Ayrıca, "Okul Öncesinde Montessori Felsefesi", "Okul Öncesinde Montessori Eğitimi-I ve II" gibi dersler de çocuk gelişimi bölümünde yer alabilir.

"Çç" ve "ççç" seslerinin ne zaman öğretilmesi gerektiğine dair bilgi bulunamadı. Ancak, genel olarak çocuklara harf ve sayı gibi temel bilgilerin öğretilmesi için uygun zaman, gelişimlerine bağlı olarak 3 yaşından sonrasıdır. Daha spesifik bir bilgi için çocuğun gelişim durumunu değerlendirmek ve bir uzmana danışmak önemlidir.

Öğrenme güçlüğünün (disleksi) belirtileri genellikle okul öncesi dönemde ortaya çıksa da, kesin tanı okul başladığında konur. Okul öncesi dönemde öğrenme güçlüğünü düşündürebilecek bazı belirtiler: konuşmaya geç başlama; yeni kelimeleri öğrenmede zorlanma; kelimeleri söylerken benzer kelimelerle karıştırma, kelimeleri düzgün oluşturamama; renklerin, sayıların adlarını unutma; kafiyeli tekerlemeleri söylemekte zorluk çekme. Okul çağında ise şu belirtiler gözlemlenebilir: yaşına göre beklenen ölçüde düzgün okuyamama; duyduklarını anlamada ve algılamada güçlük; bir iş yaparken dizilimi, sıralamayı hatırlayamama; benzer harflerin ve kelimelerin hem görünüşünü hem de söyleyişini karıştırma; okuma ve yazma içeren ödevlerde olması gerekenden uzun zaman harcama. Öğrenme güçlüğü belirtileri fark edildiğinde, doğru tanı ve tedavi için uzman bir doktora başvurulması önerilir.

Çocuk gelişimi için okunabilecek bazı hikayeler ve kitaplar: "Çizmeli Kedi". "Alaaddin'in Sihirli Lambası". "Pamuk Prenses ve Yedi Cüceler". "Mutlu Prens" - Oscar Wilde. "Alis Harikalar Diyarında" - Lewis Carrol. "Pollyanna" - Eleanor Porter. "Gulliver'in Gezileri" - Jonathan Swift. "Kırmızı Başlıklı Kız" - Charles Perrault. Ayrıca, çocuk gelişimi için önerilen bazı kitaplar: "Bütün-Beyinli Çocuk" - Daniel J. Siegel ve Tina Payne Bryson. "Anne Baba Lütfen Beni Anla" - Joanna Faber ve Julie King. "Çocuğunuza Kulak Verin" - Aletha J. Solter.

Montessori eğitiminde kullanılan yatakların bazı özellikleri şunlardır: Yerden yükseklik: Çocukların kolayca inip çıkabilmesi için yerden 15-25 cm yükseklikte olmalıdır. Malzeme: Masif ahşap çerçeveler tercih edilmelidir; kayın ve akçaağaç gibi yüksek kaliteli ahşaplar sağlam ve dayanıklıdır. Esnek tasarım: Bebeklik döneminde yere doğrudan konulabilir, çocuk yürümeye başladığında alçak bir korkuluk eklenebilir. Fonksiyonellik: Çocuğun yatak düzenini kendi başına yönetebilmesi için geniş ve alçak bir yatak seçilmelidir. Sağlık ve hijyen: Doğal malzemelerden üretilmiş, hava gözenekleri olan ve küf, mantar, bakteri oluşumunu önleyen bir yapıya sahip olmalıdır. Montessori yatak boyutları genellikle 90-190, 100-200 cm olarak tercih edilir. Montessori yatak seçerken çocuğun yaşına ve fiziksel özelliklerine uygun bir model seçmek önemlidir.

Bebeklerin el ve parmak kaslarını geliştirmek için aşağıdaki etkinlikler uygulanabilir: Oyun hamurları: Oyun hamuru ile oynamak, bilek ve el kaslarını çalıştırır. Boncuk dizme: Büyük boncukları ipe dizme oyunları, ince motor becerilerini destekler. Kâğıt yırtma: Kâğıtları küçük parçalara ayırma ve yapıştırma çalışmaları yapılabilir. Makas kullanımı: Renkli kağıtları makasla kesme ve katlama etkinlikleri, parmak gelişimini destekler. Yapbozlar: Basit ve büyük parçalı yapbozlar, el becerilerini geliştirmede faydalıdır. Su oyunları: Su dolu bir kapta ponponları maşa ile toplama gibi etkinlikler, el-göz koordinasyonunu geliştirir. Doku keşfi: Poşet, kâğıt gibi farklı dokulara dokunmak, parmakların kullanılmasını teşvik eder. Top oyunları: Topu bebeğe yuvarlayıp geri atmak, ince motor kaslarını destekler. Bu etkinlikler, bebeğin yaşına uygun olmalıdır.

Kaplan Daniel'in Dünyası (Daniel Tiger's Neighborhood), okul öncesi çocuklar için pozitif mesajlarla dolu öğretici bir çizgi dizidir. Çizgi dizinin anlattığı bazı konular: ebeveynlerin işe gitmesi; okulun ilk günü; doktor kontrolüne gitmek; yalnız kalma korkusu; öfke kontrolü; hastalanmak. Çizgi dizide, anaokulu öğrencisi Kaplan Daniel, sevgi dolu bir aile ortamında büyür. Çizgi dizinin tamamı 4 sezondan oluşmaktadır.

Birinci sınıfta dikkat edilmesi gereken bazı davranışlar: Sınıf ve okul kurallarına uyum: Başkalarına karşı saygılı olma, okulun ve sınıf eşyalarına özen gösterme gibi kurallara dikkat edilmelidir. Akademik hazırlık: Okuma, yazma ve temel matematik becerilerinin geliştirilmesi için okuma yazma kitapları etkin bir şekilde kullanılmalıdır. Psikomotor gelişim: Kalem tutma, küçük kas gelişimi ve serbest çizgi çalışmaları gibi fiziksel becerilerin desteklenmesi gerekir. Sosyal beceriler: Arkadaş seçme, sorumluluk alma, duygularını ifade etme gibi sosyal gelişim alanlarına önem verilmelidir. Duygusal durum: Çocuğun kaygı ve korkularını yönetmek için sakin ve destekleyici bir tutum sergilenmelidir. Ayrıca, çocuğun uyku ve ders çalışma rutinlerinin düzenlenmesi, okul için gerekli malzemelerin akşamdan hazırlanması gibi pratik detaylara da dikkat edilmelidir.

Okuduğunu anlamayan bir çocuğa yardımcı olmak için şu yöntemler denenebilir: Okuma öncesi hazırlık: Metne odaklanmayı artırmak için amaç belirleme ve ön bilgileri harekete geçirme gibi teknikler kullanılabilir. Aktif katılım: Okuma sırasında not alma, altını çizme, sorular sorma ve görselleştirme gibi yöntemlerle çocuğun metne katılımı artırılabilir. Küçük ve etkileşimli okuma oturumları: Kısa ve verimli okuma seansları, çocuğun dikkatini canlı tutar. Anlamlandırmayı kolaylaştıran sorular: Metin üzerinde konuşarak, çocuğun olayları bağ kurması ve düşünmesi teşvik edilebilir. Duyguya bağlanma: Metinlerdeki olayları çocuğun kendi deneyimleriyle ilişkilendirmesi, anlamayı derinleştirir. Aile desteği: Evde düzenli okuma saatleri oluşturmak ve çocukla birlikte kitap hakkında sohbet etmek, okuma sevgisini ve becerisini artırır. Her çocuğun farklı bir öğrenme ritmi olduğunu ve sabırlı, destekleyici yöntemlerin önemli olduğunu unutmamak gerekir. Eğer okuma anlama sorunları devam ederse, bir uzmana danışılması önerilir.

Doç. Dr. Saniye Bencik Kangal, Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Çocuk Gelişimi Bölümü'nde öğretim üyesi olarak görev yapmaktadır. Uzmanlık alanları: çocuk edebiyatı; çocuk ve oyun; bebeklik ve okul öncesi dönemdeki normal ve özel gereksinimli çocukların gelişimleri. Ayrıca, ebeveynlik becerilerini destekleme ve çocuk gelişimi konularında yurt içi ve yurt dışında seminerler vermekte, ulusal ve uluslararası kongrelerde bildiri sunumları yapmaktadır.