Anlatıcı

Olayları anlatan kişilere anlatıcı denir. Anlatıcılar, farklı bakış açılarına göre çeşitli türlere ayrılır: İlahi (tanrısal, hâkim) anlatıcı: Her şeyi bilen konumundadır. Kahraman anlatıcı: Olayları, kahramanın bakış açısından anlatır. Gözlemci anlatıcı: Sadece gördüklerini ve duyduklarını aktarır.

Anlatıcı, edebiyat metinleri, sinema, tiyatro, televizyon dizileri gibi alanlarda söz konusu olan olayı anlatan hayali varlıktır. Anlatıcının bazı özellikleri: Olayları yorumlama. Yönlendirici görev üstlenme. Tanıklık etme. Anlatıcı, eserdeki konumuna göre farklı türlere ayrılır: Kahraman anlatıcı: Eserdeki kahramanlardan biridir. Üçüncü tekil şahıs anlatıcı: Olayların dışında durup uzaktan bakar. Meddah/müdahil anlatıcı: Olaylara müdahale eder ve okurla diyalog kurar. Ayrıca, anlatıcı, yazarın hikayesini okuyucuya ulaştırırken büründüğü kimlik olarak da tanımlanabilir.

Lev Tolstoy'un "İnsan Ne ile Yaşar" adlı eserinin anlatıcısı ve bakış açısı hakkında bilgi bulunamadı. Ancak, bu eserin genel özellikleri hakkında bilgi mevcuttur. Anlatım: Tolstoy, eserlerinde sade, içten ve gösterişten uzak bir anlatım kullanır. Konu: Eser, insanın yalnız yaşayamayacağını ve sevmek, birbirine merhamet ve saygı göstermek gerektiğini ele alır. Temalar: Kitapta sevgi, merhamet, yalnızlık, ahlaki değerler gibi temalar işlenir. Yapı: Eser, "İnsan Ne ile Yaşar", "Üç Soru", "Bey ve Uşağı" ve "İnsana Ne kadar Toprak Lazım" gibi dört farklı hikayeden oluşur.

Hikayede anlatıcı bulmak için şu yöntemler kullanılabilir: Yüklem ekleri: Cümlenin yükleminde "-dim, -dik, -duk, -eceğim, -miştik" gibi I. tekil veya I. çoğul kişi ekleri varsa, bu birinci kişi anlatıcının varlığını gösterir. "O", "o" ve "onlar": "Geldi, yaptı, gittiler, yürüyormuş..." gibi III. tekil ya da çoğul eklerin kullanımı, üçüncü kişi anlatıcının olduğunu belirtir. Anlatıcının bakış açısı: Anlatıcının olayları ve karakterleri ele alış şekli, onun bakış açısını ve dolayısıyla türünü (ilahi, kahraman, gözlemci) belirler. Anlatıcı türleri: İlahi (hakim, tanrısal) anlatıcı: Her şeyi bilir, üçüncü tekil şahıs ağzıyla konuşur. Kahraman anlatıcı: Hikayenin kahramanlarından biridir ve olayları kendi bakış açısıyla aktarır, birinci tekil şahıs ağzıyla konuşur. Gözlemci anlatıcı: Sadece olayları ve karakterlerin davranışlarını aktarır, içsel dünyalara giremez, üçüncü tekil şahıs ağzıyla konuşur.

Refik Halit Karay'ın "Eskici" adlı hikayesinde betimleme şu şekillerde yapılır: Mekan betimlemesi. Çevre tasviri. İnsan tasviri. Betimlemeler, zengin ve detaylı bir dille yapılarak hikayedeki duygusal yoğunluk artırılır.

Refik Halit Karay'ın "Zincir" adlı hikâyesinde anlatıcı, birinci kişidir. Hikâyede kullanılan bakış açısı ise kahraman (ben) bakış açısıdır.

Harika Çocuk adlı hikâyenin anlatıcısı, kahraman anlatıcıdır. Anlatıcı, olayları birinci tekil şahıs ("ben") ağzından aktarır.

Hikaye ilişkisi, çeşitli unsurlar ve teknikler aracılığıyla kurulur: Karakter ve olay örgüsü: Karakterlerin eylemleri ve seçimleri, olay örgüsünü doğrudan etkiler ve okuyucunun hikayeye bağlanmasını sağlar. Çatışma unsurları: Karakterler arasındaki çatışmalar, hikayeye derinlik katar ve okuyucunun merakını artırır. Anlatım teknikleri: Çehov'un silahı, cliffhanger, foreshadowing ve plot twist gibi teknikler, hikayenin anlatımını zenginleştirir. Bağ kurma: Hikayeler, dinleyiciler veya okuyucularla duygusal bağ kurmayı sağlar, bu da ikna ve etkileşimi artırır. Dil ve anlatım: Sade ve akıcı bir dil, hikayenin etkisini artırır ve okuyucunun hikayeyi daha kolay takip etmesini sağlar. Hikaye ilişkisi, bu unsurların dengeli ve tutarlı bir şekilde işlenmesiyle güçlü hale gelir.

Son Kuşlar adlı öyküde anlatıcı, hikayenin kahramanıdır. Bu kahraman, doğayı ve hayvanları seven, küçük çıkarları için doğayı tahrip eden insanlardan rahatsız olan, çok duyarlı ve doğanın geleceği için endişelenen bir kişidir. Ayrıca, anlatıcının Sait Faik'in bizzat kendisi olduğu da belirtilmektedir.

Kitapta anlatıcı, yazar, öykünün dışından bir karakter ya da öykü içinde yaratılan bir karakter olabilir. Anlatıcı türleri: Kahraman anlatıcı: Romandaki kahramanlardan biridir. İkinci şahıs anlatıcı: Çok sık kullanılmayan, 1950'li yıllarda bazı yazarları etkileyen bir türdür. Üçüncü şahıs anlatıcı: Olayların dışında duran, uzaktan gören ve olaylardan etkilenmeyen anlatıcı türüdür. Meddah/müdahil anlatıcı: Olaylara müdahale eden, okurla diyalog kuran, bilgi veren ve yorum yapan anlatıcıdır. Ayrıca, anlatıcının bir karakter olmaması da mümkündür; örneğin, Mark Twain'in "Mikroplarla Üç Bin Yıl" adlı eserinde anlatıcı bir kolera mikrobudur.

"Sırça Köşk" adlı eser, tek bir kişi ağzından anlatılmamıştır. Eserde, farklı karakterlerin bakış açıları ve diyalogları yer almaktadır. Örneğin, üç tembel arkadaşın şehre gelişi, halkın bu arkadaşlara soruları ve aldıkları cevaplar, köşkteki yöneticilerin halka hitapları gibi farklı bakış açıları ve konuşmalar bulunmaktadır.

Evet, "ben anlatıcı" ve "birinci tekil şahıs" aynı anlama gelir. Birinci tekil şahıs anlatıcı, olayları birinci elden yaşayan ve aynı zamanda anlatan kahramandır.

"Sadako ve Kağıttan Bin Turna Kuşu" kitabının anlatıcısı belirlenememiştir. Kitap, Amerikalı yazar Eleanor Coerr tarafından 1977 yılında yazılmış olup, Japonya'da 1943-1955 yıllarında yaşamış Sadako Sasaki'nin gerçek hayat hikâyesine dayanmaktadır. Hikaye, biçimsel olarak dokuz bölümden oluşsa da zamansal olarak üç bölümden meydana gelmektedir.

TRT Spor'da görev yapan kadın voleybol spikerinin neden ayrıldığına dair güncel bir bilgi bulunmamaktadır. Ancak, 2024 yılında TRT'de kadın voleybol spikeri Mehmet Sevinç'in, Kerem Öncel ile yaşadığı tartışmalar nedeniyle kurumdan ayrıldığı belirtilmiştir. 2025 yılında ise TRT Spor spikeri Ceyla Büyükuzun'un kendi isteğiyle görevinden ayrıldığı duyurulmuştur. Daha fazla bilgi için TRT'nin resmi kanallarından veya ilgili spikerlerin sosyal medya hesaplarından güncel açıklamalar takip edilebilir.

Fahim Bey'i, "Fahim Bey ve Biz" romanında, adı bilinmeyen bir karakter olan Fahim Bey’in yakın arkadaşının oğlu anlatmaktadır. Anlatıcı, Fahim Bey’i her anlatışında değişmekte, Fahim Bey ile olan hisleri ve fikirleri de bu değişime paralel olarak şekillenmektedir. Anlatıcının, Abdülhak Şinasi’ye benzerliği yadsınamasa da, onun olduğunu kesin olarak iddia etmek mümkün değildir.

Yuan Huan'ın Kulübesi kitabında anlatıcı, Çinli yazar Yuan Huan'dır. Kitapta, İlhami bir telefon kulübesinde ahizeden gelen gizemli seslerle farklı hikayeler dinler. Yazar Miyase Sertbarut, Yuan Huan'ı, hikaye anlatmayı sürdüren bir karakter olarak tanımlamıştır.

"Önce Ekmek" hikayesinin anlatıcısı 3. kişidir.

Eskici hikayesinde anlatıcı, genellikle üçüncü tekil kişidir. Bakış açısı ise çoğunlukla ilahi (hakim) bakış açısıdır.

Havuçlu Pilav Meselesi adlı öyküde anlatıcı, birinci tekil şahıs olarak ana karakterdir. Öykü, "ben anlatıcı" konumundaki bu karakterin bakış açısı ile yazılmıştır.

"Anonim" dizisinde tarihi olayları anlatacak kişi henüz belirlenmemiştir. Dizinin kadrosunda, tarihi olayları mizahi bir dille aktaracak bir karakter yer almamaktadır. Dizinin yönetmeni Olgu Baran Kubilay, senaryo ekibi ise başrol oyuncularından Ali Atay ve Fırat Parlak, Arda Erdik, Yiğit Tümer gibi isimlerden oluşmaktadır.