Haya, bireyin ahlaki değerlerine ve toplumsal normlara uygun davranmasını sağlayan içsel bir rehberdir. Neden önemlidir: 1. Kişisel Gelişim: Haya, bireyin kendini geliştirmesine ve daha ahlaklı bir insan olmasına yardımcı olur. 2. Toplumsal Düzen: Toplumsal düzenin korunmasına katkıda bulunur, bireyler arası saygı ve nezaketin artmasına vesile olur. 3. Ahlaki Kontrol: Haya, bireyin davranışlarını kontrol altında tutmasını sağlar ve uygunsuz davranışlardan kaçınmasını teşvik eder. 4. Dini ve Kültürel Değerler: Bütün ilâhî dinler, insanın sözlerinde ve davranışlarında hayalı olmasını emreder.
Ar ve haya kavramları farklı anlamlara sahiptir: 1. Ar: Kişinin gerçekten duygulandığı, şaşırdığı veya hayret ettiği durumlarda hissettiği duygudur. 2. Haya: Utanma ve ar duygusu olup, utanç verici durumlardan sakınmak ve nefsin süfli arzularını terk etmektir.
Hayâ ve edep kavramları birbirine yakın anlamlar taşısa da aynı şeyler değildir. Hayâ, sözlükte utanma, ar, namus ve edep gibi anlamlara gelir ve kişinin çirkin, kötü işlerden sıkılması, çekinmesi ve terk etmesi manasını içerir. Edep ise, hayâ duygusunun gerektirdiği çerçevede hareket etmek, yani ahlaklı ve saygılı bir şekilde davranmaktır.
{"9tsg0":{"state":{"logoProps":{"url":"https://yandex.com.tr"},"formProps":{"action":"https://yandex.com.tr/search","searchLabel":"Bul"},"services":{"activeItemId":"answers","items":[{"url":"https://yandex.com.tr/gundem","title":"Gündem","id":"agenda"},{"url":"https://yandex.com.tr/shopping","title":"Alışveriş","id":"shopping"},{"url":"https://yandex.com.tr/finance","title":"Finans","id":"finance"},{"url":"https://yandex.com.tr/yacevap","title":"YaCevap","id":"answers"},{"url":"https://yandex.com.tr/video/search?text=popüler+videolar","title":"Video","id":"video"},{"url":"https://yandex.com.tr/gorsel","title":"Görsel","id":"images"}]},"userProps":{"loggedIn":false,"ariaLabel":"Menü","plus":false,"birthdayHat":false,"child":false,"isBirthdayUserId":true,"className":"PortalHeader-User"},"userIdProps":{"flag":"skin","lang":"tr","host":"yandex.com.tr","project":"neurolib","queryParams":{"utm_source":"portal-neurolib"},"retpath":"https%3A%2F%2Fyandex.com.tr%2Fyacevap%2Fc%2Fpsikoloji-ve-iliskiler%2Fq%2Fhaya-ne-anlama-gelir-3088371137%3Flr%3D213%26ncrnd%3D85902","tld":"com.tr"},"suggestProps":{"selectors":{"form":".HeaderForm","input":".HeaderForm-Input","submit":".HeaderForm-Submit","clear":".HeaderForm-Clear","layout":".HeaderForm-InputWrapper"},"suggestUrl":"https://yandex.com.tr/suggest/suggest-ya.cgi?show_experiment=222&show_experiment=224","deleteUrl":"https://yandex.com.tr/suggest-delete-text?srv=web&text_to_delete=","suggestPlaceholder":"Yapay zeka ile bul","platform":"desktop","hideKeyboardOnScroll":false,"additionalFormClasses":["mini-suggest_theme_tile","mini-suggest_overlay_tile","mini-suggest_expanding_yes","mini-suggest_prevent-empty_yes","mini-suggest_type-icon_yes","mini-suggest_personal_yes","mini-suggest_type-icon_yes","mini-suggest_rich_yes","mini-suggest_overlay_dark","mini-suggest_large_yes","mini-suggest_copy-fact_yes","mini-suggest_clipboard_yes","mini-suggest_turboapp_yes","mini-suggest_expanding_yes","mini-suggest_affix_yes","mini-suggest_carousel_yes","mini-suggest_traffic_yes","mini-suggest_re-request_yes","mini-suggest_source_yes","mini-suggest_favicon_yes","mini-suggest_more","mini-suggest_long-fact_yes","mini-suggest_hide-keyboard_yes","mini-suggest_clear-on-submit_yes","mini-suggest_focus-on-change_yes","mini-suggest_short-fact_yes","mini-suggest_app_yes","mini-suggest_grouping_yes","mini-suggest_entity-suggest_yes","mini-suggest_redesigned-navs_yes","mini-suggest_title-multiline_yes","mini-suggest_type-icon-wrapped_yes","mini-suggest_fulltext-highlight_yes","mini-suggest_fulltext-insert_yes","mini-suggest_lines_multi"],"counter":{"service":"neurolib_com_tr_desktop","url":"//yandex.ru/clck/jclck","timeout":300,"params":{"dtype":"stred","pid":"0","cid":"2873"}},"noSubmit":false,"formAction":"https://yandex.com.tr/search","tld":"com.tr","suggestParams":{"srv":"serp_com_tr_desktop","wiz":"TrWth","yu":"9142513001753395342","lr":213,"uil":"tr","fact":1,"v":4,"use_verified":1,"safeclick":1,"skip_clickdaemon_host":1,"rich_nav":1,"verified_nav":1,"rich_phone":1,"use_favicon":1,"nav_favicon":1,"mt_wizard":1,"history":1,"nav_text":1,"maybe_ads":1,"icon":1,"hl":1,"n":10,"portal":1,"platform":"desktop","mob":0,"extend_fw":1,"suggest_entity_desktop":"1","entity_enrichment":"1","entity_max_count":"5"},"disableWebSuggest":false},"context":{"query":"","reqid":"1753395370314396-11356552971897620180-balancer-l7leveler-kubr-yp-vla-22-BAL","lr":"213","aliceDeeplink":"{\"text\":\"\"}"},"baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"9tsgw01-0-1"},"ui":"desktop","service":"neurolib","fast":{"name":"neuro_library","subtype":"header"}}}}},"type":"neuro_library","subtype":"header"},"9tsg1":{"state":{"links":[{"id":"main","url":"/yacevap","title":"Ana Sayfa","target":"_self"},{"id":"technologies","url":"/yacevap/c/teknoloji","title":"Teknoloji","target":"_self"},{"id":"psychology-and-relationships","url":"/yacevap/c/psikoloji-ve-iliskiler","title":"Psikoloji ve İlişkiler","target":"_self"},{"id":"science-and-education","url":"/yacevap/c/bilim-ve-egitim","title":"Bilim ve Eğitim","target":"_self"},{"id":"food","url":"/yacevap/c/yemek","title":"Yemek","target":"_self"},{"id":"culture-and-art","url":"/yacevap/c/kultur-ve-sanat","title":"Kültür ve Sanat","target":"_self"},{"id":"tv-and-films","url":"/yacevap/c/filmler-ve-diziler","title":"Filmler ve Diziler","target":"_self"},{"id":"economics-and-finance","url":"/yacevap/c/ekonomi-ve-finans","title":"Ekonomi ve Finans","target":"_self"},{"id":"games","url":"/yacevap/c/oyun","title":"Oyun","target":"_self"},{"id":"sport","url":"/yacevap/c/spor","title":"Spor","target":"_self"},{"id":"beauty-and-style","url":"/yacevap/c/guzellik-ve-moda","title":"Güzellik ve Moda","target":"_self"},{"id":"useful-tips","url":"/yacevap/c/faydali-ipuclari","title":"Faydalı İpuçları","target":"_self"},{"id":"auto","url":"/yacevap/c/otomobil","title":"Otomobil","target":"_self"},{"id":"law","url":"/yacevap/c/hukuk","title":"Hukuk","target":"_self"},{"id":"travel","url":"/yacevap/c/seyahat","title":"Seyahat","target":"_self"},{"id":"animals-and-nature","url":"/yacevap/c/hayvanlar-ve-doga","title":"Hayvanlar ve doğa","target":"_self"},{"id":"health","url":"/yacevap/c/saglik","title":"Sağlık","target":"_self"},{"id":"other","url":"/yacevap/c/diger","title":"Diğer","target":"_self"}],"activeLinkId":"psychology-and-relationships","title":"Kategoriler","baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"9tsgw02-0-1"},"ui":"desktop","service":"neurolib","fast":{"name":"neuro_library","subtype":"header-categories"}}}}},"type":"neuro_library","subtype":"header-categories"},"9tsg2":{"state":{"tld":"com.tr","markdown":"**Haya** kelimesi, **utanma, sıkılma duygusu** anlamına gelir [```1```](https://www.islamveihsan.com/haya-ne-demek.html)[```2```](https://www.hurriyet.com.tr/gundem/haya-ne-demek-haya-etmek-nedir-haya-tdk-kelime-anlami-41504355).\n\nAyrıca, **ahlak terimi** olarak haya, nefsin kötü davranışlardan rahatsızlık duyarak bu fiilleri terk etmesi olarak tanımlanır [```3```](https://neanlamagelir360.com.tr/haya-ne-anlama-gelir).","sources":[{"sourceId":1,"url":"https://www.islamveihsan.com/haya-ne-demek.html","title":"Haya Ne Demek? | İslam ve İhsan","shownUrl":"https://www.islamveihsan.com/haya-ne-demek.html"},{"sourceId":2,"url":"https://www.hurriyet.com.tr/gundem/haya-ne-demek-haya-etmek-nedir-haya-tdk-kelime-anlami-41504355","title":"Hürriyet: Haya Ne Demek? Haya Etmek Nedir? Haya Tdk...","shownUrl":"https://www.hurriyet.com.tr/gundem/haya-ne-demek-haya-etmek-nedir-haya-tdk-kelime-anlami-41504355"},{"sourceId":3,"url":"https://neanlamagelir360.com.tr/haya-ne-anlama-gelir","title":"Haya Ne Anlama Gelir?","shownUrl":"https://neanlamagelir360.com.tr/haya-ne-anlama-gelir"},{"sourceId":4,"url":"https://ehlisunnetbuyukleri.com/Dini-Terimler-Sozlugu/Detay/HAYA/3203","title":"HAYÂ | Dini Terimler Sözlüğü - ehlisunnetbuyukleri.com","shownUrl":"https://ehlisunnetbuyukleri.com/Dini-Terimler-Sozlugu/Detay/HAYA/3203"},{"sourceId":5,"url":"https://www.milliyet.com.tr/gundem/haya-ne-demek-haya-etmek-ve-haya-sahibi-kelimelerinin-anlami-nedir-6197086","title":"Haya Ne Demek? Haya Etmek... - Son Dakika Haberleri Milliyet","shownUrl":"https://www.milliyet.com.tr/gundem/haya-ne-demek-haya-etmek-ve-haya-sahibi-kelimelerinin-anlami-nedir-6197086"}],"isHermione":false,"headerProps":{"header":"Haya ne anlama gelir?","homeUrl":"/yacevap","categoryUrl":"/yacevap/c/psikoloji-ve-iliskiler","categoryTitle":"Psikoloji ve İlişkiler","canUseNativeShare":false,"extralinksItems":[{"variant":"reportFeedback","reportFeedback":{"feature":"YazekaAnswers","title":"Bu yanıtta yanlış olan ne?","checkBoxLabels":[{"value":"Uygunsuz veya aşağılayıcı yanıt"},{"value":"Soruma yanıt verilmedi"},{"value":"Bilgi hataları var"},{"value":"Bilgi yetersiz"},{"value":"Bilgi güncel değil"},{"value":"Görüntüleme hataları"},{"value":"Yanıtta kullanılan kaynaklar güvenilir değil"},{"value":"Bu soru için yanıt gerekmiyor"},{"value":"Diğer"}]}}],"tags":[{"href":"/yacevap/t/dil","text":"#Dil"},{"href":"/yacevap/t/ahlak","text":"#Ahlak"},{"href":"/yacevap/t/duygular","text":"#Duygular"}]},"suggestProps":{"suggestItems":[{"id":0,"text":"Nefsin kötü davranışlardan rahatsızlık duyması ne anlama gelir?","url":"/search?text=Nefsin+k%C3%B6t%C3%BC+davran%C4%B1%C5%9Flardan+rahats%C4%B1zl%C4%B1k+duymas%C4%B1&promo=force_neuro"},{"id":1,"text":"Haya duygusu nasıl geliştirilir?","url":"/search?text=Haya+duygusu+nas%C4%B1l+geli%C5%9Ftirilir%3F&promo=force_neuro"},{"id":2,"text":"Hayanın ahlaki önemi nedir?","url":"/search?text=Hayan%C4%B1n+ahlaki+%C3%B6nemi&promo=force_neuro"},{"id":-1,"url":"/search?text=Haya+ne+anlama+gelir%3F&promo=force_neuro","text":"Daha fazla bilgi"}]},"feedbackProps":{"feature":"YazekaAnswers","baseProps":{"metaFields":{"yandexuid":"9142513001753395342","reqid":"1753395370314396-11356552971897620180-balancer-l7leveler-kubr-yp-vla-22-BAL"}},"positiveCheckboxLabels":[{"value":"Yanıtı çok beğendim"},{"value":"Yanıtta gerekli bilgiler var"},{"value":"Kolay anlaşılır"},{"value":"Diğer"}],"negativeCheckboxLabels":[{"value":"Uygunsuz veya aşağılayıcı yanıt"},{"value":"Soruma yanıt verilmedi"},{"value":"Bilgi hataları var"},{"value":"Bilgi yetersiz"},{"value":"Bilgi güncel değil"},{"value":"Görüntüleme hataları"},{"value":"Yanıtta kullanılan kaynaklar güvenilir değil"},{"value":"Bu soru için yanıt gerekmiyor"},{"value":"Diğer"}]},"dialogStoreProps":{"baseUrl":"","baseUrlWs":""},"globalStoreProps":{"imageBackendUrl":"https://yandex.com.tr/images-apphost/image-download?cbird=171","query":"","retina":false,"avatarId":"0","isHermione":false,"isMacOS":false,"tld":"com.tr","isEmbeddedFuturis":false,"isLoggedIn":false,"brand":"yazeka","reqId":"1753395370314396-11356552971897620180-balancer-l7leveler-kubr-yp-vla-22-BAL","device":{"isIOS":false,"platform":"desktop"}},"baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"9tsgw03-0-1"},"ui":"desktop","service":"neurolib","fast":{"name":"neuro_library","subtype":"question"}}}}},"type":"neuro_library","subtype":"question"},"9tsg3":{"state":{"relatedMaterials":[{"favicons":["https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.sabah.com.tr/egitim/haya-ne-demek-haya-nedir-cumle-icinde-kullanimi-nasildir-e1-6988956?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://ansiklopedi.tubitak.gov.tr/ansiklopedi/haya?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.diyanethaber.com.tr/haya-islam-ahlakinin-ozu-1?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www2.diyanet.gov.tr/DinHizmetleriGenelMudurlugu/VaazHizmetleri/Hay%C3%A2-Utanma%20Duygusu.pdf?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://hatuniyeegitim.org/haya/?size=16&stub=1"],"href":"/yacevap/c/diger/q/haya-nedir-ve-neden-onemlidir-1832153261","header":"Haya nedir ve neden önemlidir?","teaser":"Haya, bireyin ahlaki değerlerine ve toplumsal normlara uygun davranmasını sağlayan içsel bir rehberdir. Neden önemlidir: 1. Kişisel Gelişim: Haya, bireyin kendini geliştirmesine ve daha ahlaklı bir insan olmasına yardımcı olur. 2. Toplumsal Düzen: Toplumsal düzenin korunmasına katkıda bulunur, bireyler arası saygı ve nezaketin artmasına vesile olur. 3. Ahlaki Kontrol: Haya, bireyin davranışlarını kontrol altında tutmasını sağlar ve uygunsuz davranışlardan kaçınmasını teşvik eder. 4. Dini ve Kültürel Değerler: Bütün ilâhî dinler, insanın sözlerinde ve davranışlarında hayalı olmasını emreder.","tags":[{"href":"/yacevap/t/ahlak","text":"#Ahlak"},{"href":"/yacevap/t/toplum","text":"#Toplum"},{"href":"/yacevap/t/kisiselgelisim","text":"#KişiselGelişim"}]},{"favicons":["https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://sorularlaislamiyet.com/edep-ve-haya-ne-demektir-bunlari-kimden-ogrenecegiz-allah-ve-kuran-karsi-haya-nasil-olmalidir?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.insanveislam.org/%3fpnum=2904&pt=Hay%C3%A2%3A+%C4%B0sl%C3%A2m+Ahl%C3%A2k%C4%B1n%C4%B1n+%C3%96z%C3%BC?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://forumaster.net/threads/ar-ve-haya-duygusu-ne-demek.25355/?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.cnnturk.com/yasam/haya-ne-demek-tdk-sozluk-anlami-nedir-haya-etmek-ne-demek-1862254?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.mynet.com/ar-ve-haya-perdesi-yirtilmak-ne-demek-ar-ve-haya-perdesi-yirtilmak-tdk-sozluk-anlami-nedir-170100005513?size=16&stub=1"],"href":"/yacevap/c/diger/q/ar-ve-haya-ne-demek-563504338","header":"Ar ve haya ne demek?","teaser":"Ar ve haya kavramları farklı anlamlara sahiptir: 1. Ar: Kişinin gerçekten duygulandığı, şaşırdığı veya hayret ettiği durumlarda hissettiği duygudur. 2. Haya: Utanma ve ar duygusu olup, utanç verici durumlardan sakınmak ve nefsin süfli arzularını terk etmektir.","tags":[{"href":"/yacevap/t/felsefe","text":"#Felsefe"},{"href":"/yacevap/t/duygular","text":"#Duygular"},{"href":"/yacevap/t/ahlak","text":"#Ahlak"}]},{"favicons":["https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://risale.online/soru-cevap/edep-ve-haya?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.somuncubaba.net/makale/edep-ve-haya?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.gazeteilksayfa.com/edep-ve-haya-ne-demek-edep-ve-haya-sahibi-olmak-nedir-223870h.htm?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://sorularlaislamiyet.com/edep-ve-haya-ne-demektir-bunlari-kimden-ogrenecegiz-allah-ve-kuran-karsi-haya-nasil-olmalidir?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://alonot.com/wp-content/uploads/2018/10/TDB-2.4.1.-%C4%B0slam-Ahlak%C4%B1n%C4%B1n-%C3%96z%C3%BC-Edep-ve-Hay%C3%A2.ppsx?size=16&stub=1"],"href":"/yacevap/c/diger/q/haya-ve-edep-ayni-sey-mi-2645730254","header":"Haya ve edep aynı şey mi?","teaser":"Hayâ ve edep kavramları birbirine yakın anlamlar taşısa da aynı şeyler değildir. Hayâ, sözlükte utanma, ar, namus ve edep gibi anlamlara gelir ve kişinin çirkin, kötü işlerden sıkılması, çekinmesi ve terk etmesi manasını içerir. Edep ise, hayâ duygusunun gerektirdiği çerçevede hareket etmek, yani ahlaklı ve saygılı bir şekilde davranmaktır.","tags":[{"href":"/yacevap/t/ahlak","text":"#Ahlak"},{"href":"/yacevap/t/felsefe","text":"#Felsefe"},{"href":"/yacevap/t/sozcukanlamlari","text":"#SözcükAnlamları"}]}],"baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"9tsgw04-0-1"},"ui":"desktop","service":"neurolib","fast":{"name":"neuro_library","subtype":"related"}}}}},"type":"neuro_library","subtype":"related"},"9tsg4":{"state":{"tld":"com.tr","isIos":false,"isQuestionPage":true,"baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"9tsgw05-0-1"},"ui":"desktop","service":"neurolib","fast":{"name":"neuro_library","subtype":"ask_question"}}}}},"type":"neuro_library","subtype":"ask_question"},"9tsg5":{"state":{"generalLinks":[{"id":"privacy-policy","text":"Gizlilik politikası","url":"https://yandex.com.tr/legal/privacy_policy/"},{"id":"terms-of-service","text":"Kullanıcı sözleşmesi","url":"https://yandex.com.tr/legal/tos/"},{"id":"report-error","text":"Hata bildir","url":"https://forms.yandex.com.tr/surveys/13748122.01a6645a1ef15703c9b82a7b6c521932ddc0e3f7/"},{"id":"about-company","text":"Şirket hakkında","url":"https://yandex.com.tr/project/portal/contacts/"}],"copyright":{"url":"https://yandex.com.tr","currentYear":2025},"socialLinks":[{"type":"tiktok","url":"https://redirect.appmetrica.yandex.com/serve/677728751613663494","title":"TikTok"},{"url":"https://redirect.appmetrica.yandex.com/serve/173325632992778150","type":"youtube","title":"Youtube"},{"url":"https://redirect.appmetrica.yandex.com/serve/677728793472889615","type":"facebook","title":"Facebook"},{"url":"https://redirect.appmetrica.yandex.com/serve/1182131906657966033","type":"instagram","title":"Instagram"},{"url":"https://redirect.appmetrica.yandex.com/serve/893945194569821080","type":"x","title":"X"}],"categoriesLink":[],"disclaimer":"Seçili sitelerdeki metinlere göre Yazeka tarafından oluşturulan yanıtlardır. Hatalar içerebilir. Önemli bilgileri kontrol ediniz.","baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"9tsgw06-0-1"},"ui":"desktop","service":"neurolib","fast":{"name":"neuro_library","subtype":"footer"}}}}},"type":"neuro_library","subtype":"footer"}}