Pikaresk roman, toplumun alt tabakalarındaki düzenbaz, dalavereci ancak becerikli ve kurnaz bir kahramanın maceralarını anlatır. Bu türün bazı özellikleri şunlardır: Epizodik yapı: Kahramanın bir yerden bir yere ve bir sosyal çevreden diğerine geçişini içeren bir olay örgüsüne sahiptir. Birinci şahıs anlatımı: Günlük dilde, birinci tekil şahıs bakış açısıyla kaleme alınır. Toplumsal eleştiri: Kahramanın yaşam öyküsü aracılığıyla, toplumun çarpık ve noksan yönleri ortaya çıkarılır ve insanlara bu çarpıklık karşısında ne yapmaları gerektiği öğütlenir. Pikaresk romanın ilk örneği, 1554 yılında anonim olarak kaleme alınan Tormesli Lazarillo (Lazarillo de Tormes) olarak kabul edilir.