Kazdağları'nın en bilinen efsanelerinden biri Sarıkız Efsanesi'dir 123.

Efsaneye göre, annesini küçük yaşta kaybeden Sarıkız, babasıyla birlikte Kazdağları eteklerindeki Kavurmacılar Köyü’ne göç eder 34. Baba-kız, burada çobanlık yaparak hayatlarını sürdürürken köylüler arasında sevilip saygı görürler 3. Köy halkı, Sarıkız’ın babasının ermiş bir kişi olduğuna inanır 3.

Zamanla Sarıkız büyür, güzelliğiyle herkesin dikkatini çeken genç bir kız olur 3. Babası, yıllardır hacca gitme hayaliyle yanıp tutuşmaktadır 3. Kızının da desteğiyle bu hayalini gerçekleştirmek için yola çıkan baba, Sarıkız’ı güvenilir bir komşusuna emanet ederek uzun ve zorlu bir hac yolculuğuna çıkar 3.

Ancak, baba yokken Sarıkız’ın güzelliği ve saflığı kıskançlık ve iftiralarla sınanır 3. Köylüler, hakkında asılsız dedikodular çıkarır ve onu kötülemeye çalışır 3. Baba hacdan döndüğünde, bu iftiralarla yüzleşir 3. Ne yapacağını bilemeyen baba, kızını Kazdağları’nın zirvesine bırakır 3.

Ancak zamanla Sarıkız’ın ermiş bir kişilik olduğu ortaya çıkar 3. Onun zirvede kazlarıyla birlikte yaşadığı ve olağanüstü olaylara vesile olduğu söylenir 3.

Sarıkız’ın adı, Kazdağları’nın zirvesindeki Sarıkız Tepesi’yle ölümsüzleşirken, bu efsane hem bir trajediyi hem de kutsal bir hikâyeyi temsil ederek günümüzde de anlatılmaya devam eder 3.

Kazdağları ile ilgili bir diğer efsane ise Hasan Boğuldu Efsanesi'dir 15.

Ayrıca, Yunan mitolojisine göre Kaz Dağları’nın bir diğer adı da İda Dağı'dır 15.