"Katranı kaynatsan olur mu şeker, cinsini sevdiğim cinsine çeker" atasözü, kişinin kendi özünü veya asıl özelliklerini değiştirmiş gibi görünse de asla değişmeyeceği anlamına gelir. Bu atasözünün farklı versiyonları da vardır, örneğin: "Katranı kaynatsan olur mu şeker, cinsine tükürdüğüm cinsine çeker". "Pekmezi kaynatsam olur mu şeker, cinsini ...tiğim cinsine çeker".