İlber Ortaylı, Osmanlı'dan Cumhuriyet'e geçiş sürecinde birçok tarihi olayı ve konuyu ele almaktadır. Bunlardan bazıları şunlardır: Balkan Harbi, Cihan Harbi ve Trablusgarp Harbi. Osmanlı'da milliyetçilik akımları. Cumhuriyet'in ilan süreci. Atatürk'ün mücadelesi ve stratejileri. Osmanlı'nın son padişahları ve imparatorluğun son günleri. İttihat ve Terakki Cemiyeti. Cumhuriyet'in ilk yılları ve sonraki siyasi gelişmeler. Kürt sorunu, irtica ve eğitim gibi toplumsal meseleler. Yeni Osmanlıcılık ve Türkiye'nin geleceği. Ortaylı, bu konuları çeşitli kitaplarında ve röportajlarında ele alarak, Osmanlı'dan Cumhuriyet'e geçişin tarihsel ve toplumsal yönlerini analiz etmektedir.