• Orta Asya'daki Demirkapı 15. Kabul edilen görüşlere göre, Demirkapı, tarihî dönemde Orta Asya’nın Maveraünnehir kesiminde, Belh kentini Semerkant'a bağlayan yol üzerinde kayalık bir geçit veya dağ boğazı idi 15.
• Orhun yazıtlarındaki Demirkapı 15. Orhun Yazıtları’nda geçen Demir Kapı (Temir Kapıg), Orhun Yazıtları’nın birçok yerinde geçer 15.
• Çinli seyyah Hiuan-tsang'ın Demirkapı'ya dair izlenimleri 15. M.S. 644 yılında bu bölgenin güney kısmındaki küçük devletlerin bir Türk emîrinin hâkimiyeti altında bulunduğunu yazan meşhur Çinli seyyah Hiuan-tsang, Demir Kapı'yı şu şekilde anlatmıştır 15:

“Güneydoğuda, dağlarda, yaklaşık iki yüz li kat etti ve Demir Kapı'ya girdi 1. Sağda ve solda olağanüstü yükseklikte, birbirine paralel iki dağ arasında bulunan boğazlara bu ad verilmiş 1. Dağlar çok dar ve üstelik dik uçurumlarla çevrili bir keçi yolu ile birbirinden ayrılmış 1. Bu dağların her iki yamacı da, demir renkli birer taş duvar görünümünde 1. Geçit yerine, demirle sağlamlaştırdıkları iki kanatlı bir kapı yerleştirmişler 1. Kapı kanatlarına da bir sürü demir çıngırak asılmış, asılması güç ve çok iyi korunmuş olduğu için bu geçide bugünkü ismini takmışlar 1.”

• Dede Korkut'taki Demirkapı 4. Dede Korkut'ta Demirkapı, Türklerin anayurdu Orta Asya ve Avrasya'da yer alır 4.
• Tuna'daki Demirkapı 5. Tuna'da Girdâb (Djerdab) denilen boğazlar sistemindeki en son boğaz Demirkapı adını taşır 5.