Çalıkuşu kitabı, Reşat Nuri Güntekin tarafından yazılmış bir romandır 13.

Kitabın özeti şu şekilde özetlenebilir:

Feride, İstanbul'da köklü bir ailenin kızıdır ve küçük yaşta annesini kaybetmiştir 13. Yanına gönderildiği babaannesinin de ölümü üzerine, "Notre Dame de Sion" Fransız yatılı okulunda okumaya başlar 1. Yaramazlıkları yüzünden arkadaşları ona "Çalıkuşu" adını takarlar 13.

Feride, yaz tatillerini teyzesinin köşkünde geçirir ve burada teyzesinin oğlu Kâmran'a âşık olur 13. Birbirlerini seviyorlar ve nişanlanıyorlar 13. Kâmran, üç yıl Avrupa'da bir elçilikte görev yaptıktan sonra geri döner ve düğün hazırlıkları yapılır 1.

Feride, düğün günü, Kâmran'ın İsviçre'de iken Münevver adında hasta bir kızla ilişkisi olduğunu ve ona evlenme sözü verdiğini öğrenir 13. Her şeyi yüzüstü bırakıp kaçar 1.

Anadolu'da öğretmenlik yaparak Kâmran'ı unutmak isteyen Feride, İstanbul'da öğretmenlik teklifini kabul etmez ve istediği gibi, Anadolu'nun çeşitli yerlerinde öğretmenlik yapmaya başlar 13.

Feride'nin hayatı, gittiği her yerde yeni insanlarla tanışması, dostluklar kurması ve toplumun çeşitli kesimleriyle etkileşimde bulunması ile devam eder 4.

Sonunda, Feride ve Kâmran yeniden bir araya gelirler 4.