Çalıkuşu romanı, küçük yaşta anne ve babasını kaybeden Feride'nin hayatını ve aşk hikayesini anlatır. Özet: Feride'nin Çocukluğu: Feride, teyzesinin korumasıyla Fransız yatılı okulunda okur ve yaramazlıkları yüzünden arkadaşları ona "Çalıkuşu" adını takar. Nişanlanma: Teyzesinin oğlu Kamran ile nişanlanır. İhanet: Düğün günü, Kamran'ın İsviçre'de hasta bir kızla ilişki yaşadığını öğrenir ve her şeyi bırakıp Anadolu'ya gider. Öğretmenlik: Anadolu'da öğretmenlik yaparak hayatını kazanmaya çalışır. Doktor Hayrullah Bey: Zeyniler Köyü'nde tanıştığı Doktor Hayrullah Bey ile kağıt üzerinde evlenir, ancak aralarında sadece "baba-kız" ilişkisi vardır. Mutluluk: Hayrullah Bey'in vasiyeti üzerine Kamran'a giden Feride, her şeyi öğrenir ve Kamran ile evlenir. Roman, Feride'nin Anadolu'daki maceralarının yanı sıra, dönemin toplumsal sorunlarını da eleştirel bir şekilde ele alır.