• Buradasın

    Şer’iyye Sicilleri Arşivi'nde hangi defterler var?

    Yazeka

    Arama sonuçlarına göre oluşturuldu

    Şer’iyye Sicilleri Arşivi'nde bulunan bazı defter türleri:
    • Kadı sicilleri 235. Osmanlı Devleti'ndeki kadı mahkemelerinde tutulan, hukuki ihtilaflar, terekeler, miras taksimleri, evlenme-boşanma gibi medeni hukuk kayıtları, noter işlemleri, suçlara ilişkin davalar ve vakıflara ait belgelerin yer aldığı defterler 123.
    • Zapt-ı vekâyi sicilleri 4.
    • Mahkeme defterleri 24.
    • Kadı defterleri 24.
    Türkiye'deki defterlerin katalogu, Ahmet Akgündüz'ün "Şer‘iye Sicilleri: Mahiyeti, Toplu Kataloğu ve Seçme Hükümler" adlı eserinde yayımlanmıştır 3.
    Şer’iyye Sicilleri Arşivi, İstanbul'da faaliyet gösteren 27 şer'î mahkemenin toplam 9.872 adet kadı sicil defterini içermektedir 5.
    Ayrıca, Ortadoğu ve Balkan ülkelerinde de 8.000 civarında Osmanlı şer'iyye sicili bulunmaktadır 3.

    Konuyla ilgili materyaller

    Şer'i sicil defterleri nasıl incelenir?

    Şer'i sicil defterlerinin incelenmesi için aşağıdaki adımlar izlenmelidir: 1. Defterlerin Bulunması: Şer'i sicil defterleri, Osmanlı mahkemelerinde tutulan kayıtların toplandığı defterler olup, günümüzde Osmanlı arşivleri ve yerel kütüphanelerde bulunabilir. 2. Transkripsiyon ve Değerlendirme: Defterlerin içeriği, transkripsiyon yöntemiyle modern alfabeye çevrilir ve ardından değerlendirme yapılır. 3. Konu Başlıkları: Defterlerde i'lâm, hüccet, tereke kayıtları ve merkezden gelen ferman, emir gibi belgeler bulunur. 4. Uzman Yardımı: Şer'i sicillerin incelenmesi, konunun uzmanı kişiler tarafından yapılmalıdır. Bu kişiler, Arap alfabesini ve ilgili dönemin hukuk sistemini bilmelidir.

    Osmanlı'da en ilginç şeriyye sicili davası nedir?

    Osmanlı'daki en ilginç şeriyye sicili davalarından biri, Üsküdar kadılığının 407 numaralı sicilinde yer alan ve Seyyid Ali Ağa ile Morsuk adlı bir gayrimüslim arasındaki borç davasıdır. Anadolu'dan gelip Üsküdar'da misafir olarak kalan Seyyid Ali Ağa, 12 yıl önce Morsuk'un kendisine 121 guruş borçlandığını iddia ederek mahkemeye başvurur. Bir diğer ilginç dava ise, İstanbul'da sarraf olan Temür ile Sivas ahalisinden olup Üsküdar'da misafir olarak kalan Seyyid Ali Ağa arasındaki borç davasıdır. Bu davalarda, imam ve cemaatin gayrimüslim lehine şahitlik etmesi dikkat çekicidir.

    Şer'iyye sicilleri arşivi nerede?

    Şer'iyye Sicilleri Arşivi, İstanbul'da İstanbul Müftülüğü bünyesinde, Süleymaniye'de, cümle kapısının girişinde, sağ taraftaki tek kat üzerine yapılmış müstakil, kâgir bir binada hizmet vermektedir. Ayrıca, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Araştırmaları Merkezi'nde (İSAM) de Şer'iyye Sicilleri Arşivi'ne ait defterlerin mikrofilm kopyaları bulunmaktadır.

    Arşiv kaydı ne anlama gelir?

    Arşiv kaydı, infazı tamamlanmış cezalara ilişkin bilgilerin tutulduğu ikincil bir kayıt sistemidir. Arşiv kaydına alınan bilgiler: infazı tamamlanmış hapis cezaları; ödenmiş adli para cezaları; süresi dolmuş güvenlik tedbirleri ve yerine getirilmiş diğer yaptırımlar; doğrudan arşiv kaydına alınan ertelenmiş cezalar; bazı özel nitelikteki kararlar. Arşiv kaydının amacı, kişilerin ceza geçmişini belirli bir süre muhafaza ederken, topluma yeniden kazandırılmalarına da imkan tanımaktır. Arşiv kaydının silinmesi, belirli sürelerin dolmasıyla veya ilgili mercilere başvuru yapılarak mümkündür.

    Şer'i sicilleri kim tutar?

    Şer'i sicilleri (şer'iyye sicilleri) kadılar veya naipleri tutar. Kadılar, Osmanlı Devleti'nde her türlü davalarda verdikleri kararları ve merkezden gelen emirleri kaydettirdikleri mahkeme kayıtlarını tutarlar.

    En eski şer'iyye sicili nerede?

    En eski şer'iyye sicili, Bursa'da bulunmaktadır. 1455 tarihli olan bu defterler, Osmanlı Devleti'nde tutulan en erken tarihli şer'iyye sicilleridir.

    Şer'iyye sicillerindeki belgeler nelerdir?

    Şer'iyye sicillerinde yer alan belgelerden bazıları şunlardır: İlamlar. Hüccetler. Tezkireler ve temessükler. Fermanlar, beratlar ve buyrultular. Tereke kayıtları. Narh listeleri. Esnaf teftişine ait notlar. Yangın, sel, fırtına, deprem, salgın hastalık gibi olayların kayıtları. Bu belgeler, hukuk, tarih, sosyoloji, psikoloji, sanat tarihi gibi birçok alanda önemli kaynaklar oluşturur.