Ceza hukukunda kazanılmış hak, sanığın lehine sonuç doğuran bir hükümden, aleyhte başvuru olmaksızın yoksun bırakılmasını önlemeye yönelik anayasal düzeyde güvence sağlayan bir ilkedir. Kazanılmış hak, ortaya çıkması anında hukuka uygun olarak tamamlanmış, böylece kişiye özgü, lehte sonuçlar doğurmuş, sonradan hukuk kurallarındaki değişiklik veya işlemin geri alınması gibi nedenlere rağmen, hukuk düzeni tarafından korunma altında kalan hak anlamına gelmektedir. Kazanılmış hakkın bazı özellikleri: Kesin hükümle elde edilir. Geri alınamaz. Cezanın tür ve miktarıyla sınırlıdır. Kazanılmış hak ilkesi, ceza muhakemesinde, özellikle temyiz veya istinaf sürecinde, daha önce sanık lehine verilmiş kararların sanık aleyhine değiştirilememesini sağlar.