• Buradasın

    Kapitülâsyon ve imtiyaz arasındaki fark nedir?

    Yazeka

    Arama sonuçlarına göre oluşturuldu

    Kapitülasyon ve imtiyaz arasındaki temel fark, kapitülasyonun bir ülkenin vatandaşlarına zarar verecek şekilde yabancılara tanınan ayrıcalıkları ifade ederken, imtiyazın başkalarına tanınmayan özel, kişisel ayrıcalık olarak tanımlanmasıdır 3.
    Kapitülasyon örnekleri arasında, yabancı tüccarların bir ülkede vergisiz ticaret yapması veya yabancıların kendi dinlerine göre yargılanması yer alır 5.
    İmtiyaz örnekleri ise, bir kişiye veya şirkete fabrika kurma veya maden işletme izni verilmesi gibi durumları kapsar 1.
    5 kaynaktan alınan bilgiyle göre:

    Konuyla ilgili materyaller

    Kapitülâsyonlar neden kaldırıldı?

    Kapitülasyonlar, Osmanlı Devleti'nin ekonomik gücünü sarsması, yerli sanayii çökertmesi, ticaretin dengesini bozması, bütçe açığını artırması ve borçlanmayı hızlandırması gibi nedenlerle kaldırılmıştır. Kapitülasyonların kaldırılmasında etkili olan bazı olaylar şunlardır: İttihat ve Terakki'nin çabaları: İttihat ve Terakki Cemiyeti, 1911 kongresinde kapitülasyonların kaldırılmasını gündeme getirmiş ve 9 Eylül 1914'te kapitülasyonların kaldırıldığını tüm elçiliklere bildirmiştir. Kurtuluş Savaşı sırasındaki anlaşmalar: 28 Mart 1921'de Sovyetler Birliği ile yapılan anlaşmanın 7. maddesi ve 24 Temmuz 1923 tarihli Lozan Antlaşması, kapitülasyonları geçersiz ve kaldırılmış saymıştır. Kapitülasyonların kaldırılması, Türkiye Cumhuriyeti'nin tam bağımsız olması açısından da önemli bir adım olmuştur.

    1535 Kapitülasyonları nedir?

    1535 Kapitülasyonları, Osmanlı Padişahı I. Süleyman (Kanuni) ile Fransa Kralı I. François arasında imzalanan ve Fransız tüccarlarına Osmanlı topraklarında serbestçe ticaret yapma hakkı tanıyan anlaşmadır. Bu kapitülasyonlar, daha sonra diğer Avrupa devletleriyle yapılan benzer anlaşmaların da temelini oluşturmuştur. Kapitülasyonların bazı ayrıcalıkları: Kişisel ayrıcalıklar: Yabancılar, kendi dinlerine ait kiliselerde ibadet edebilir, kendi dinsel yöneticilerini seçebilir ve mabetlerinde dokunulmazlığa sahip olabilirlerdi. Ticari ayrıcalıklar: Yabancılar, vergilerden muaf olarak ticaret yapabilir, Osmanlı karasularında gemi işletmeciliği ve yolcu-eşya nakli gerçekleştirebilirlerdi.

    Osmanlı'da ilk kapitülasyonu kim aldı?

    Osmanlı İmparatorluğu'nda ilk kapitülasyon, 1352 yılında Cenevizlilere verilmiştir. Daha sonra, 1384 yılında Venediklilere de kapitülasyonlar tanınmıştır.

    Kapitülâsyonlar neden kaldırıldı?

    Kapitülasyonlar, Osmanlı Devleti'nin ekonomik gücünü sarsması, yerli sanayii çökertmesi, ticaretin dengesini bozması, bütçe açığını artırması ve borçlanmayı hızlandırması gibi nedenlerle kaldırılmıştır. Kapitülasyonların kaldırılmasında etkili olan bazı olaylar şunlardır: İttihat ve Terakki'nin çabaları: İttihat ve Terakki Cemiyeti, 1911 kongresinde kapitülasyonların kaldırılmasını gündeme getirmiş ve 9 Eylül 1914'te kapitülasyonların kaldırıldığını tüm elçiliklere bildirmiştir. Kurtuluş Savaşı sırasındaki anlaşmalar: 28 Mart 1921'de Sovyetler Birliği ile yapılan anlaşmanın 7. maddesi ve 24 Temmuz 1923 tarihli Lozan Antlaşması, kapitülasyonları geçersiz ve kaldırılmış saymıştır. Kapitülasyonların kaldırılması, Türkiye Cumhuriyeti'nin tam bağımsız olması açısından da önemli bir adım olmuştur.

    Kapitülasyonların sürekli hale getirilmesi hangi antlaşma ile olmuştur?

    Kapitülasyonların sürekli hale getirilmesi, 28 Mayıs 1740 tarihinde imzalanan Belgrad Antlaşması ile olmuştur.

    Kapitülasyonlar nelerdir?

    Kapitülasyon, bir devletin bir anlaşmaya bağlı olarak başka devletlere tanıdığı iktisadi, sosyal ve bazen siyasi ayrıcalıklara denir. Kapitülasyonlar, geniş ve dar anlamda tanımlanabilir: Geniş anlamda kapitülasyonlar, Avrupalı devletlerin kendi ülkeleri dışındaki yurttaşlarına, bulundukları devletin yetkilerinin dışında kalmak ve kendi devletlerinin yetkisine bağımlı olmak biçiminde elde ettikleri ayrıcalıklar ile ticaret ve gümrük konularında elde ettikleri kolaylıklar ve imtiyazları kapsar. Dar anlamda kapitülasyonlar, 16. yüzyıldan itibaren Avrupalı güçlerle Osmanlı Devleti arasında imzalanan anlaşmaları ifade eder. Kapitülasyonlar genellikle şu ayrıcalıkları içerir: Kişisel ayrıcalıklar: İbadet özgürlüğü, kendi dinsel yöneticilerini seçme hakkı, mabetlerde dokunulmazlık, yeni kiliseler inşa etme hakkı. Adli ayrıcalıklar: Kendi dinine göre yargılanma. Ekonomik ayrıcalıklar: Vergi indirimi veya denetim serbestliği gibi ticaret yapma kolaylıkları. Kapitülasyonlar, Osmanlı Devleti'nin çöküşünde önemli bir rol oynamış ve 1923'te Lozan Antlaşması ile kaldırılmıştır.

    Kapitulasyonların sonuçları nelerdir?

    Kapitülasyonların bazı sonuçları: Ekonomik etkiler: Yerli sanayi çöktü, ticaret dengesi bozuldu, bütçe açığı arttı ve borçlanma hızlandı. Sosyal ve siyasi etkiler: Yabancılar, ülke topraklarında diledikleri gibi okul, dernek ve şirket açabildiler; bu durum Osmanlı'nın fiilen işgal edilmesine yol açtı. Diplomatik ilişkiler: Kapitülasyonlar, Avrupa devletleriyle ilişkileri güçlendirdi, ancak zamanla bu devletler kapitülasyonları kendi çıkarları doğrultusunda kullanmaya başladılar. Bağımsızlık: Kapitülasyonların kaldırılması, Türkiye Cumhuriyeti'nin tam bağımsız olmasının önünü açtı. Kapitülasyonların kaldırılması, 1856 Paris Konferansı'nda gündeme gelmiş, ancak kesin olarak 24 Temmuz 1923 tarihli Lozan Antlaşması ile mümkün olmuştur.