• Buradasın

    Kapitülâsyon ve imtiyaz arasındaki fark nedir?

    Yazeka

    Arama sonuçlarına göre oluşturuldu

    Kapitülasyon ve imtiyaz kavramları benzer görünse de farklı anlamlar taşır:
    1. Kapitülasyon: Bir ülkenin vatandaşlarına, yurttaşlarına zarar verecek şekilde, yabancılara tanınan ayrıcalıklardır 34. Bu ayrıcalıklar genellikle ticari, idari ve hukuki alanlarda karşılıklı ekonomik, siyasi ve askeri çıkarları içerir 2.
    2. İmtiyaz: Başkalarına tanınmayan, özel, kişisel ayrıcalıktır 13. Bu, tek taraflı olarak verilen ve genellikle bir gruba sağlanan bir haktır 3.
    5 kaynaktan alınan bilgiyle göre:

    Konuyla ilgili materyaller

    Kapitülasyonların sürekli hale getirilmesi hangi antlaşma ile olmuştur?

    Kapitülasyonların sürekli hale getirilmesi, 28 Mayıs 1740 tarihinde imzalanan Belgrad Antlaşması ile olmuştur.

    Kapitülâsyonlar neden kaldırıldı?

    Kapitülasyonlar, Osmanlı Devleti'nin zayıflaması ve ekonomik, siyasi ve adli egemenliğinin azalması nedeniyle kaldırıldı. Kaldırılma nedenleri arasında şunlar da yer alır: - Kapitülasyonlar, Osmanlı maliyesine zarar vermiş ve devletin çöküşüne yol açmıştı. - Yabancıların dokunulmazlık hakkı kazanması, sınır dışı edilememeleri, suç işlediklerinde evlerinin aranamaması ve vergi alınamaması gibi durumlar, iç işlerine müdahaleyi kolaylaştırmıştı. - Lozan Antlaşması ile yeni Türk devletinin bağımsız bir ekonomik yapı kurması hedeflendi. Kapitülasyonlar, 1914 yılında tek taraflı olarak ve Lozan'da yapılan ikili antlaşmalarla tamamen ortadan kaldırıldı.

    Kapitülasyonlar nelerdir?

    Kapitülasyonlar, bir devletin başka bir devlete tanıdığı iktisadi, sosyal ve adli ayrıcalıklara verilen isimdir. Kapitülasyonların bazı özellikleri: - Vergi muafiyeti: Yabancılar, düşük vergi ödeme veya vergiden tamamen muaf olma hakkına sahipti. - Din özgürlüğü: Kendi dinlerine ait kiliselerde ibadet edebilir, yeni kiliseler inşa edebilirlerdi. - Seyahat özgürlüğü: Sınır dışı edilememe, serbestçe seyahat edebilme hakkı vardı. - Kendi mahkemelerinde yargılanma: Yabancılar, kendi konsolosluklarının mahkemelerinde yargılanırdı. Osmanlı Devleti'nde kapitülasyonlar, ilk olarak Fatih Sultan Mehmet döneminde Venediklilere, Kanuni Sultan Süleyman döneminde ise Fransızlara verilmiştir. Kapitülasyonlar, Lozan Antlaşması ile 24 Temmuz 1923 tarihinde kaldırılmıştır.

    1535 Kapitülasyonları nedir?

    1535 Kapitülasyonları, Osmanlı Padişahı I. Süleyman (Kanuni) ile Fransa Kralı I. François arasında imzalanan ve Fransız tüccarlarına Osmanlı topraklarında serbestçe ticaret yapma hakkı tanıyan anlaşmadır. Bu kapitülasyonlar, daha sonra diğer Avrupa devletleriyle yapılan benzer anlaşmaların da temelini oluşturmuştur. Kapitülasyonların bazı ayrıcalıkları: Kişisel ayrıcalıklar: Yabancılar, kendi dinlerine ait kiliselerde ibadet edebilir, kendi dinsel yöneticilerini seçebilir ve mabetlerinde dokunulmazlığa sahip olabilirlerdi. Ticari ayrıcalıklar: Yabancılar, vergilerden muaf olarak ticaret yapabilir, Osmanlı karasularında gemi işletmeciliği ve yolcu-eşya nakli gerçekleştirebilirlerdi.

    Kapitulasyonların sonuçları nelerdir?

    Kapitülasyonların sonuçları şunlardır: 1. Ekonomik Bağımlılık: Kapitülasyonlar, Osmanlı Devleti'nin ekonomik yapısını zayıflatarak yabancı devletlerin sömürü alanına girmesine neden oldu. 2. İç İşlere Müdahale: Yabancı tüccarlar, kapitülasyonlar sayesinde Osmanlı topraklarında dokunulmazlık hakkı kazandı ve devletin iç işlerine karışma imkanı buldu. 3. Vergi Kaybı: Osmanlı Devleti, kapitülasyonlar nedeniyle vergi gelirlerinde azalma yaşadı. 4. Eğitim ve Hukuk Alanında Etkiler: Yabancılar, kendi okullarını açma ve kendi mahkemelerinde yargılanma hakkı elde etti, bu da Osmanlı'nın eğitim ve hukuk egemenliğini zayıflattı. 5. Siyasi Gerileme: Kapitülasyonların sürekli hale getirilmesi, Osmanlı Devleti'nin siyasi bağımsızlığını kaybetmesine yol açtı.

    Kapitülâsyonlar neden kaldırıldı?

    Kapitülasyonlar, Osmanlı Devleti'nin bağımsızlığını ve egemenliğini korumak amacıyla 24 Temmuz 1923'te imzalanan Lozan Antlaşması ile kaldırıldı. Kapitülasyonların kaldırılmasının diğer nedenleri arasında: - Yabancı devletlerin iç işlere müdahalesi: Kapitülasyonlar, Batılı devletlerin Osmanlı Devleti'nin iç işlerine karışmasına ve devlet otoritesinin zayıflamasına yol açtı. - Ekonomik çöküş: Kapitülasyonlar, Osmanlı ekonomisinin dışa bağımlı hale gelmesine ve ticaret anlayışının gelişememesine neden oldu.

    Özel imtiyaz ne demek?

    Özel imtiyaz, başkalarına tanınmayan özel, kişisel hak veya şart anlamına gelir. Bu terim ayrıca şu bağlamlarda da kullanılabilir: - Hukukta: Fabrika kurmak, maden işletmek gibi faaliyetler için devlet tarafından bir kişi veya kuruluşa verilen özel izin. - Ekonomide: Tekelleşmeyi önlemek için bir sektörde faaliyet gösteren firmalara verilen özel haklar. - Siyasette: Belirli gruplara tanınan ayrıcalıklar.