• Buradasın

    Anayasa mahkemesi neden 1961'de kuruldu?

    Yazeka

    Arama sonuçlarına göre oluşturuldu

    Anayasa Mahkemesi, 1961 Anayasası ile kuvvetler ayrılığı ilkesini benimsemek ve çoğunluk iktidarını sınırlamak amacıyla 1961 yılında kurulmuştur 23.
    1961 Anayasası'nın 145. maddesinde Anayasa Mahkemesi'nin kuruluşu, görev ve yetkileri, yargılama ve çalışma usulleri ile kararlarının niteliği düzenlenmiştir 135.
    Anayasa Mahkemesi'nin kurulduğu ilk dönemde sahip olduğu bazı görevler şunlardır:
    • Kanunların ve Türkiye Büyük Millet Meclisi iç tüzüklerinin Anayasa'ya "şekil ve esas" bakımından uygunluğunu denetlemek 135;
    • Görevleriyle ilgili suçlardan dolayı Anayasa'da sayılan kişileri Yüce Divan sıfatıyla yargılamak 135;
    • Siyasi partilerin kapatılması hakkındaki davalara bakmak 135;
    • Siyasi partilerin gelir kaynakları ile giderlerine ilişkin hesapları incelemek 13.

    Konuyla ilgili materyaller

    Anayasa Mahkemesinin ilk başkanı kimdir?

    Anayasa Mahkemesinin ilk başkanı Sünuhi Arsan'dır. Arsan, 22 Haziran 1962 tarihinde göreve başlamış ve 13 Temmuz 1964 tarihine kadar bu görevi sürdürmüştür.

    Anayasa Mahkemesi'nin görevi nedir?

    Anayasa Mahkemesi'nin bazı görevleri: Kanunların, Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinin ve Türkiye Büyük Millet Meclisi İçtüzüğünün Anayasaya şekil ve esas bakımlarından uygunluğunu denetlemek. Anayasa değişikliklerini sadece şekil bakımından incelemek ve denetlemek. Bireysel başvuruları karara bağlamak. Cumhurbaşkanını, Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanını, Cumhurbaşkanı yardımcılarını, bakanları ve diğer belirli kişileri görevleriyle ilgili suçlardan dolayı Yüce Divan sıfatıyla yargılamak. Siyasi partilerin kapatılmasına ve Devlet yardımından yoksun bırakılmasına ilişkin davalar ile ihtar başvuruları ve dağılma durumunun tespiti istemlerini karara bağlamak. Siyasi partilerin mal edinimleri ile gelir ve giderlerinin kanuna uygunluğunu denetlemek. Yasama dokunulmazlığı ve milletvekilliğinin düşmesi ile ilgili işlemleri incelemek. Anayasa Mahkemesi Başkanı ve başkanvekilleri ile Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanı ve Başkanvekilini seçmek.

    1961 ve 1982 anayasa arasındaki farklar nelerdir?

    1961 ve 1982 anayasaları arasındaki bazı farklar: İnsan hakları odağı: 1961 anayasası insan haklarına dayalı bir milli anayasa iken, 1982 anayasası insan haklarına saygılı bir anayasadır. Devlet şekli: 1961 anayasasında "devlet şeklinin cumhuriyet olduğu" hükmü değiştirilemezken, 1982 anayasasında "cumhuriyetin nitelikleri" kısmında "milli" ifadesi çıkarılmıştır. Yürütme görevi: 1961 anayasasında yürütme görevi, kanunlar çerçevesinde cumhurbaşkanı ve bakanlar kurulu tarafından yerine getirilirken, 1982 anayasasında yürütme yetkisi ve görevi, cumhurbaşkanı ve bakanlar kurulu tarafından anayasaya ve kanunlara uygun olarak kullanılır. Eşitlik: 1961 anayasasında herkes, kanun önünde dil, ırk, cinsiyet gibi ayrımlar gözetilmeksizin eşittir ve imtiyaz tanınamazken, 1982 anayasasında temel hak ve hürriyetler, kişinin topluma, ailesine ve diğer kişilere karşı ödev ve sorumluluklarını da içerir. Çalışma hakkı: 1961 anayasasında çalışma herkesin hakkı ve ödevi iken, 1982 anayasasında devletin, çalışanların hayat seviyesini yükseltmek için gerekli tedbirleri alması belirtilmiştir. Kanunların yayınlanması: 1982 anayasasında cumhurbaşkanı, Türkiye Büyük Millet Meclisince kabul edilen kanunları 15 gün içinde yayımlar. Ayrıca, 1961 anayasası seçilmişlerin demokratik rejimi yozlaştırmasını engellemeyi amaçlarken, 1982 anayasası daha çok otoriteyi ve yürütmenin güçlendirilmesini vurgulamıştır.

    Anayasa Mahkemesi kaç üyeden oluşur?

    Anayasa Mahkemesi 15 üyeden oluşur. Bu üyelerin dağılımı şu şekildedir: 12 üye Cumhurbaşkanı tarafından seçilir. 3 üye Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından seçilir.

    Anayasa Mahkemesi'nin diğer adı nedir?

    Anayasa Mahkemesi'nin diğer adı Yüce Divan'dır. Anayasa Mahkemesi, 1961 Anayasası ile kurulmuş ve 1982 Anayasası ile devam ettirilmiştir. Ayrıca, 2010 referandumundan sonra yapısal değişikliklere uğramıştır. Anayasa Mahkemesi'nin temel görevi, yasaların ve diğer hukuki düzenlemelerin Anayasa’ya uygunluğunu denetlemektir.

    Anayasa mahkemesinin 3 temel ilkesi nedir?

    Anayasa Mahkemesinin üç temel ilkesi şunlardır: 1. Yargı Bağımsızlığı: Anayasa Mahkemesi, yasama ve yürütme organlarına karşı bağımsız olmalıdır. 2. Kanunların Anayasaya Uygunluğunun Denetimi: Anayasa Mahkemesi, kanunların Anayasa'ya uygunluğunu denetler ve aykırı kanunları iptal edebilir. 3. Hukuk Devleti İlkesi: Anayasa Mahkemesi, hak ve özgürlüklerin yasalarla sınırlanabilmesini sağlar ve bu sınırlamaların demokratik toplum düzeninin gereklerine aykırı olmamasını denetler.

    Anayasa Mahkemesi'nin yapısı ve işleyişi hangi kanunla düzenlenmiştir?

    Anayasa Mahkemesi'nin yapısı ve işleyişi, 6216 sayılı "Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun" ile düzenlenmiştir. Bu kanun, 30 Mart 2011 tarihinde kabul edilmiş ve 3 Nisan 2011 tarihinde Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.