Ünsüz benzeşmesi (ünsüz sertleşmesi) ve ünsüz düşmesi arasındaki temel fark, bu ses olaylarının gerçekleştiği zaman ve nedenleridir. 1. Ünsüz Benzeşmesi (Sertleşmesi): - Ne zaman gerçekleşir?: Kelime ek alırken, sert ünsüzlerle (p, ç, t, k) biten kelimelere yumuşak ünsüzler (c, d, g) geldiğinde, bu yumuşak ünsüzler sertleşerek (ç, t, k) dönüşür. - Neden gerçekleşir?: Eklenen eke uyum sağlamak için. 2. Ünsüz Düşmesi: - Ne zaman gerçekleşir?: Söyleyişte kolaylığı sağlamak amacıyla, genellikle vurgusuz sesler düşer. - Neden gerçekleşir?: Söyleyiş güçlüğü veya zayıf seslerin düşmesi. Özetle, ünsüz benzeşmesi, ek alırken gerçekleşen bir ses olayıdır ve eke uyum sağlamak için sertleşme olur; ünsüz düşmesi ise söyleyişte kolaylığı sağlamak amacıyla bazı ünsüzlerin düşmesidir.
Ünsüz değişimi, bir kelime içerisindeki bazı seslerin belli bir nedenden dolayı değişmesine denir. Ünsüz değişiminin bazı türleri şunlardır: Gerileyici ses benzeşmesi (n-b çatışması). Ğ > v değişimi. B > p değişimi. C > ç değişimi. D > t değişimi. G > k değişimi. Ünsüz değişimi, Türkçenin yapısından kaynaklı olabileceği gibi, harflerin dizilişine bağlı olarak da meydana gelebilir.
Ünlü ve ünsüz düşmesi arasındaki fark, düşen sesin türüne ve kelimenin içindeki konumuna bağlıdır: Ünlü Düşmesi: Sesli düşmesi olarak adlandırılır. Kelimenin temel yapısında bulunan bir seslinin çeşitli etkenler nedeniyle düşmesidir. Örnekler: "yalınız" → "yalnız", "ısıcak" → "sıcak". Ünsüz Düşmesi: Sessiz düşmesi olarak adlandırılır. Söyleyiş güçlüğü veya zayıf sesler (g, h, n, l, r, y, z) nedeniyle ünsüz harfin düşmesidir. Örnekler: "ufacık" → "ufak", "yükselmek" → "yüksel". Ünlü ve ünsüz düşmesinin ayırt edilmesi için kelimenin yapısına ve ek alıp almadığına bakmak gerekir: Orta hece düşmesi: İki heceli ve ikinci hecelerinde dar ünlü bulunduran kelimeler, dar ünlüyle başlayan bir ek aldıklarında ikinci hecelerinde bulunan dar ünlü düşer. Son hece düşmesi: Son hecesinde dar ünlü bulunan kelimeler, ünlüyle başlayan bir ek aldıklarında bu dar ünlü düşer. Özel isimler ve bazı birleşik kelimeler istisna olabilir; bu tür kelimelerde ünlü veya ünsüz düşmesi görülmeyebilir.
Ünsüz düşmesi ve ünsüz türemesi aynı şey değildir. Ünsüz düşmesi, söyleyiş güçlüğü veya zayıf sesler (g, h, n, l, r, y, z) nedeniyle ünsüz harfin düşmesidir. Ünsüz türemesi ise, kelimenin aslında bulunmayan bir sesin çeşitli seslik nedenlerden ötürü eklenmesi olayıdır. Örnekler: Ünsüz düşmesi: "yumuşacık" kelimesinde "c" ünsüzünün düşmesi (yumuşacık → yumuşacık). Ünsüz türemesi: "his etmek" kelimesinde "his" kelimesine "etmek" eklenirken "f" sesinin türemesi (his etmek → hissetmek).
Ünsüz benzeşmesi, Türkçede sert ünsüzle biten bir sözcüğe yumuşak ünsüzlerden “c, d, g” ile başlayan bir ek geldiğinde, ekin başındaki ünsüzün sertleşerek değişmesidir. Bu ses olayına ünsüz benzeşmesi denmesinin sebebi, kelime sonundaki sert ünsüzün, yanına gelen yumuşak ünsüzü kendine benzetmesidir. Ünsüz benzeşmesinde c ünsüzü ç, d ünsüzü t, g ünsüzü ise k ünsüzüne dönüşerek sertleşir. Örnekler: dolap – da → dolap – ta; yavaş – ca → yavaş – ça; unut – gan → unut – kan. Birleşik kelimelerde, terimlerde, başka dillerden dilimize geçmiş sözcüklerin gövdelerinde ünsüz benzeşmesi aranmaz. Örnekler: dikdörtgen, akciğer; üçgen, dörtgen, beşgen.
Türk alfabesindeki ünsüz (sessiz) harfler şunlardır: b, c, ç, d, f, g, ğ, h, j, k, l, m, n, p, r, s, ş, t, v, y, z. Ünsüzler, ses tellerinin titreşime uğrayıp uğramamasına göre sert ve yumuşak olarak ikiye ayrılır: Sert ünsüzler: ç, f, h, k, p, s, ş, t. Yumuşak ünsüzler: b, c, d, g, ğ, j, l, m, n, r, v, y, z.
Ünlü daralması, Türkçede "a" veya "e" ünlüleriyle biten fiil kök veya gövdelerine şimdiki zaman eki (-yor) getirildiğinde, kelime sonundaki ünlülerin daralarak "ı", "i", "u" veya "ü" ünlülerinden birine dönüşmesidir. Ünsüz daralması hakkında bilgi bulunamadı. Bazı örnekler: sakla + yor > saklıyor; dile + yor > diliyor; kutla + yor > kutluyor; gözle + yor > gözlüyor. Olumsuzluk eklerindeki "a" ve "e" ünlüleri de her zaman daralır: yazma + yor > yazmıyor; gelme + yor > gelmiyor.
{"dpkn0":{"state":{"logoProps":{"url":"https://yandex.com.tr"},"formProps":{"action":"https://yandex.com.tr/search","searchLabel":"Bul"},"services":{"activeItemId":"answers","items":[{"url":"https://yandex.com.tr/gundem/","title":"Gündem","id":"agenda"},{"url":"https://yandex.com.tr/shopping/","title":"Alışveriş","id":"shopping"},{"url":"https://yandex.com.tr/finance/","title":"Finans","id":"finance"},{"url":"https://yandex.com.tr/yacevap/","title":"YaCevap","id":"answers"},{"url":"https://yandex.com.tr/travel/","title":"Seyahat","id":"travel"},{"url":"https://yandex.com.tr/video/search?text=popüler+videolar","title":"Video","id":"video"},{"url":"https://yandex.com.tr/gorsel/","title":"Görsel","id":"images"}]},"userProps":{"loggedIn":false,"ariaLabel":"Menü","plus":false,"birthdayHat":false,"child":false,"dialogProps":{"host":"yandex.com.tr","lang":"tr","project":"neurolib","queryParams":{"exp_flags":"skin","preset":"oceania","utm_source":"portal-neurolib"},"retpath":"https%3A%2F%2Fyandex.com.tr%2Fyacevap%2Fc%2Fdiger%2Fq%2Funsuz-dusmesinde-hangi-harf-duser-2800203481%3Flr%3D213%26ncrnd%3D69059","tld":"com.tr","platform":"desktop"},"className":"PortalHeader-User"},"suggestProps":{"selectors":{"form":".HeaderForm","input":".HeaderForm-Input","submit":".HeaderForm-Submit","clear":".HeaderForm-Clear","layout":".HeaderForm-InputWrapper"},"suggestUrl":"https://yandex.com.tr/suggest/suggest-ya.cgi?show_experiment=222&show_experiment=224","deleteUrl":"https://yandex.com.tr/suggest-delete-text?srv=web&text_to_delete=","suggestPlaceholder":"Yapay zeka ile bul","platform":"desktop","hideKeyboardOnScroll":false,"additionalFormClasses":["mini-suggest_theme_tile","mini-suggest_overlay_tile","mini-suggest_expanding_yes","mini-suggest_prevent-empty_yes","mini-suggest_type-icon_yes","mini-suggest_personal_yes","mini-suggest_type-icon_yes","mini-suggest_rich_yes","mini-suggest_overlay_dark","mini-suggest_large_yes","mini-suggest_copy-fact_yes","mini-suggest_clipboard_yes","mini-suggest_turboapp_yes","mini-suggest_expanding_yes","mini-suggest_affix_yes","mini-suggest_carousel_yes","mini-suggest_traffic_yes","mini-suggest_re-request_yes","mini-suggest_source_yes","mini-suggest_favicon_yes","mini-suggest_more","mini-suggest_long-fact_yes","mini-suggest_hide-keyboard_yes","mini-suggest_clear-on-submit_yes","mini-suggest_focus-on-change_yes","mini-suggest_short-fact_yes","mini-suggest_app_yes","mini-suggest_grouping_yes","mini-suggest_entity-suggest_yes","mini-suggest_redesigned-navs_yes","mini-suggest_title-multiline_yes","mini-suggest_type-icon-wrapped_yes","mini-suggest_fulltext-highlight_yes","mini-suggest_fulltext-insert_yes","mini-suggest_lines_multi"],"counter":{"service":"neurolib_com_tr_desktop","url":"//yandex.ru/clck/jclck","timeout":300,"params":{"dtype":"stred","pid":"0","cid":"2873"}},"noSubmit":false,"formAction":"https://yandex.com.tr/search","tld":"com.tr","suggestParams":{"srv":"serp_com_tr_desktop","wiz":"TrWth","yu":"5022216121757732947","lr":213,"uil":"tr","fact":1,"v":4,"use_verified":1,"safeclick":1,"skip_clickdaemon_host":1,"rich_nav":1,"verified_nav":1,"rich_phone":1,"use_favicon":1,"nav_favicon":1,"mt_wizard":1,"history":1,"nav_text":1,"maybe_ads":1,"icon":1,"hl":1,"n":10,"portal":1,"platform":"desktop","mob":0,"extend_fw":1,"suggest_entity_desktop":"1","entity_enrichment":"1","entity_max_count":"5"},"disableWebSuggest":false},"context":{"query":"","reqid":"1757733023574157-3501976886925389978-balancer-l7leveler-kubr-yp-sas-131-BAL","lr":"213","aliceDeeplink":"{\"text\":\"\"}"},"baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"dpknw01-0-1"},"ui":"desktop","service":"neurolib","fast":{"name":"neuro_library","subtype":"header"}}}}},"type":"neuro_library","subtype":"header"},"dpkn1":{"state":{"links":[{"id":"main","url":"/yacevap/","title":"Ana Sayfa","target":"_self"},{"id":"technologies","url":"/yacevap/c/teknoloji","title":"Teknoloji","target":"_self"},{"id":"psychology-and-relationships","url":"/yacevap/c/psikoloji-ve-iliskiler","title":"Psikoloji ve İlişkiler","target":"_self"},{"id":"science-and-education","url":"/yacevap/c/bilim-ve-egitim","title":"Bilim ve Eğitim","target":"_self"},{"id":"food","url":"/yacevap/c/yemek","title":"Yemek","target":"_self"},{"id":"culture-and-art","url":"/yacevap/c/kultur-ve-sanat","title":"Kültür ve Sanat","target":"_self"},{"id":"tv-and-films","url":"/yacevap/c/filmler-ve-diziler","title":"Filmler ve Diziler","target":"_self"},{"id":"economics-and-finance","url":"/yacevap/c/ekonomi-ve-finans","title":"Ekonomi ve Finans","target":"_self"},{"id":"games","url":"/yacevap/c/oyun","title":"Oyun","target":"_self"},{"id":"sport","url":"/yacevap/c/spor","title":"Spor","target":"_self"},{"id":"beauty-and-style","url":"/yacevap/c/guzellik-ve-moda","title":"Güzellik ve Moda","target":"_self"},{"id":"useful-tips","url":"/yacevap/c/faydali-ipuclari","title":"Faydalı İpuçları","target":"_self"},{"id":"auto","url":"/yacevap/c/otomobil","title":"Otomobil","target":"_self"},{"id":"law","url":"/yacevap/c/hukuk","title":"Hukuk","target":"_self"},{"id":"travel","url":"/yacevap/c/seyahat","title":"Seyahat","target":"_self"},{"id":"animals-and-nature","url":"/yacevap/c/hayvanlar-ve-doga","title":"Hayvanlar ve doğa","target":"_self"},{"id":"health","url":"/yacevap/c/saglik","title":"Sağlık","target":"_self"},{"id":"other","url":"/yacevap/c/diger","title":"Diğer","target":"_self"}],"activeLinkId":"other","title":"Kategoriler","baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"dpknw02-0-1"},"ui":"desktop","service":"neurolib","fast":{"name":"neuro_library","subtype":"header-categories"}}}}},"type":"neuro_library","subtype":"header-categories"},"dpkn2":{"state":{"tld":"com.tr","markdown":"**Ünsüz düşmesinde genellikle \"k\" harfi düşer** [```2```](https://www.hurriyet.com.tr/egitim/unsuz-dusmesi-nedir-unsuz-dusmesi-ornek-cumleler-sorular-ve-konu-anlatimi-41749302)[```3```](https://www.milliyet.com.tr/egitim/unsuz-dusmesi-nedir-ornek-kelimeler-ve-cumleler-ile-unsuz-dusmesi-konu-anlatimi-6265969)[```4```](https://orduodm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2021_10/12133214_ses_bilgisi-1_1.pdf).\n\nBu durum, özellikle \"-cık\", \"-cek\" gibi küçültme ve sevgi ekleri alındığında görülür [```1```](https://tr.wikipedia.org/wiki/%C3%9Cns%C3%BCz_d%C3%BC%C5%9Fmesi)[```3```](https://www.milliyet.com.tr/egitim/unsuz-dusmesi-nedir-ornek-kelimeler-ve-cumleler-ile-unsuz-dusmesi-konu-anlatimi-6265969)[```4```](https://orduodm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2021_10/12133214_ses_bilgisi-1_1.pdf). Örneğin:\n* yumuşak-cık > yumuşacık [```2```](https://www.hurriyet.com.tr/egitim/unsuz-dusmesi-nedir-unsuz-dusmesi-ornek-cumleler-sorular-ve-konu-anlatimi-41749302)[```3```](https://www.milliyet.com.tr/egitim/unsuz-dusmesi-nedir-ornek-kelimeler-ve-cumleler-ile-unsuz-dusmesi-konu-anlatimi-6265969);\n* ufak-cık > ufacık [```2```](https://www.hurriyet.com.tr/egitim/unsuz-dusmesi-nedir-unsuz-dusmesi-ornek-cumleler-sorular-ve-konu-anlatimi-41749302)[```4```](https://orduodm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2021_10/12133214_ses_bilgisi-1_1.pdf);\n* büyük-cek > büyücek [```3```](https://www.milliyet.com.tr/egitim/unsuz-dusmesi-nedir-ornek-kelimeler-ve-cumleler-ile-unsuz-dusmesi-konu-anlatimi-6265969)[```4```](https://orduodm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2021_10/12133214_ses_bilgisi-1_1.pdf).\n\nAyrıca, \"l\" ve \"mse\" ekleri de ünsüz düşmesine neden olabilir [```3```](https://www.milliyet.com.tr/egitim/unsuz-dusmesi-nedir-ornek-kelimeler-ve-cumleler-ile-unsuz-dusmesi-konu-anlatimi-6265969). Örneğin:\n* yüksek-l > yüksel [```3```](https://www.milliyet.com.tr/egitim/unsuz-dusmesi-nedir-ornek-kelimeler-ve-cumleler-ile-unsuz-dusmesi-konu-anlatimi-6265969);\n* küçük-mse > küçümsemek [```3```](https://www.milliyet.com.tr/egitim/unsuz-dusmesi-nedir-ornek-kelimeler-ve-cumleler-ile-unsuz-dusmesi-konu-anlatimi-6265969).\n\nBazı birleşik kelimelerde de ünsüz düşmesi yaşanabilir [```3```](https://www.milliyet.com.tr/egitim/unsuz-dusmesi-nedir-ornek-kelimeler-ve-cumleler-ile-unsuz-dusmesi-konu-anlatimi-6265969). Örneğin:\n* rast gelmek > rasgelmek [```3```](https://www.milliyet.com.tr/egitim/unsuz-dusmesi-nedir-ornek-kelimeler-ve-cumleler-ile-unsuz-dusmesi-konu-anlatimi-6265969);\n* ast teğmen > asteğmen [```3```](https://www.milliyet.com.tr/egitim/unsuz-dusmesi-nedir-ornek-kelimeler-ve-cumleler-ile-unsuz-dusmesi-konu-anlatimi-6265969).","sources":[{"sourceId":1,"url":"https://www.cnnturk.com/egitim/unsuz-dusmesi-nedir-neden-olur-unsuz-dusmesi-ornekleri-nelerdir-1741884","title":"CNN Türk: Ünsüz Düşmesi Nedir, Neden Olur?","shownUrl":"https://www.cnnturk.com/egitim/unsuz-dusmesi-nedir-neden-olur-unsuz-dusmesi-ornekleri-nelerdir-1741884","rel":"nofollow"},{"sourceId":2,"url":"https://www.dilbilgisi.net/ses-dusmesi-konu-anlatimi/","title":"Ses Düşmesi (Ünlü Düşmesi - Ünsüz Düşmesi) Konu Anlatımı","shownUrl":"https://www.dilbilgisi.net/ses-dusmesi-konu-anlatimi/","rel":"nofollow"},{"sourceId":3,"url":"https://egitim.com/ses-bilgisi-konu-anlatimi","title":"Ses Bilgisi Konu Anlatımı | Egitim.com","shownUrl":"https://egitim.com/ses-bilgisi-konu-anlatimi","rel":"nofollow"},{"sourceId":4,"url":"https://www.edebiyatnotu.com/wp-content/uploads/2020/04/ses-bilgisi-kolun-anlatimi-pdf.pdf","title":"KONU","shownUrl":"https://www.edebiyatnotu.com/wp-content/uploads/2020/04/ses-bilgisi-kolun-anlatimi-pdf.pdf","rel":"nofollow"},{"sourceId":5,"url":"https://www.milliyet.com.tr/egitim/unsuz-dusmesi-nedir-ornek-kelimeler-ve-cumleler-ile-unsuz-dusmesi-konu-anlatimi-6266944","title":"Ünsüz Düşmesi Nedir? Örnek Kelimeler Ve Cümleler... - Milliyet","shownUrl":"https://www.milliyet.com.tr/egitim/unsuz-dusmesi-nedir-ornek-kelimeler-ve-cumleler-ile-unsuz-dusmesi-konu-anlatimi-6266944","rel":"nofollow"}],"isHermione":false,"headerProps":{"header":"Ünsüz düşmesinde hangi harf düşer?","homeUrl":"/yacevap/","categoryUrl":"/yacevap/c/diger","categoryTitle":"Diğer","canUseNativeShare":false,"tags":[{"href":"/yacevap/t/egitim","text":"Eğitim"},{"href":"/yacevap/t/dilbilgisi","text":"DilBilgisi"},{"href":"/yacevap/t/turkce","text":"Türkçe"}],"extralinksItems":[{"variant":"reportFeedback","reportFeedback":{"feature":"YazekaAnswers","title":"Bu yanıtta yanlış olan ne?","checkBoxLabels":[{"value":"Uygunsuz veya aşağılayıcı yanıt"},{"value":"Soruma yanıt verilmedi"},{"value":"Bilgi hataları var"},{"value":"Bilgi yetersiz"},{"value":"Bilgi güncel değil"},{"value":"Görüntüleme hataları"},{"value":"Yanıtta kullanılan kaynaklar güvenilir değil"},{"value":"Bu soru için yanıt gerekmiyor"},{"value":"Diğer"}]}}]},"suggestProps":{"suggestItems":[{"id":-1,"url":"/search?text=%C3%9Cns%C3%BCz+d%C3%BC%C5%9Fmesinde+hangi+harf+d%C3%BC%C5%9Fer%3F&promo=force_neuro","text":"Daha fazla bilgi"}]},"feedbackProps":{"feature":"YazekaAnswers","baseProps":{"metaFields":{"yandexuid":"5022216121757732947","reqid":"1757733023574157-3501976886925389978-balancer-l7leveler-kubr-yp-sas-131-BAL"}},"positiveCheckboxLabels":[{"value":"Yanıtı çok beğendim"},{"value":"Yanıtta gerekli bilgiler var"},{"value":"Kolay anlaşılır"},{"value":"Diğer"}],"negativeCheckboxLabels":[{"value":"Uygunsuz veya aşağılayıcı yanıt"},{"value":"Soruma yanıt verilmedi"},{"value":"Bilgi hataları var"},{"value":"Bilgi yetersiz"},{"value":"Bilgi güncel değil"},{"value":"Görüntüleme hataları"},{"value":"Yanıtta kullanılan kaynaklar güvenilir değil"},{"value":"Bu soru için yanıt gerekmiyor"},{"value":"Diğer"}]},"dialogStoreProps":{"baseUrl":"","baseUrlWs":""},"globalStoreProps":{"imageBackendUrl":"https://yandex.com.tr/images-apphost/image-download?cbird=171","query":"","retina":false,"avatarId":"0","isHermione":false,"isMacOS":false,"tld":"com.tr","isEmbeddedFuturis":false,"isLoggedIn":false,"brand":"yazeka","reqId":"1757733023574157-3501976886925389978-balancer-l7leveler-kubr-yp-sas-131-BAL","device":{"isIOS":false,"platform":"desktop"}},"baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"dpknw03-0-1"},"ui":"desktop","service":"neurolib","fast":{"name":"neuro_library","subtype":"question"}}}}},"type":"neuro_library","subtype":"question"},"dpkn3":{"state":{"relatedMaterials":[{"favicons":["https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://kitapdiyari.com.tr/nedir/unsuzler-ve-ozellikleri-nedir/?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.turkdilbilgisi.com/unsuz-benzesmesi-yumusamasi-turemesi-dusmesi/?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.birey.net/unsuz-benzesmesi/?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://bilgiatlasi365.com.tr/egitim/unsuz-degisimi-ve-benzesmesi-ayni-sey-mi?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.dersturkce.net/2016/08/ses-bilgisi-4-unsuz-benzesmesi-ve-unsuz.html?size=16&stub=1"],"header":"Ünsüz benzeşmesi ve ünsüz düşmesinin farkı nedir?","teaser":"Ünsüz benzeşmesi (ünsüz sertleşmesi) ve ünsüz düşmesi arasındaki temel fark, bu ses olaylarının gerçekleştiği zaman ve nedenleridir. 1. Ünsüz Benzeşmesi (Sertleşmesi): - Ne zaman gerçekleşir?: Kelime ek alırken, sert ünsüzlerle (p, ç, t, k) biten kelimelere yumuşak ünsüzler (c, d, g) geldiğinde, bu yumuşak ünsüzler sertleşerek (ç, t, k) dönüşür. - Neden gerçekleşir?: Eklenen eke uyum sağlamak için. 2. Ünsüz Düşmesi: - Ne zaman gerçekleşir?: Söyleyişte kolaylığı sağlamak amacıyla, genellikle vurgusuz sesler düşer. - Neden gerçekleşir?: Söyleyiş güçlüğü veya zayıf seslerin düşmesi. Özetle, ünsüz benzeşmesi, ek alırken gerçekleşen bir ses olayıdır ve eke uyum sağlamak için sertleşme olur; ünsüz düşmesi ise söyleyişte kolaylığı sağlamak amacıyla bazı ünsüzlerin düşmesidir.","href":"/yacevap/c/diger/q/unsuz-benzesmesi-ve-unsuz-dusmesinin-farki-nedir-3702915910","tags":[{"href":"/yacevap/t/dilbilgisi","text":"Dilbilgisi"},{"href":"/yacevap/t/turkce","text":"Türkçe"},{"href":"/yacevap/t/sesolaylari","text":"SesOlayları"}]},{"favicons":["https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.edebiyatfakultesi.com/ses-bilgisi/unsuz-yumusamasi-unsuz-degisimi?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://tr.wikipedia.org/wiki/%C3%9Cns%C3%BCz_de%C4%9Fi%C5%9Fmesi?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.ogretmensitemiz.com/egitim/unsuz-degisimi-ve-unsuz-degisimine-aykirilik-h28701.html?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://bikifi.com/terim/unsuz-yumusamasi-unsuz-degisimi/?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.edebiyatokulu.org/2015/12/unsuz-yumusamasi-unsuz-degisimi.html?size=16&stub=1"],"header":"Ünsüz değişimi nedir?","teaser":"Ünsüz değişimi, bir kelime içerisindeki bazı seslerin belli bir nedenden dolayı değişmesine denir. Ünsüz değişiminin bazı türleri şunlardır: Gerileyici ses benzeşmesi (n-b çatışması). Ğ > v değişimi. B > p değişimi. C > ç değişimi. D > t değişimi. G > k değişimi. Ünsüz değişimi, Türkçenin yapısından kaynaklı olabileceği gibi, harflerin dizilişine bağlı olarak da meydana gelebilir.","href":"/yacevap/c/diger/q/unsuz-degisimi-nedir-3303475220","tags":[{"href":"/yacevap/t/dilbilgisi","text":"DilBilgisi"},{"href":"/yacevap/t/turkce","text":"Türkçe"},{"href":"/yacevap/t/sesolaylari","text":"SesOlayları"}]},{"favicons":["https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://egitim.com/ses-bilgisi-konu-anlatimi?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.edebiyatfatihi.net/2014/10/unlu-turemesi-unlu-dusmesi-unsuz.html?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.merakediyorsan.com/turkcede-ses-dusmesi-nedir-unlu-ve-unsuz-dusmesi-ornekleriyle-anlatim/?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.cokbilgi.com/yazi/ses-dusmeleri-unlu-unsuz-dusmesi/?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.dilbilgisi.net/ses-dusmesi-konu-anlatimi/?size=16&stub=1"],"header":"Ünlü ve ünsüz düşmesi nasıl ayırt edilir?","teaser":"Ünlü ve ünsüz düşmesi arasındaki fark, düşen sesin türüne ve kelimenin içindeki konumuna bağlıdır: Ünlü Düşmesi: Sesli düşmesi olarak adlandırılır. Kelimenin temel yapısında bulunan bir seslinin çeşitli etkenler nedeniyle düşmesidir. Örnekler: \"yalınız\" → \"yalnız\", \"ısıcak\" → \"sıcak\". Ünsüz Düşmesi: Sessiz düşmesi olarak adlandırılır. Söyleyiş güçlüğü veya zayıf sesler (g, h, n, l, r, y, z) nedeniyle ünsüz harfin düşmesidir. Örnekler: \"ufacık\" → \"ufak\", \"yükselmek\" → \"yüksel\". Ünlü ve ünsüz düşmesinin ayırt edilmesi için kelimenin yapısına ve ek alıp almadığına bakmak gerekir: Orta hece düşmesi: İki heceli ve ikinci hecelerinde dar ünlü bulunduran kelimeler, dar ünlüyle başlayan bir ek aldıklarında ikinci hecelerinde bulunan dar ünlü düşer. Son hece düşmesi: Son hecesinde dar ünlü bulunan kelimeler, ünlüyle başlayan bir ek aldıklarında bu dar ünlü düşer. Özel isimler ve bazı birleşik kelimeler istisna olabilir; bu tür kelimelerde ünlü veya ünsüz düşmesi görülmeyebilir.","href":"/yacevap/c/diger/q/unlu-ve-unsuz-dusmesi-nasil-ayirt-edilir-607618654","tags":[{"href":"/yacevap/t/dilbilgisi","text":"Dilbilgisi"},{"href":"/yacevap/t/turkce","text":"Türkçe"}]},{"favicons":["https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.edebiyatfatihi.net/2014/10/unlu-turemesi-unlu-dusmesi-unsuz.html?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://imlakurallari.blogspot.com/2007/09/nsz-uyumu-ve-nsz-dmesi.html?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://kitapdiyari.com.tr/nedir/unsuzler-ve-ozellikleri-nedir/?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.turkdilbilgisi.com/unsuz-benzesmesi-yumusamasi-turemesi-dusmesi/?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://tr.wikipedia.org/wiki/%C3%9Cns%C3%BCz_d%C3%BC%C5%9Fmesi?size=16&stub=1"],"header":"Ünsüz düşmesi ve ünsüz türemesi aynı şey mi?","teaser":"Ünsüz düşmesi ve ünsüz türemesi aynı şey değildir. Ünsüz düşmesi, söyleyiş güçlüğü veya zayıf sesler (g, h, n, l, r, y, z) nedeniyle ünsüz harfin düşmesidir. Ünsüz türemesi ise, kelimenin aslında bulunmayan bir sesin çeşitli seslik nedenlerden ötürü eklenmesi olayıdır. Örnekler: Ünsüz düşmesi: \"yumuşacık\" kelimesinde \"c\" ünsüzünün düşmesi (yumuşacık → yumuşacık). Ünsüz türemesi: \"his etmek\" kelimesinde \"his\" kelimesine \"etmek\" eklenirken \"f\" sesinin türemesi (his etmek → hissetmek).","href":"/yacevap/c/diger/q/unsuz-dusmesi-ve-unsuz-turemesi-ayni-sey-mi-48392324","tags":[{"href":"/yacevap/t/dilbilgisi","text":"DilBilgisi"},{"href":"/yacevap/t/turkce","text":"Türkçe"},{"href":"/yacevap/t/sesolaylari","text":"SesOlayları"}]},{"favicons":["https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.haberturk.com/unsuz-benzesmesinin-diger-adi-nedir-3786441?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://tr.wiktionary.org/wiki/%C3%BCns%C3%BCz_benze%C5%9Fmesi?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://tr.wikipedia.org/wiki/%C3%9Cns%C3%BCz_benze%C5%9Fmesi?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.derslig.com/sorucevap/detay/609500?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.dilbilgisi.net/unsuz-benzesmesi-konu-anlatimi/?size=16&stub=1"],"header":"Ünsüz benzeşmesi nedir?","teaser":"Ünsüz benzeşmesi, Türkçede sert ünsüzle biten bir sözcüğe yumuşak ünsüzlerden “c, d, g” ile başlayan bir ek geldiğinde, ekin başındaki ünsüzün sertleşerek değişmesidir. Bu ses olayına ünsüz benzeşmesi denmesinin sebebi, kelime sonundaki sert ünsüzün, yanına gelen yumuşak ünsüzü kendine benzetmesidir. Ünsüz benzeşmesinde c ünsüzü ç, d ünsüzü t, g ünsüzü ise k ünsüzüne dönüşerek sertleşir. Örnekler: dolap – da → dolap – ta; yavaş – ca → yavaş – ça; unut – gan → unut – kan. Birleşik kelimelerde, terimlerde, başka dillerden dilimize geçmiş sözcüklerin gövdelerinde ünsüz benzeşmesi aranmaz. Örnekler: dikdörtgen, akciğer; üçgen, dörtgen, beşgen.","href":"/yacevap/c/diger/q/unsuz-benzesmesi-nedir-2581968520","tags":[{"href":"/yacevap/t/egitim","text":"Eğitim"},{"href":"/yacevap/t/dilbilgisi","text":"DilBilgisi"},{"href":"/yacevap/t/turkce","text":"Türkçe"},{"href":"/yacevap/t/dilbilgisi","text":"Dilbilgisi"},{"href":"/yacevap/t/turkce","text":"Türkçe"}]},{"favicons":["https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://anabilgi.anadolu.edu.tr/%3fcontentId=200672?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.dilbilgisi.net/harfler-konu-anlatimi/?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.posta.com.tr/galeri/turk-alfabesinde-kac-harf-var-unlu-ve-unsuz-harfler-hangileri-turkcedeki-harfler-hangileri-alfabe-harf-siralamasi-tablosu-2759444?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.edebiyatogretmeni.info/unsuzler-unsuz-harfler-ve-ozellikleri.htm?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.milliyet.com.tr/gundem/sesli-ve-sessiz-harfler-hangileridir-turkcede-unlu-ve-unsuz-harfler-ne-demektir-6193168?size=16&stub=1"],"header":"Ünsüz harfler hangileri?","teaser":"Türk alfabesindeki ünsüz (sessiz) harfler şunlardır: b, c, ç, d, f, g, ğ, h, j, k, l, m, n, p, r, s, ş, t, v, y, z. Ünsüzler, ses tellerinin titreşime uğrayıp uğramamasına göre sert ve yumuşak olarak ikiye ayrılır: Sert ünsüzler: ç, f, h, k, p, s, ş, t. Yumuşak ünsüzler: b, c, d, g, ğ, j, l, m, n, r, v, y, z.","href":"/yacevap/c/diger/q/unsuz-harfler-hangileri-1822187490","tags":[{"href":"/yacevap/t/egitim","text":"Eğitim"},{"href":"/yacevap/t/dilbilgisi","text":"DilBilgisi"},{"href":"/yacevap/t/turkce","text":"Türkçe"},{"href":"/yacevap/t/harfler","text":"Harfler"}]},{"favicons":["https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://egitim.com/ses-bilgisi-konu-anlatimi?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.gysakademi.com/pdfler/ders/turkce_ses_bilgisi.pdf?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.edebiyatfatihi.net/2014/10/unlu-turemesi-unlu-dusmesi-unsuz.html?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://turkdiliveedebiyati.com/unsuz-daralmasi/?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://yeninesilturkce.com/wp-content/uploads/2021/01/Ses-Bilgisi-Ses-Olaylari-Ders-Notu.pdf?size=16&stub=1"],"header":"Ünlü ve ünsüz daralması nedir?","teaser":"Ünlü daralması, Türkçede \"a\" veya \"e\" ünlüleriyle biten fiil kök veya gövdelerine şimdiki zaman eki (-yor) getirildiğinde, kelime sonundaki ünlülerin daralarak \"ı\", \"i\", \"u\" veya \"ü\" ünlülerinden birine dönüşmesidir. Ünsüz daralması hakkında bilgi bulunamadı. Bazı örnekler: sakla + yor > saklıyor; dile + yor > diliyor; kutla + yor > kutluyor; gözle + yor > gözlüyor. Olumsuzluk eklerindeki \"a\" ve \"e\" ünlüleri de her zaman daralır: yazma + yor > yazmıyor; gelme + yor > gelmiyor.","href":"/yacevap/c/diger/q/unlu-ve-unsuz-daralmasi-nedir-288600380","tags":[{"href":"/yacevap/t/dilbilgisi","text":"DilBilgisi"},{"href":"/yacevap/t/turkce","text":"Türkçe"},{"href":"/yacevap/t/sesolaylari","text":"SesOlayları"}]}],"baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"dpknw04-0-1"},"ui":"desktop","service":"neurolib","fast":{"name":"neuro_library","subtype":"related"}}}}},"type":"neuro_library","subtype":"related"},"dpkn4":{"state":{"tld":"com.tr","isIos":false,"isQuestionPage":true,"baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"dpknw05-0-1"},"ui":"desktop","service":"neurolib","fast":{"name":"neuro_library","subtype":"ask_question"}}}}},"type":"neuro_library","subtype":"ask_question"},"dpkn5":{"state":{"generalLinks":[{"id":"privacy-policy","text":"Gizlilik politikası","url":"https://yandex.com.tr/legal/privacy_policy/"},{"id":"terms-of-service","text":"Kullanıcı sözleşmesi","url":"https://yandex.com.tr/legal/tos/"},{"id":"report-error","text":"Hata bildir","url":"https://forms.yandex.com.tr/surveys/13748122.01a6645a1ef15703c9b82a7b6c521932ddc0e3f7/"},{"id":"about-company","text":"Şirket hakkında","url":"https://yandex.com.tr/project/portal/contacts/"}],"copyright":{"url":"https://yandex.com.tr","currentYear":2025},"socialLinks":[{"url":"https://www.tiktok.com/@yandex.turkiye","type":"tiktok","title":"TikTok"},{"url":"https://www.youtube.com/@YandexTurkiye","type":"youtube","title":"Youtube"},{"url":"https://www.facebook.com/YandexComTr","type":"facebook","title":"Facebook"},{"url":"https://www.instagram.com/yandex__turkiye/","type":"instagram","title":"Instagram"},{"url":"https://x.com/yndxturkiye","type":"x","title":"X"}],"categoriesLink":[],"disclaimer":"Seçili sitelerdeki metinlere göre Yazeka tarafından oluşturulan yanıtlardır. Hatalar içerebilir. Önemli bilgileri kontrol ediniz.","baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"dpknw06-0-1"},"ui":"desktop","service":"neurolib","fast":{"name":"neuro_library","subtype":"footer"}}}}},"type":"neuro_library","subtype":"footer"}}