• Buradasın

    Ünsüz benzeşmesi kaça kadar?

    Yazeka

    Arama sonuçlarına göre oluşturuldu

    Ünsüz benzeşmesi, Türkçede sert ünsüzlerle (ç, f, h, k, p, s, ş, t) biten sözcüklerden sonra yumuşak ünsüzler olan “c, d, g” ile başlayan bir ek geldiğinde gerçekleşir 14.
    Bu durumda yumuşak ünsüzler sertleşerek “ç, t, k” seslerine dönüşür 14. Örneğin, “ağaç + da → ağaçta”, “unut + gan → unutkan” 4.
    Bazı istisnalar:
    • Birleşik kelimeler (örneğin, dikdörtgen, akciğer) 1.
    • Matematik terimleri (örneğin, üçgen, dörtgen, beşgen) 1.
    • Özel isimler ve sayılar (örneğin, Zonguldak’a, Tokat’ı) 4.
    Ünsüz benzeşmesinin belirli bir sınırı veya sayısı yoktur; genel olarak bu kural, belirtilen koşullar sağlandığı sürece devam eder.
    5 kaynaktan alınan bilgiyle göre:

    Konuyla ilgili materyaller

    Ünsüz benzeşme ve ünlü benzeşme nasıl ayırt edilir?

    Ünsüz benzeşmesi ve ünlü benzeşmesi arasındaki fark şu şekilde ayırt edilebilir: 1. Ünsüz Benzeşmesi: - Sert ünsüzle biten kelimelere yumuşak ünsüzle başlayan bir ek geldiğinde, ekin başındaki yumuşak ünsüz sertleşir (c-ç, d-t, g-k). - Örnek: "kebap-cı" → "kebabçı". 2. Ünlü Benzeşmesi: - Ünlü seslerde uyum söz konusudur; art damak ünsüzleri kalın ünlülerle, ön damak ünsüzleri ince ünlülerle aynı hecede bulunamaz. - Örnek: "kızgın" kelimesindeki "g" sesi, "a" ünlüsüyle aynı hecede yer alamaz. Özetle, ünsüz benzeşmesi sert-yumuşak ünsüz uyumunu, ünlü benzeşmesi ise ünlülerin uyumunu ifade eder.

    Ünsüz benzeşmesi nedir?

    Ünsüz benzeşmesi, Türkçede sert ünsüzle biten bir sözcüğe yumuşak ünsüzlerden “c, d, g” ile başlayan bir ek geldiğinde, ekin başındaki ünsüzün sertleşerek değişmesidir. Bu ses olayına ünsüz benzeşmesi denmesinin sebebi, kelime sonundaki sert ünsüzün, yanına gelen yumuşak ünsüzü kendine benzetmesidir. Ünsüz benzeşmesinde c ünsüzü ç, d ünsüzü t, g ünsüzü ise k ünsüzüne dönüşerek sertleşir. Örnekler: dolap – da → dolap – ta; yavaş – ca → yavaş – ça; unut – gan → unut – kan. Birleşik kelimelerde, terimlerde, başka dillerden dilimize geçmiş sözcüklerin gövdelerinde ünsüz benzeşmesi aranmaz. Örnekler: dikdörtgen, akciğer; üçgen, dörtgen, beşgen.

    Ünlü ve ünsüz benzeşmesine örnek cümleler nelerdir?

    Ünlü Benzeşmesi (Uyumu) Örnek Cümleler: Çaydanlık kelimesinde ilk hecedeki ünlü harf kalın ünlü harf olduğu için sonraki ünlü harfler de kalın ünlü harftir. Kitaplık kelimesinde ilk ünlü harf ince olduğu için sonraki gelen ünlü harfler kalındır, bu nedenle ünlü benzeşmesi yoktur. Ünsüz Benzeşmesi (Sertleşmesi) Örnek Cümleler: Dolapta kelimesinde "dolap" kelimesi sert ünsüzle bittiği için "ta" eki sert ünsüzle başlamıştır. Kitapçı kelimesinde "kitap" kelimesi sert ünsüzle bittiği için "çı" eki sert ünsüzle başlamıştır. Hafifçe kelimesinde "hafif" kelimesi sert ünsüzle bittiği için "çe" eki sert ünsüzle başlamıştır.

    Hakkında sözcüğü ünsüz benzeşmesi var mı?

    Hakkında kelimesinde ünsüz benzeşmesi (ünsüz sertleşmesi) yoktur. Ünsüz benzeşmesi, sert ünsüzle biten kelimelere yumuşak ünsüzlerden "c, d, g" ile başlayan bir ek geldiğinde, ekin başındaki ünsüzün sertleşerek "ç, t, k" ünsüzlerinden birine dönüşmesi durumudur. "Hakkında" kelimesinde böyle bir durum söz konusu değildir; çünkü "h" harfi yumuşak bir ünsüzdür ve "c" ile başlayan bir ek almamıştır.

    Ünsüz benzeşmesi 30 tane örnek nedir?

    Ünsüz benzeşmesi (ünsüz sertleşmesi) örnekleri şunlardır: 1. 2013 –de → 2013’te. 2. Aç –dır → açtır. 3. Ağaç –dan → ağaçtan. 4. As –gı → askı. 5. Ayak –da → ayakta. 6. Biç –di → biçti. 7. Coş –gu → coşku. 8. Çalış –gan → çalışkan. 9. Çift –ci → çiftçi. 10. Dolap –da → dolapta. 11. Güneş –den → güneşten. 12. Hafif –dir → hafiftir. 13. Heves –den → hevesten. 14. Irmak –dan → ırmaktan. 15. Kalk –dı → kalktı. 16. Kat –gı → katkı. 17. Kebap –cı → kebapçı. 18. Kes –gin → keskin. 19. Merak –dan → meraktan. 20. Saat 5 –de → saat 5’te. 21. Sarmak –da → sarmakta. 22. Ses –deş → sesteş. 23. Silah –cı → silahçı. 24. Türk –ce → Türkçe. 25. Üç –de → üçte. 26. Yap –dı → yaptı. 27. Yavaş –ca → yavaşça. 28. Yayıldık –ca → yayıldıkça. 29. Yemiş –ci → yemişçi. 30. Yurt –daş → yurttaş.

    Yumuşak ve sert ünsüz benzeşmesi nasıl bulunur?

    Yumuşak ve sert ünsüz benzeşmesi şu şekilde bulunur: 1. Sert ünsüzle biten kelimelere yumuşak ünsüzlerden "c, d, g" ile başlayan bir ek geldiğinde, ekin başındaki ünsüz değişerek sertleşir. 2. Kök içerisindeki heceler de ünsüz benzeşmesine uyabilir; eğer bir hece ünsüz harfle bitiyorsa ve kendinden sonraki hecenin ilk harfi de ünsüz ise, bu harfler ünsüz benzeşmesine uyar. Örnekler: - "dolapta" (sert ünsüz "p" yumuşak ünsüz "v"ye benzeşerek sertleşmiştir); - "aptal, eksik" (kök içindeki ünsüz benzeşmesi).

    Hangi ünsüzler benzeşmez?

    Sert ünsüzler (ç, f, h, k, p, s, ş, t) ile yumuşak ünsüzler (b, c, d, g) benzeşmez.