• Buradasın

    Ünlü daralması ve ünlü düşmesi aynı şey mi?

    Yazeka

    Arama sonuçlarına göre oluşturuldu

    Ünlü daralması ve ünlü düşmesi farklı ses olaylarıdır.
    Ünlü daralması, Türkçede "a" ve "e" geniş ünlüleri ile biten fiillere "-yor" eki getirildiğinde, bu ünlülerin daralarak "ı", "i", "u" veya "ü" dar ünlülerine dönüşmesi durumudur 12.
    Ünlü düşmesi ise, son hecesinde dar ünlü bulunan (ı, i, u, ü) bir kelime ünlüyle başlayan bir ek aldığında, son hecedeki dar ünlünün düşmesidir 13.
    5 kaynaktan alınan bilgiyle göre:

      Yanıtı değerlendir

      5 kaynak

      1. cso.meb.k12.tr
        1
      2. edebiyatfatihi.net
        2
      3. kavrayisyayinlari.com
        3
      4. hurriyet.com.tr
        4
      5. bikifi.com
        5

    Konuyla ilgili materyaller

    Ünlü daralması nedir örnek?

    Ünlü daralması, Türkçede geniş ünlülerin (a, e) dar ünlülere (ı, i, u, ü) dönüşmesi şeklinde gerçekleşen bir ses olayıdır. Örnekler: sakla + yor > saklıyor; dile + yor > diliyor; kutla + yor > kutluyor; gözle + yor > gözlüyor; yazma + yor > yazmıyor; gelme + yor > gelmiyor; koşma + yor > koşmuyor; öpme + yor > öpmüyor. Ayrıca, "de-" ve "ye-" fiil köklerine gelecek zaman, istek kipi, sıfat-fiil ve zarf-fiil eki getirildiğinde veya başka bir ek getirilip de araya "-y-" kaynaştırma harfi girdiğinde, bu seslerin (a, e) daralarak ı, i, u, ü olduğu görülür: de-yor > diyor; ye-en > yiyen; de-e-lim > diyelim; ne-ye > niye.
    5 kaynak

    Ünlü düşmesi kaça ayrılır?

    Ünlü düşmesi altı farklı şekilde ayrılır: 1. İki heceli kelimelerde: Ünlüyle başlayan bir ek geldiğinde kelimenin ikinci hecesindeki "ı, i, u, ü" dar ünlüleri düşer. 2. Birleşik kelimelerde: Yan yana gelen iki ünlüden birisi düşer (aşınma). 3. Yardımcı fiillerle yapılan birleşik fiillerde: İsimden önce gelen yardımcı fiildeki ünlü düşer. 4. "-lA ve -Ar" eklerinde: Eklendiği kelimenin sonundaki ünlü düşer. 5. "İdi, imiş, ise" ek fiillerinde: Bitişik yazıldığında başlarındaki "i" harfi düşer. 6. Eski Anadolu Türkçesinde: "Bu ara, şu ara, ol ara" şeklindeki sıfat tamlamaları kaynaşarak "bura, şura, orda" şeklinde zamirleşir.
    5 kaynak

    Ünlü daralması ve ünlü değişimi aynı şey mi?

    Hayır, ünlü daralması ve ünlü değişimi aynı şey değildir. Ünlü değişimi, kelime köklerinde ses değişmesine nadiren rastlanır ve yalnızca "sen" ve "ben" zamirlerine yönelme hali eki eklendiğinde meydana gelir. Ünlü daralması ise, -e, -a ünlüsüyle biten fiillere -yor eki geldiğinde bu kelimelerde daralma meydana gelmesi ve -ı, -i, -u, -ü şeklinde değişmesidir. Örnekler: bekle + yor → bekliyor (e daralarak i olur); anla + yor → anlıyor (a daralarak ı olur); dile + yor → diliyor.
    5 kaynak

    Ünlü düşmesi ve ses düşmesi aynı şey mi?

    Ünlü düşmesi ve ses düşmesi aynı olayı ifade eder. Ses düşmesi, kelime içindeki ünlü veya ünsüz harflerin kaybolması veya düşmesi durumunu ifade eder.
    5 kaynak

    Otur-muş kelimesinde ünlü düşmesi var mı?

    Evet, "otur-muş" kelimesinde ünlü düşmesi vardır. Ünlü düşmesi, genellikle ikinci hecesinde dar ünlü (ı, i, u, ü) bulunan sözcüklerde, ünlüyle başlayan bir ek alındığında görülür.
    5 kaynak

    Hızla kelimesi neden ünlü daralması?

    "Hızla" kelimesinde ünlü daralması yoktur. Ünlü daralması, Türkçede a veya e ünlüleriyle biten fiillerin şimdiki zaman çekiminde, fiilin son hecesindeki ünlü harfinin ı, i, u veya ü ünlülerinden birine dönüşmesi durumudur. "Hızla" kelimesi, "-la" ekiyle oluşturulmuş bir sıfat-fiil olup, bu tür kelimelerde ünlü daralması gerçekleşmez. Örneğin, "hızlı" kelimesine "-ca" eki geldiğinde daralma olmaz: "hızlıca".
    5 kaynak

    Ünlü düşmesi ek mi?

    Ünlü düşmesi, bir ses olayıdır ve ek alma sırasında kelimenin yapısında meydana gelen bir değişikliktir.
    5 kaynak