• Buradasın

    Koruyucu ve yardımcı ünsüzler nelerdir?

    Yazeka

    Arama sonuçlarına göre oluşturuldu

    Koruyucu ve yardımcı ünsüzler, Türkçede iki ünlü harf yan yana gelemeyeceği için, ünlü ile biten bir kelimeye ünlü ile başlayan bir ek geldiğinde araya giren ünsüzlerdir 14.
    Koruyucu ve yardımcı ünsüzler şunlardır:
    • Y harfi 123. Örnek: "masa-y-ı", "kimse-y-i" 23.
    • Ş harfi 123. Örnek: "altı-ş-ar", "iki-ş-er" 23.
    • S harfi 123. Örnek: "onun dede-s-i" 4.
    • N harfi 123. Örnek: "o-n-da", "arka-n-da-ki-n-i" 15.
    Ayrıca, "idi", "imiş", "ise" ekeylemleri, "ile" sözcüğü ve "iken" bağ-fiil eki birleşik yazıldığı zaman araya "y" koruyucu ünsüzü girer ve bunların başındaki "i" sesleri düşer 3.
    5 kaynaktan alınan bilgiyle göre:

      Yanıtı değerlendir

      5 kaynak

      1. eokultv.com
        1
      2. edebiyatokulu.org
        2
      3. ozentasmakina.com.tr
        3
      4. cokbilgi.com
        4
      5. tr.wikipedia.org
        5

    Konuyla ilgili materyaller

    Türkçede ses uyumu nedir ve örnekleri?

    Türkçede ses uyumu, kelimelerdeki ünlü ve ünsüzlerin belirli kurallara göre uyum içinde olmasını ifade eder. Üç ana ses uyumu türü vardır: 1. Ünlü Uyumu: - Büyük Ünlü Uyumu: Kelimenin birinci hecesinde kalın ünlü (a, ı, o, u) varsa diğer hecelerde de kalın ünlü, ince ünlü (e, i, ö, ü) varsa diğer hecelerde de ince ünlü bulunur. - Küçük Ünlü Uyumu: Ünlülerin düzlük-yuvarlaklık bakımından uyum içinde olmasını sağlar. 2. Ünsüz Uyumu: - Sert ünsüzle biten kelimeler sert ünsüzle başlayan ekler alır, yumuşak ünsüzle biten kelimeler yumuşak ünsüzle başlayan ekler alır. 3. Ünlü-Ünsüz Uyumu: - Ötümsüz ünsüzlerle biten sözcüklere ötümlü ünsüzlerle başlayan ek geldiğinde ekin ünsüzü ötümsüzleşir. Örnekler: - Büyük Ünlü Uyumu: adım, ağız, ayak, burun, dalga, dudak, kırlangıç. - Ünsüz Uyumu: aç-tı, aş-çı, bak-tım, çiçek-ten, seç-kin, süt-çü. - Ünlü-Ünsüz Uyumu: oda-dan, yol-cu, süt-çü, yap-tı, ağaç-tan.
    5 kaynak

    Ünsüz benzeşmesi nedir?

    Ünsüz benzeşmesi, Türkçede sert ünsüzle biten bir sözcüğe yumuşak ünsüzlerden “c, d, g” ile başlayan bir ek geldiğinde, ekin başındaki ünsüzün sertleşerek değişmesidir. Bu ses olayına ünsüz benzeşmesi denmesinin sebebi, kelime sonundaki sert ünsüzün, yanına gelen yumuşak ünsüzü kendine benzetmesidir. Ünsüz benzeşmesinde c ünsüzü ç, d ünsüzü t, g ünsüzü ise k ünsüzüne dönüşerek sertleşir. Örnekler: dolap – da → dolap – ta; yavaş – ca → yavaş – ça; unut – gan → unut – kan. Birleşik kelimelerde, terimlerde, başka dillerden dilimize geçmiş sözcüklerin gövdelerinde ünsüz benzeşmesi aranmaz. Örnekler: dikdörtgen, akciğer; üçgen, dörtgen, beşgen.
    5 kaynak

    Türkçede söz başında bulunmayan ünsüzlerin yerine ne kullanılır?

    Türkçede söz başında bulunmayan ünsüzlerin yerine genellikle ses taklidi veya çocuk dilinden gelen kelimeler kullanılır. Örneğin, "c" sesi yerine "cıvıl cıvıl", "cızırtı" gibi kelimeler; "ğ" sesi yerine "iramazan", "irecep" gibi kelimeler kullanılabilir. Ayrıca, "ne" ve türevleri (niçin, neden, nasıl) gibi kelimeler de bu ünsüzlerin yerine geçebilir. Türkçe'de kelime başında genellikle "c, f, ğ, h, j, l, m, n, p, r, s, ş, v, z" sesleri bulunmaz.
    5 kaynak

    Ünlü ile ünsüz arasındaki fark nedir?

    Ünlü (sesli) harfler ve ünsüz (sessiz) harfler arasındaki temel fark, seslerin ağızdan çıkarken bir engele uğrayıp uğramamasıdır. Ünlü harfler, ağızdan çıkarken herhangi bir ses engeline takılmadan çıkarlar. Ünsüz harfler, tek başına söylenemeyen, ancak bir ünlü harf yardımıyla sese dönüşebilen harflerdir.
    5 kaynak

    Türkçede yan yana gelen ünsüzler nelerdir?

    Türkçede yan yana gelen ünsüzler, belirli kurallara tabidir. Aynı seslemde yan yana gelen ünsüzler: Ünsüz + ünlü + ünsüz: ben, sen, yan. Ünlü + ünsüz + ünsüz: alt, üst, ölç. Ünsüz + ünlü + ünsüz + ünsüz: Türk, kurt, börk, sert. Farklı seslemlerde yan yana gelen ünsüzler: Gözlük, elli, başkan gibi sözcüklerde yan yana gelen ünsüzler farklı seslemdedir. Türkçe, sertlik, denklik gibi sözcüklerde üç ünsüz bile yan yana gelebilir. Türkçede iki ünsüzün yan yana gelemediği durumlar: Kelime başında: Tren, trafik, spor gibi sözcükler Türkçe değildir. Belirli ünsüz ikilileri: -lç, -lk, -lp, -nt gibi ikililer bulunmaz. Yabancı dillerden alınan sözcükler, Türkçenin ses özelliğine uymuyorsa değiştirilir.
    5 kaynak

    Ünsüz benzeşmesi ve ünsüz uyumu aynı şey mi?

    Ünsüz benzeşmesi ve ünsüz uyumu aynı şeydir. Ünsüz benzeşmesi, baskın olan sesin, diğer bir ünsüz sesi etkisi altına almasıyla kendi özelliklerine uydurması olayıdır. Türkçe dilbilgisindeki ses olaylarından biri olan ünsüz benzeşmesine göre, herhangi bir kelimeye eklenen ve ünsüz harfle başlayan yapım ve çekim ekleri, kendisinden önceki son harf sert ünsüz ise sert, yumuşak ünsüz ise yumuşak ünsüz harfle başlamak zorundadır.
    5 kaynak

    Türkçe sözcüklerin başında hangi ünsüzler bulunmaz?

    Türkçe sözcüklerin başında genellikle c, ğ, l, m, n, r, z sesleri bulunmaz. İstisnai durumlar: c: "cıyak, cıvıl, cızırtı" gibi tabiat taklidi ve çocuk dilinden gelen kelimeler. ğ: "iramazan, irecep, urum" gibi kelimeler. r: "rap rap" gibi ses taklidi kelimeler. Ayrıca, ne kelimesinden türeyen (niye, nereye, nasıl) soru kelimeleri de Türkçe olarak kabul edilir.
    5 kaynak