• Buradasın

    İsim fiil ve kalıplaşma nedir?

    Yazeka

    Arama sonuçlarına göre oluşturuldu

    İsim-fiil (mastar), fiillere getirilen "-ma / -me, -mak / -mek, -ış / -iş / -uş / -üş" ekleriyle yapılan ve fiilleri cümle içinde isim olarak kullanılabilen sözcüklerdir 14.
    Kalıplaşma, isim-fiil eklerini almış kelimelerin zamanla eylem yönünü tamamen yitirerek bir varlığın veya kavramın kalıcı adı haline gelmesidir 3. Bu kelimeler fiilimsi özelliklerini kaybeder 3.
    Örnekler:
    • İsim-fiil: "Balık tutmak bir yetenek işidir" cümlesindeki "tutmak" 1.
    • Kalıplaşmış isim-fiil: "Dolma, ekmek, çakmak" gibi kelimeler 13. "Annemin biber dolması çok beğenilirdi" cümlesindeki "dolma" 3.
    İsim-fiiller, isim çekim eklerini alabilir ancak fiil çekim eklerini, yani şahıs ekleri, haber ve dilek kiplerini almazlar 14.
    5 kaynaktan alınan bilgiyle göre:

      Yanıtı değerlendir

      5 kaynak

      1. haberturk.com
        1
      2. egitim.com
        2
      3. turkedebiyati.org
        3
      4. turkdilbilgisi.com
        4
      5. turkcenotlari.com
        5

    Konuyla ilgili materyaller

    İsim fiil nasıl bulunur?

    İsim fiil bulmak için fiillere şu ekler getirilir: -ma, -me; -mak, -mek; -iş, -ış, -uş, -üş. Bu ekleri, akılda daha kolay kalması için “-iş, -me, -mek” veya “-ma, -ış, -mak” şeklinde kodlamak mümkündür. Örnekler: "Arkadaşınla tanışmayı annen de istiyor" cümlesindeki "tanışmayı"; "Türkü okuyuşunu herkes hayranlıkla dinledi" cümlesindeki "okuyuşunu"; "Ekmek yapmak bir yetenek işidir" cümlesindeki "yapmak". İsim fiillerin olumsuzluk eki alan fiillerle karıştırılmaması gerekir. İsim fiil eki almalarına rağmen kalıplaşmış ve bir varlığa ad olarak kullanılan kelimeler de bulunmaktadır.
    5 kaynak

    İsim fiil örnekleri nelerdir?

    İsim-fiil (mastar) örnekleri: Atmak, atma, atış; Dokumak, dokuma, dokuyuş; Göndermek, gönderme, gönderiş; Görmek, görme, görüş; Kardeşim okumayı öğrendi; Yarın okula gitmek istemiyorum; En sevdiğim yemek zeytinyağlı sarmadır; Kasabamızda yeni bir dokuma atölyesi açıldı. İsim-fiiller, fiillere getirilen “-ma / -me, -mak / -mek, -ış / -iş / -uş / -üş” ekleriyle oluşturulur.
    5 kaynak

    İsim fiil ekleri nelerdir?

    İsim-fiil (mastar) ekleri: -ma / -me; -mak / -mek; -ış / -iş / -uş / -üş. Bu ekler, fiillere getirilerek onları cümle içinde isim yapar. Örnekler: "Balık tutmak bir yetenek işidir". "Bu köyden ayrılmak bana çok zor gelmişti". "Kitap kaplayışını beğendim".
    5 kaynak

    İsim ve fiil yapım ekleri nasıl ayırt edilir?

    İsim ve fiil yapım eklerini ayırt etmek için şu yöntemler kullanılabilir: Anlam yönünden: İsimler, varlıkları ve kavramları; fiiller ise iş, oluş, hareket bildiren kelimeleri karşılar. Eklerin kullanımı: İsimlerin aldığı ekler arasında hâl ekleri, iyelik ekleri, çekim ekleri ve yapım ekleri bulunur. "-mak / -mek" eki: Bir kelimenin isim veya fiil kökünden olup olmadığını anlamak için "-mak / -mek" eki kullanılabilir. Ayrıca, isim ve fiil yapım ekleri hakkında daha detaylı bilgi için dilbilgisi.net, tr.wikipedia.org ve prfakademi.com gibi kaynaklar incelenebilir.
    5 kaynak

    İsim ve fiil nasıl ayırt edilir?

    İsim ve fiil arasındaki temel farklar şunlardır: Anlam yönünden: İsimler, varlıkları ve kavramları karşılar. Fiiller, iş, oluş, hareket bildirir. Dil bilgisi yönünden: İsimlere hâl, iyelik, çekim, yapım ekleri gelir. Fiillere kip, çatı, şahıs ekleri gelir. Bir kelimenin isim mi, fiil mi olduğunu anlamak için şu yöntemler kullanılabilir: Ek kontrolü: Kelimenin "-ma, -me, -mak, -mek, -ış, -iş, -uş, -üş" eklerinden birini alıp almadığına bakılır. Cümledeki işlev: Kelime, cümlede isim gibi mi davranıyor? Öznesinde, nesnesinde veya tümlecinde yer alıyor mu? Eğer isim gibi bir işlev üstleniyorsa, isim fiildir. Olumsuzluk eki: Kelime, olumsuzluk eki aldığında bir işin yapılmayacağını bildiriyorsa fiil, bildirmiyorsa isim fiildir. Ayrıca, eş sesli kelimelere dikkat edilmelidir.
    5 kaynak

    İsim fiiller kaça ayrılır?

    İsim fiiller, kullanıldıkları bağlama göre iki ana başlık altında incelenir: basit isim fiiller ve türemiş isim fiiller.
    5 kaynak

    İsim ve fiilden yapım ekleri nelerdir?

    İsimden yapım ekleri: -lik: zeytinlik, şekerlik. -li: köylü, nişanlı. -siz: evsiz, akılsız. -cil: evcil, otçul. -daş: meslektaş, vatandaş. -inci: üçüncü, beşinci. -msı: acımsı, ekşimsi. -sal: kumsal, evrensel. -ıt: yaşıt. -tı: horultu, cıvıltı. Fiilden yapım ekleri: -lan-,-len-: yaş-lan, ev-len. -laş-,-leş-: güzel-leş, iyi-leş. -sa-,-se-,-sı-,-si-,-su-,-sü-: su-sa, garip-se. Yapım ekleri, sözcüklere gelerek onlardan yeni sözcükler türetir ve eklendiği sözcüğün anlamını ya da türünü değiştirir.
    5 kaynak