Ödül ve ceza, çocuğun davranışlarını şekillendirmek için kullanılan yöntemlerdir ve aşağıdaki durumlarda verilebilir: Ödül: Çocuğun olumlu davranışlarını pekiştirmek için kullanılır. Çocuğun sorumluluklarını yerine getirmesi durumunda verilir, ancak aşırı ve sürekli ödüllendirme çocuğun ödüle alışmasına ve sorumluluk bilincinin zedelenmesine yol açabilir. Ceza: İstenmeyen davranışları ortadan kaldırmak veya tekrarlanmasını engellemek için uygulanır. Ceza, çocuğun yaşına ve davranışının ciddiyetine uygun olmalı, fiziksel ve duygusal acı veren yöntemlerden kaçınılmalıdır.