• Buradasın

    Şeriye sicilleri neden önemli?

    Yazeka

    Arama sonuçlarına göre oluşturuldu

    Şer'iyye sicilleri, Osmanlı tarihi ve sosyolojisi için önemli kaynaklar arasında yer alır 12. Bu sicillerin önemli olmasının bazı nedenleri şunlardır:
    • Toplumsal tarih: Sicillerde, yaklaşık olarak son 500 yıllık toplumsal tarih, kültür ve medeniyetin detayları yer alır 1. Genel Türk tarihi, hukuk tarihi, iktisat tarihi, sosyal yapı ve idari teşkilatlarla ilgili bilgiler bulunur 1.
    • Günlük hayat: Sicillerde, Osmanlı gündelik hayatı, aile yapısı, kadınların sosyal hayattaki rolü ve ekonomik faaliyetler gibi konular gerçekçi bir şekilde yansıtılır 25.
    • Hukuk ve adalet: Osmanlı hukuk sisteminin işleyişi, kadıların görev ve yetkileri, hukuki işlemlerin onay süreci hakkında detaylı bilgiler sunar 14.
    • Arşiv değeri: Noterlik işlemleri, vakıf muhasebeleri, evlilik, alım satım, imar, vergi takibi gibi konularda yapılan işlemleri ve dava kayıtlarını içerir 34.
    • Restorasyon ve mimari: Bir yapının mülkiyet durumu, mimari özellikleri ve çevresindeki yapılaşmaya ilişkin bilgiler, restorasyon çalışmalarında bu sicillerden elde edilir 5.

    Konuyla ilgili materyaller

    Şeriyye sicillerinde kadı nasıl karar verir?

    Kadı, Osmanlı Şer'iye Sicillerinde şu şekilde karar verir: Hanefi Mezhebine Göre: Kadılar, hukukî meselelerde Hanefi mezhebinin muteber görüşlerini esas alır. Araştırma ve Kayıt: Kadılar, kararlarını sicil defterlerine kaydeder. Merkeze Bildirim: Kadılar, verdikleri kararları icranın başı olan padişaha veya sadrazama bildirmek zorundadır. Diğer Hususlar: Kadılar, veli veya vasisi olmayan küçükleri evlendirir, yetimlerin ve gaiblerin mallarını korur, vasi ve vekilleri tayin veya azleder, vakıfları ve muhasebelerini kontrol eder.

    Şer’iyye Sicilleri Arşivi'nde hangi defterler var?

    Şer’iyye Sicilleri Arşivi'nde bulunan bazı defter türleri: Kadı sicilleri. Zapt-ı vekâyi sicilleri. Mahkeme defterleri. Kadı defterleri. Türkiye'deki defterlerin katalogu, Ahmet Akgündüz'ün "Şer‘iye Sicilleri: Mahiyeti, Toplu Kataloğu ve Seçme Hükümler" adlı eserinde yayımlanmıştır. Şer’iyye Sicilleri Arşivi, İstanbul'da faaliyet gösteren 27 şer'î mahkemenin toplam 9.872 adet kadı sicil defterini içermektedir. Ayrıca, Ortadoğu ve Balkan ülkelerinde de 8.000 civarında Osmanlı şer'iyye sicili bulunmaktadır.

    Şer'iyye sicilleri arşivi nerede?

    Şer'iyye Sicilleri Arşivi, İstanbul'da İstanbul Müftülüğü bünyesinde, Süleymaniye'de, cümle kapısının girişinde, sağ taraftaki tek kat üzerine yapılmış müstakil, kâgir bir binada hizmet vermektedir. Ayrıca, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Araştırmaları Merkezi'nde (İSAM) de Şer'iyye Sicilleri Arşivi'ne ait defterlerin mikrofilm kopyaları bulunmaktadır.

    En eski şer'iyye sicili nerede?

    En eski şer'iyye sicili, Bursa'da bulunmaktadır. 1455 tarihli olan bu defterler, Osmanlı Devleti'nde tutulan en erken tarihli şer'iyye sicilleridir.

    Şer'i sicil defterleri nasıl incelenir?

    Şer'i sicil defterlerinin incelenmesi için aşağıdaki adımlar izlenmelidir: 1. Defterlerin Bulunması: Şer'i sicil defterleri, Osmanlı mahkemelerinde tutulan kayıtların toplandığı defterler olup, günümüzde Osmanlı arşivleri ve yerel kütüphanelerde bulunabilir. 2. Transkripsiyon ve Değerlendirme: Defterlerin içeriği, transkripsiyon yöntemiyle modern alfabeye çevrilir ve ardından değerlendirme yapılır. 3. Konu Başlıkları: Defterlerde i'lâm, hüccet, tereke kayıtları ve merkezden gelen ferman, emir gibi belgeler bulunur. 4. Uzman Yardımı: Şer'i sicillerin incelenmesi, konunun uzmanı kişiler tarafından yapılmalıdır. Bu kişiler, Arap alfabesini ve ilgili dönemin hukuk sistemini bilmelidir.

    Şeriyye sicillerindeki kayıtlar kaç yıl saklanır?

    Şeriyye sicillerindeki kayıtların saklanma süresi 10 yıldır.

    Osmanlı'da en ilginç şeriyye sicili davası nedir?

    Osmanlı'daki en ilginç şeriyye sicili davalarından biri, Üsküdar kadılığının 407 numaralı sicilinde yer alan ve Seyyid Ali Ağa ile Morsuk adlı bir gayrimüslim arasındaki borç davasıdır. Anadolu'dan gelip Üsküdar'da misafir olarak kalan Seyyid Ali Ağa, 12 yıl önce Morsuk'un kendisine 121 guruş borçlandığını iddia ederek mahkemeye başvurur. Bir diğer ilginç dava ise, İstanbul'da sarraf olan Temür ile Sivas ahalisinden olup Üsküdar'da misafir olarak kalan Seyyid Ali Ağa arasındaki borç davasıdır. Bu davalarda, imam ve cemaatin gayrimüslim lehine şahitlik etmesi dikkat çekicidir.