Russell'in çaydanlığı nedir?

Russell'in çaydanlığı, filozof Bertrand Russell tarafından dinlerin yanlışlanamaz savlarının yanlışlanması görevinin kuşkuculara düştüğü görüşünü çürütmek amacıyla ortaya atılan bir benzetmedir 12.

Bu benzetmeye göre, Russell şöyle bir iddia ortaya atsaydı: "Dünya ile Mars arasında, Güneş etrafında dönen porselen bir çaydanlık olduğunu öne sürseydim ve bu çaydanlığın en güçlü teleskoplarla bile tespit edilemeyecek kadar küçük olduğunu ekleseydim, kimse bu görüşümün tersini kanıtlayamazdı" 13. Ancak, "bu savımın yanlışlanamaz nitelikte oluşundan dolayı insan aklının ondan kuşku duymasının kabul edilemez bir küstahlık olacağını" söyleseydim, herkes beni saçmalamakla suçlardı 13.

Russell, eğer böyle bir çaydanlığın varlığı eski kitaplarca onaylansaydı, her pazar kilisede kutsal bir gerçek olarak öğretilseydi ve okullarda çocuklara aşılansaydı, bu durumdan kuşku duymanın gariplik olarak görüleceğini ve kişinin akıl hastanesine yatırılacağını öne sürer 13.

Bu benzetme, aynı zamanda iddia eden kişinin kanıt sunma yükümlülüğünü ve diğerlerinin iddianın yalanlanmasını bekleme hakkını vurgulamak için de kullanılır 2.