Mühimme defteri, Osmanlı Devleti'nde Divan-ı Hümayun toplantılarında müzakere edilen iç ve dış meselelere ait siyasi, askeri, toplumsal ve iktisadi önemli kararların kaydedildiği defterlerdir. Bu defterlerde ayrıca padişahın yazılı emirleri, diplomatik yazışmalar, devlet adamlarının atamaları gibi bilgiler de yer alırdı.
Mühimmat kelimesi iki farklı anlamda kullanılabilir: 1. Askeri terim olarak mühimmat, savaş için gerekli olan cephane ve diğer önemli savaş gereçleri anlamına gelir. 2. Genel anlamda ise mühimmat, önemli, ehemmiyetli ve gerekli şeyler olarak tanımlanır.
{"gggx0":{"state":{"logoProps":{"url":"https://yandex.com.tr"},"formProps":{"action":"https://yandex.com.tr/search","searchLabel":"Bul"},"services":{"activeItemId":"answers","items":[{"url":"https://yandex.com.tr/gundem","title":"Gündem","id":"agenda"},{"url":"https://yandex.com.tr/shopping","title":"Alışveriş","id":"shopping"},{"url":"https://yandex.com.tr/finance","title":"Finans","id":"finance"},{"url":"https://yandex.com.tr/yacevap","title":"YaCevap","id":"answers"},{"url":"https://yandex.com.tr/video/search?text=popüler+videolar","title":"Video","id":"video"},{"url":"https://yandex.com.tr/gorsel","title":"Görsel","id":"images"}]},"userProps":{"loggedIn":false,"ariaLabel":"Menü","plus":false,"birthdayHat":false,"child":false,"isBirthdayUserId":true,"className":"PortalHeader-User"},"userIdProps":{"flag":"skin","lang":"tr","host":"yandex.com.tr","project":"neurolib","queryParams":{"utm_source":"portal-neurolib"},"retpath":"https%3A%2F%2Fyandex.com.tr%2Fyacevap%2Fc%2Fbilim-ve-egitim%2Fq%2Fmuhimmede-hangi-konular-yer-alir-4153042578%3Flr%3D213%26ncrnd%3D76856","tld":"com.tr"},"suggestProps":{"selectors":{"form":".HeaderForm","input":".HeaderForm-Input","submit":".HeaderForm-Submit","clear":".HeaderForm-Clear","layout":".HeaderForm-InputWrapper"},"suggestUrl":"https://yandex.com.tr/suggest/suggest-ya.cgi?show_experiment=222&show_experiment=224","deleteUrl":"https://yandex.com.tr/suggest-delete-text?srv=web&text_to_delete=","suggestPlaceholder":"Yapay zeka ile bul","platform":"desktop","hideKeyboardOnScroll":false,"additionalFormClasses":["mini-suggest_theme_tile","mini-suggest_overlay_tile","mini-suggest_expanding_yes","mini-suggest_prevent-empty_yes","mini-suggest_type-icon_yes","mini-suggest_personal_yes","mini-suggest_type-icon_yes","mini-suggest_rich_yes","mini-suggest_overlay_dark","mini-suggest_large_yes","mini-suggest_copy-fact_yes","mini-suggest_clipboard_yes","mini-suggest_turboapp_yes","mini-suggest_expanding_yes","mini-suggest_affix_yes","mini-suggest_carousel_yes","mini-suggest_traffic_yes","mini-suggest_re-request_yes","mini-suggest_source_yes","mini-suggest_favicon_yes","mini-suggest_more","mini-suggest_long-fact_yes","mini-suggest_hide-keyboard_yes","mini-suggest_clear-on-submit_yes","mini-suggest_focus-on-change_yes","mini-suggest_short-fact_yes","mini-suggest_app_yes","mini-suggest_grouping_yes","mini-suggest_entity-suggest_yes","mini-suggest_redesigned-navs_yes","mini-suggest_title-multiline_yes","mini-suggest_type-icon-wrapped_yes","mini-suggest_fulltext-highlight_yes","mini-suggest_fulltext-insert_yes","mini-suggest_lines_multi"],"counter":{"service":"neurolib_com_tr_desktop","url":"//yandex.ru/clck/jclck","timeout":300,"params":{"dtype":"stred","pid":"0","cid":"2873"}},"noSubmit":false,"formAction":"https://yandex.com.tr/search","tld":"com.tr","suggestParams":{"srv":"serp_com_tr_desktop","wiz":"TrWth","yu":"5588503171754417177","lr":213,"uil":"tr","fact":1,"v":4,"use_verified":1,"safeclick":1,"skip_clickdaemon_host":1,"rich_nav":1,"verified_nav":1,"rich_phone":1,"use_favicon":1,"nav_favicon":1,"mt_wizard":1,"history":1,"nav_text":1,"maybe_ads":1,"icon":1,"hl":1,"n":10,"portal":1,"platform":"desktop","mob":0,"extend_fw":1,"suggest_entity_desktop":"1","entity_enrichment":"1","entity_max_count":"5"},"disableWebSuggest":false},"context":{"query":"","reqid":"1754417210008096-5932809726051778963-balancer-l7leveler-kubr-yp-klg-216-BAL","lr":"213","aliceDeeplink":"{\"text\":\"\"}"},"baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"gggxw01-0-1"},"ui":"desktop","service":"neurolib","fast":{"name":"neuro_library","subtype":"header"}}}}},"type":"neuro_library","subtype":"header"},"gggx1":{"state":{"links":[{"id":"main","url":"/yacevap","title":"Ana Sayfa","target":"_self"},{"id":"technologies","url":"/yacevap/c/teknoloji","title":"Teknoloji","target":"_self"},{"id":"psychology-and-relationships","url":"/yacevap/c/psikoloji-ve-iliskiler","title":"Psikoloji ve İlişkiler","target":"_self"},{"id":"science-and-education","url":"/yacevap/c/bilim-ve-egitim","title":"Bilim ve Eğitim","target":"_self"},{"id":"food","url":"/yacevap/c/yemek","title":"Yemek","target":"_self"},{"id":"culture-and-art","url":"/yacevap/c/kultur-ve-sanat","title":"Kültür ve Sanat","target":"_self"},{"id":"tv-and-films","url":"/yacevap/c/filmler-ve-diziler","title":"Filmler ve Diziler","target":"_self"},{"id":"economics-and-finance","url":"/yacevap/c/ekonomi-ve-finans","title":"Ekonomi ve Finans","target":"_self"},{"id":"games","url":"/yacevap/c/oyun","title":"Oyun","target":"_self"},{"id":"sport","url":"/yacevap/c/spor","title":"Spor","target":"_self"},{"id":"beauty-and-style","url":"/yacevap/c/guzellik-ve-moda","title":"Güzellik ve Moda","target":"_self"},{"id":"useful-tips","url":"/yacevap/c/faydali-ipuclari","title":"Faydalı İpuçları","target":"_self"},{"id":"auto","url":"/yacevap/c/otomobil","title":"Otomobil","target":"_self"},{"id":"law","url":"/yacevap/c/hukuk","title":"Hukuk","target":"_self"},{"id":"travel","url":"/yacevap/c/seyahat","title":"Seyahat","target":"_self"},{"id":"animals-and-nature","url":"/yacevap/c/hayvanlar-ve-doga","title":"Hayvanlar ve doğa","target":"_self"},{"id":"health","url":"/yacevap/c/saglik","title":"Sağlık","target":"_self"},{"id":"other","url":"/yacevap/c/diger","title":"Diğer","target":"_self"}],"activeLinkId":"science-and-education","title":"Kategoriler","baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"gggxw02-0-1"},"ui":"desktop","service":"neurolib","fast":{"name":"neuro_library","subtype":"header-categories"}}}}},"type":"neuro_library","subtype":"header-categories"},"gggx2":{"state":{"tld":"com.tr","markdown":"**Mühimme defterlerinde** genellikle şu konular yer alır:\n\n1. **Osmanlı Devleti'nin idari yapısı ve çalışma usulleri** [```1```](https://islamansiklopedisi.org.tr/muhimme-defteri)[```2```](https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1082221).\n2. **Devlet-tebaa ve devlet-esnaf münasebetleri** [```1```](https://islamansiklopedisi.org.tr/muhimme-defteri)[```2```](https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1082221).\n3. **İmar, iskân ve iktisat siyasetleri** [```1```](https://islamansiklopedisi.org.tr/muhimme-defteri)[```2```](https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1082221).\n4. **İç siyaset, isyanlar ve bunların bastırılma şekilleri** [```1```](https://islamansiklopedisi.org.tr/muhimme-defteri)[```2```](https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1082221).\n5. **Askeri tarih, strateji ve dış siyaset** [```1```](https://islamansiklopedisi.org.tr/muhimme-defteri)[```2```](https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1082221).\n6. **Yabancı devletlerle olan münasebetler** [```1```](https://islamansiklopedisi.org.tr/muhimme-defteri)[```2```](https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1082221).\n\nAyrıca, ilk devir mühimmelerinde **kanunnâme, adâletnâme ve nâme-i hümâyun suretleri** de bulunurdu [```1```](https://islamansiklopedisi.org.tr/muhimme-defteri)[```3```](https://nek.istanbul.edu.tr/ekos/TEZ/42687.pdf).","sources":[{"sourceId":1,"url":"https://islamansiklopedisi.org.tr/muhimme-defteri","title":"MÜHİMME DEFTERİ - TDV İslâm Ansiklopedisi","shownUrl":"https://islamansiklopedisi.org.tr/muhimme-defteri"},{"sourceId":2,"url":"https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1082221","title":"Osmanlı Tarihi Araştırmalarının Ana Kaynaklarından...","shownUrl":"https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1082221"},{"sourceId":3,"url":"https://nek.istanbul.edu.tr/ekos/TEZ/42687.pdf","title":"Microsoft Word - Tez pdf.doc","shownUrl":"https://nek.istanbul.edu.tr/ekos/TEZ/42687.pdf"},{"sourceId":4,"url":"https://osmanlicaogren.com/muhimme-defteri-nedir/","title":"Mühimme Defteri Nedir? - Osmanlıca Eğitim","shownUrl":"https://osmanlicaogren.com/muhimme-defteri-nedir/"},{"sourceId":5,"url":"https://isamveri.org/pdfdrg/D01956/2003_2/2003_2_KILICM.pdf","title":"Mühimme","shownUrl":"https://isamveri.org/pdfdrg/D01956/2003_2/2003_2_KILICM.pdf"}],"isHermione":false,"headerProps":{"header":"Mühimmede hangi konular yer alır?","homeUrl":"/yacevap","categoryUrl":"/yacevap/c/bilim-ve-egitim","categoryTitle":"Bilim ve Eğitim","canUseNativeShare":false,"extralinksItems":[{"variant":"reportFeedback","reportFeedback":{"feature":"YazekaAnswers","title":"Bu yanıtta yanlış olan ne?","checkBoxLabels":[{"value":"Uygunsuz veya aşağılayıcı yanıt"},{"value":"Soruma yanıt verilmedi"},{"value":"Bilgi hataları var"},{"value":"Bilgi yetersiz"},{"value":"Bilgi güncel değil"},{"value":"Görüntüleme hataları"},{"value":"Yanıtta kullanılan kaynaklar güvenilir değil"},{"value":"Bu soru için yanıt gerekmiyor"},{"value":"Diğer"}]}}],"tags":[{"href":"/yacevap/t/tarih","text":"#Tarih"},{"href":"/yacevap/t/osmanli","text":"#Osmanlı"},{"href":"/yacevap/t/siyaset","text":"#Siyaset"},{"href":"/yacevap/t/idare","text":"#İdare"},{"href":"/yacevap/t/askeritarih","text":"#AskeriTarih"}]},"suggestProps":{"suggestItems":[{"id":0,"text":"Askeri tarih ve dış siyaset nasıl şekilleniyordu?","url":"/search?text=M%C3%BChimme+defterlerine+g%C3%B6re+askeri+tarih+ve+d%C4%B1%C5%9F+siyaset&promo=force_neuro"},{"id":1,"text":"İç siyaset ve isyanlar nasıl yönetiliyordu?","url":"/search?text=%C4%B0%C3%A7+siyaset+ve+isyanlar+nas%C4%B1l+y%C3%B6netiliyordu%3F&promo=force_neuro"},{"id":2,"text":"Devlet-tebaa ilişkileri nasıl düzenleniyordu?","url":"/search?text=Devlet-tebaa+ili%C5%9Fkileri+nas%C4%B1l+d%C3%BCzenleniyordu%3F&promo=force_neuro"},{"id":-1,"url":"/search?text=M%C3%BChimmede+hangi+konular+yer+al%C4%B1r%3F&promo=force_neuro","text":"Daha fazla bilgi"}]},"feedbackProps":{"feature":"YazekaAnswers","baseProps":{"metaFields":{"yandexuid":"5588503171754417177","reqid":"1754417210008096-5932809726051778963-balancer-l7leveler-kubr-yp-klg-216-BAL"}},"positiveCheckboxLabels":[{"value":"Yanıtı çok beğendim"},{"value":"Yanıtta gerekli bilgiler var"},{"value":"Kolay anlaşılır"},{"value":"Diğer"}],"negativeCheckboxLabels":[{"value":"Uygunsuz veya aşağılayıcı yanıt"},{"value":"Soruma yanıt verilmedi"},{"value":"Bilgi hataları var"},{"value":"Bilgi yetersiz"},{"value":"Bilgi güncel değil"},{"value":"Görüntüleme hataları"},{"value":"Yanıtta kullanılan kaynaklar güvenilir değil"},{"value":"Bu soru için yanıt gerekmiyor"},{"value":"Diğer"}]},"dialogStoreProps":{"baseUrl":"","baseUrlWs":""},"globalStoreProps":{"imageBackendUrl":"https://yandex.com.tr/images-apphost/image-download?cbird=171","query":"","retina":false,"avatarId":"0","isHermione":false,"isMacOS":false,"tld":"com.tr","isEmbeddedFuturis":false,"isLoggedIn":false,"brand":"yazeka","reqId":"1754417210008096-5932809726051778963-balancer-l7leveler-kubr-yp-klg-216-BAL","device":{"isIOS":false,"platform":"desktop"}},"baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"gggxw03-0-1"},"ui":"desktop","service":"neurolib","fast":{"name":"neuro_library","subtype":"question"}}}}},"type":"neuro_library","subtype":"question"},"gggx3":{"state":{"relatedMaterials":[{"favicons":["https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.arsivbelge.com/yaz.php%3fsc=2607?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://9lib.net/document/oz135kvq-numarali-muehimme-transkripsiyon-degerlendirilmesi-numbered-muehimme-assesment-transcription.html?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://bioxcin.com.tr/blog/cilt-bakimi/cildimizin-yapisi-ve-anatomisi?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://tezara.org/theses/72243?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://badenatural.com/blog/cilt-tipleri-nelerdir-nasil-anlasilir?size=16&stub=1"],"href":"/yacevap/c/bilim-ve-egitim/q/muhimmeler-kac-cilt-2445609485","header":"Mühimmeler kaç cilt?","teaser":"Mühimme defterleri toplamda 419 cilt olarak bilinmektedir.","tags":[{"href":"/yacevap/t/tarih","text":"#Tarih"},{"href":"/yacevap/t/arsiv","text":"#Arşiv"},{"href":"/yacevap/t/belge","text":"#Belge"}]},{"favicons":["https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.dersimiz.com/terimler-sozlugu/muhimme-defteri-nedir-ne-demek-11995?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.tarihdefterim.net/2023/06/osmanli-devletinde-kullanilan-defter.html?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://tr.m.wikipedia.org/wiki/M%C3%BChimme_Defteri?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://secerearastirmalari.wordpress.com/category/secere-arastirmalari/temel-kaynaklar/osmanli-arsivi-belgeleri/muhimme-defterleri/?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://osmanlicaogren.com/muhimme-defteri-nedir/?size=16&stub=1"],"href":"/yacevap/c/bilim-ve-egitim/q/muhimme-defteri-nedir-2304148593","header":"Mühimme defteri nedir?","teaser":"Mühimme defteri, Osmanlı Devleti'nde Divan-ı Hümayun toplantılarında müzakere edilen iç ve dış meselelere ait siyasi, askeri, toplumsal ve iktisadi önemli kararların kaydedildiği defterlerdir. Bu defterlerde ayrıca padişahın yazılı emirleri, diplomatik yazışmalar, devlet adamlarının atamaları gibi bilgiler de yer alırdı.","tags":[{"href":"/yacevap/t/tarih","text":"#Tarih"},{"href":"/yacevap/t/osmanli","text":"#Osmanlı"},{"href":"/yacevap/t/siyaset","text":"#Siyaset"},{"href":"/yacevap/t/kararlar","text":"#Kararlar"},{"href":"/yacevap/t/askeri","text":"#Askeri"}]},{"favicons":["https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.dersimiz.com/terimler-sozlugu/muhimmat-nedir-ne-demek-11994?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://lugatim.com/s/m%C3%BChimmat?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.lafsozluk.com/2015/06/muhimmat-nedir-ne-demektir-anlami.html?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://terim.rehberim.gen.tr/terim/muhimmat-nedir?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://tr.wikipedia.org/wiki/M%C3%BChimmat?size=16&stub=1"],"href":"/yacevap/c/diger/q/muhimmat-ne-anlama-gelir-3701309786","header":"Mühimmat ne anlama gelir?","teaser":"Mühimmat kelimesi iki farklı anlamda kullanılabilir: 1. Askeri terim olarak mühimmat, savaş için gerekli olan cephane ve diğer önemli savaş gereçleri anlamına gelir. 2. Genel anlamda ise mühimmat, önemli, ehemmiyetli ve gerekli şeyler olarak tanımlanır.","tags":[{"href":"/yacevap/t/askeri","text":"#Askeri"},{"href":"/yacevap/t/terimler","text":"#Terimler"},{"href":"/yacevap/t/genelanlam","text":"#GenelAnlam"}]},{"favicons":["https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://kelimeler.net/m%C3%BChim-kelimesinin-anlami-nedir?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.osmanice.com/osmanlica-21739-nedir-ne-demek.html?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.kelimetre.com/m%C3%BChim-ne-demektir?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.milliyet.com.tr/egitim/sozluk/muhim-ne-demek-muhim-tdk-sozluk-anlami-nedir-6583434?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://lugatim.com/s/m%C3%BChim?size=16&stub=1"],"href":"/yacevap/c/diger/q/muhim-ne-demek-1559206932","header":"Mühim ne demek?","teaser":"Mühim kelimesi, önemli anlamına gelir.","tags":[{"href":"/yacevap/t/dil","text":"#Dil"},{"href":"/yacevap/t/anlam","text":"#Anlam"},{"href":"/yacevap/t/turkce","text":"#Türkçe"}]}],"baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"gggxw04-0-1"},"ui":"desktop","service":"neurolib","fast":{"name":"neuro_library","subtype":"related"}}}}},"type":"neuro_library","subtype":"related"},"gggx4":{"state":{"tld":"com.tr","isIos":false,"isQuestionPage":true,"baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"gggxw05-0-1"},"ui":"desktop","service":"neurolib","fast":{"name":"neuro_library","subtype":"ask_question"}}}}},"type":"neuro_library","subtype":"ask_question"},"gggx5":{"state":{"generalLinks":[{"id":"privacy-policy","text":"Gizlilik politikası","url":"https://yandex.com.tr/legal/privacy_policy/"},{"id":"terms-of-service","text":"Kullanıcı sözleşmesi","url":"https://yandex.com.tr/legal/tos/"},{"id":"report-error","text":"Hata bildir","url":"https://forms.yandex.com.tr/surveys/13748122.01a6645a1ef15703c9b82a7b6c521932ddc0e3f7/"},{"id":"about-company","text":"Şirket hakkında","url":"https://yandex.com.tr/project/portal/contacts/"}],"copyright":{"url":"https://yandex.com.tr","currentYear":2025},"socialLinks":[{"type":"tiktok","url":"https://redirect.appmetrica.yandex.com/serve/677728751613663494","title":"TikTok"},{"url":"https://redirect.appmetrica.yandex.com/serve/173325632992778150","type":"youtube","title":"Youtube"},{"url":"https://redirect.appmetrica.yandex.com/serve/677728793472889615","type":"facebook","title":"Facebook"},{"url":"https://redirect.appmetrica.yandex.com/serve/1182131906657966033","type":"instagram","title":"Instagram"},{"url":"https://redirect.appmetrica.yandex.com/serve/893945194569821080","type":"x","title":"X"}],"categoriesLink":[],"disclaimer":"Seçili sitelerdeki metinlere göre Yazeka tarafından oluşturulan yanıtlardır. Hatalar içerebilir. Önemli bilgileri kontrol ediniz.","baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"gggxw06-0-1"},"ui":"desktop","service":"neurolib","fast":{"name":"neuro_library","subtype":"footer"}}}}},"type":"neuro_library","subtype":"footer"}}