Yay-kütle sistemi, bir yaya bağlı bir kütleden oluşur ve bu sistem, basit harmonik hareketin temel bir örneğidir. Çalışma prensibi şu şekilde özetlenebilir: 1. Denge Durumu: Yay, bir ucu sabitlenmiş durumda olup, diğer ucuna bağlı kütle denge konumundadır. 2. Kuvvet Uygulaması: Kütle, denge konumundan uzaklaştırıldığında, yayda bir geri çağırıcı kuvvet oluşur. 3. Salınım: Kütle, bu geri çağırıcı kuvvet nedeniyle denge konumu etrafında salınım yapar. 4. Enerji Dönüşümü: Sistemin toplam mekanik enerjisi korunur; denge konumunda kinetik enerji maksimum, potansiyel enerji ise minimumdur.