Dokunaçlar, farklı canlılarda çeşitli işlevlere sahiptir ve çalışma prensipleri bu işlevlere göre değişiklik gösterir. Beslenme ve kavrama: Birçok omurgasız, dokunaçlarını besin toplama ve nesneleri kavrama için kullanır. Çevresel algılama: Deniz anemonları ve yumuşakçalar gibi su altı canlıları, dokunaçları sayesinde su akıntılarını, pH seviyelerini ve diğer çevresel faktörleri algılayabilirler. İletişim: Böcekler arasında dokunaçlar, titreşim ve kimyasal sinyaller iletmek için kullanılır. Savunma: Deniz anemonları, dokunaçlarıyla düşmanlarına karşı zehirli hücreler salarak kendilerini korurlar. Yapay dokunaçlar, özellikle hassas objeleri zarar vermeden kavrama yeteneğine sahiptir.