Tarih dalga teorisi, dillerin evrimini açıklamak için Johannes Schmidt tarafından 1872 yılında önerilen bir teoridir. Bu teoriye göre, her dilsel yenilik tarihsel olarak bir başlangıç noktasında ortaya çıkar ve ardından lehçe alanına yayılır. Teori, August Schleicher tarafından geliştirilen ağaç modelinin bir ikamesi olarak sunulmuştur.