• Buradasın

    Cumhuriyet neden 28 Ekim'de ilan edilmedi?

    Yazeka

    Arama sonuçlarına göre oluşturuldu

    Cumhuriyet'in 28 Ekim'de ilan edilmemesinin nedeni, 25 Ekim 1923'te hükümetin istifası sonucu yaşanan hükûmet bunalımıdır 13. Bu durum, Mustafa Kemal Paşa'ya cumhuriyeti ilan etmek için beklediği fırsatı vermiştir 3.
    28 Ekim 1923 akşamına kadar hükümetin kurulamaması üzerine, Mustafa Kemal Paşa, Çankaya Köşkü'nde arkadaşlarına "Yarın cumhuriyeti ilan edeceğiz." diyerek fikrini açıklamış ve o gece İsmet Paşa ile birlikte 1921 Anayasası'nın bazı maddelerini değiştiren kanun tasarısını hazırlamıştır 23.
    Cumhuriyet, 29 Ekim 1923'te Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde yapılan görüşmeler ve kabul edilen anayasa değişikliği ile ilan edilmiştir 123.
    5 kaynaktan alınan bilgiyle göre:

    Konuyla ilgili materyaller

    Cumhuriyet ilan edilmeden önce ne vardı?

    Cumhuriyet ilan edilmeden önce Türkiye'de Osmanlı İmparatorluğu yönetimi vardı. Cumhuriyetin ilanına giden süreçte önemli olaylar ise şunlardı: 23 Nisan 1920: Mustafa Kemal önderliğinde Türkiye Büyük Millet Meclisi kuruldu ve hükümet, "Türkiye Büyük Millet Meclisi Hükümeti" adını taşıdı. 1 Kasım 1922: Saltanatın kaldırılması. 24 Temmuz 1923: Lozan Antlaşması'nın imzalanması, milli bağımsızlığın tam olarak gerçekleşmesi. 13 Ekim 1923: Ankara'nın başkent olması. 25 Ekim 1923: Hükümetin istifası ve yaşanan bunalım.
    A solemn group of diverse Turkish citizens, dressed in early 20th-century attire, stand proudly in front of a grand government building under a bright sky, symbolizing unity and national sovereignty.

    Cumhuriyet neden kuruldu?

    Cumhuriyetin kurulmasının bazı nedenleri: Halk iradesi ve hürriyet: Mustafa Kemal Atatürk, hürriyet ve halk iradesine önem vermiş, bu ilkelerin ancak cumhuriyet rejiminde uygulanabileceğini düşünmüştür. Modernleşme ve çağdaşlaşma: Cumhuriyet, Türkiye'yi modern, laik ve demokratik bir devlet olarak yeniden yapılandırmayı amaçlamıştır. Saltanatın kaldırılması: 1922'de saltanatın kaldırılmasının ardından, milli egemenlik anlayışına dayalı bir yönetim sistemi kurma gerekliliği doğmuştur. Kurtuluş Savaşı'nın başarısı: Türkiye'nin bağımsızlık mücadelesi başarıyla tamamlanmış, bu da yeni bir yönetim biçimine olan ihtiyacı artırmıştır.

    28 Ekim ve 29 Ekimde neler yaşandı?

    28 ve 29 Ekim'de yaşanan önemli olaylar şunlardır: 28 Ekim 1923. 29 Ekim 1923. 29 Ekim, Türkiye ve Kuzey Kıbrıs'ta her yıl Cumhuriyet Bayramı olarak kutlanır.

    Cumhuriyet nasıl ve ne zaman kuruldu?

    Türkiye Cumhuriyeti, 29 Ekim 1923 tarihinde Mustafa Kemal Atatürk tarafından ilan edilmiştir. Cumhuriyetin kurulma süreci şu şekilde özetlenebilir: 23 Nisan 1920: Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Ankara'da açılmış ve ulusal irade somutlaşmıştır. 11 Ekim 1922: Mudanya Ateşkesi ile Osmanlı İmparatorluğu'nun egemenliği sona ermiş ve İstanbul Türk ordusunun kontrolüne girmiştir. 1923: Lozan Antlaşması ile Türkiye'nin bağımsızlığı ve sınırları uluslararası alanda tanınmıştır. 28 Ekim 1923: Mustafa Kemal Paşa, İsmet Paşa ve bir grup mebus ile cumhuriyetin ilanına dair kanun tasarısını hazırlamıştır. 29 Ekim 1923: TBMM'de yapılan oturumda, Mustafa Kemal'in hazırladığı anayasa değişikliği teklifi kabul edilerek Türkiye Cumhuriyeti resmen kurulmuştur. Cumhuriyetin ilanıyla birlikte Osmanlı saltanatı ve monarşi yönetimi sona ermiş, Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk seçilmiştir.

    Atatürk neden 29 ekimi seçti?

    Mustafa Kemal Atatürk, Türkiye Cumhuriyeti'ni 29 Ekim 1923'te ilan ederek, 30 Ekim 1918'de imzalanan Mondros Mütarekesi'ne karşı "mazlum bir milletin ahını, intikamını" ilan etmek istemiştir. Atatürk, bu seçimi 1925 yılında Cumhuriyet Bayramı kutlamaları sırasında Fahrettin Altay Paşa'ya şu şekilde açıklamıştır: > "Mütarekenin ilk günlerini hatırlarsın. Saray ve hükümet teslimiyeti kabul etmişti. Hükümet sarayın, saray da İtilaf Devletleri'nin elinin altına girmişti. Saray bu halinden memnundu. Fakat ben bunu kabul edemezdim. Buna karşı koymakla bir çıkış yolunu temin ederek, bu mazlum milleti tarih sahnesinden silmek, ortadan kaldırmak isteyenlere karşı harekete geçmek için kendimi vazifeli saymıştım. Mütareke 30 Ekim 1918'de imzalanmıştı. Vatan parçalanmış, istilaya uğramıştı. Peki, 30 Ekim 1918'den bizim İzmir'e girdiğimiz tarih olan 9 Eylül 1922'ye kadar kaç yıl geçti? Dört yıl. 29 Ekim 1923'te Cumhuriyet'i ilan ettik. > İşte beş yıla sığdırdığımız büyük inkılap, bizim yaşadığımız şartlara duçar olmuş, hangi milletin tarihinde vardır? Bu mazlum millet kendisinin hakkı olan yere ulaşmıştır, çektiğimiz acıların, sıkıntıların en büyük mükâfatı işte budur. Bütün dünya bunu görmüştür. Daha da görecekleri vardır. Beni en çok mesut eden hadise, bu mazlum milletin hak ettiği bu yere gelmesidir. Sen benim 30 Ekim 1918 sonrası günlerdeki çektiğim azabı bilirsin. Yanımdaydın. Mondros 30 Ekim'dir. Cumhuriyet 29 Ekim. İşte bu da, mazlum bir milletin ahıdır. Sanırım ki o zamanki devletler bunu anlamışlardır."

    Cumhuriyet ilan edilirken devlet başkanlığı sorunu nasıl çözüldü?

    Cumhuriyet'in ilan edilmesiyle devlet başkanlığı sorunu, Mustafa Kemal Atatürk'ün cumhurbaşkanı seçilmesiyle çözüldü. 29 Ekim 1923'te Cumhuriyet'in ilanından sonra, 158 milletvekilinin tamamının oyuyla Gazi Mustafa Kemal Paşa, Türkiye'nin ilk cumhurbaşkanı olarak seçildi.

    Cumhuriyet nasıl ilan edildi kısaca özet?

    Cumhuriyetin ilanı, Türkiye Büyük Millet Meclisinin 29 Ekim 1923'teki oturumunda Mustafa Kemal'in hazırladığı anayasa değişikliği teklifinin kabul edilmesiyle gerçekleşti. Süreç şu şekilde özetlenebilir: Erzurum Kongresi'nde zaferden sonra hükümet şeklinin cumhuriyet olacağı ilan edildi. 23 Nisan 1920'de açılan Türkiye Büyük Millet Meclisi, milli egemenlik esasına dayanıyordu ve adı konulmamış bir cumhuriyet yönetimi vardı. 20 Ocak 1921 tarihli anayasada "Hakimiyet kayıtsız şartsız milletindir." maddesi, rejimin cumhuriyet olduğunu gösteriyordu. 1 Kasım 1922'de saltanat kaldırıldı. 28 Ekim 1923'te Mustafa Kemal, Çankaya'da arkadaşlarına ertesi gün cumhuriyeti ilan edeceklerini söyledi. 29 Ekim 1923'te TBMM'de "Türkiye Devleti'nin hükümet şekli cumhuriyettir." maddesinin yer aldığı tasarı kabul edildi ve cumhuriyet ilan edildi.