Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Caner Hoca, Hamza, Selma, Lütfi ve diğer katılımcıların yer aldığı bir sohbet programıdır. Konuşmacılardan biri Amazon'da yazılım mühendisi olarak çalışan 25 yaşındaki Start Chat adlı bir kişinin oluşturduğu yapay zeka uygulaması hakkında bilgi vermektedir.
- Sohbet, yapay zekanın dinlerle ilişkisi, gelecekteki potansiyel etkileri ve bilinç durumu üzerine odaklanmaktadır. Konuşmacılar, yapay zekanın Hz. İsa ve Hitler gibi tarihteki önemli figürlerle sohbet imkanı sunması, mevcut dinlerde nasıl kullanılabileceği, iş kollarını devralmasıyla işsizlik sorununun çözülebileceği ve yapay zekanın bilinç durumuna kavuşabileceği teorisi gibi konuları tartışmaktadır.
- Sohbette ayrıca yapay zekanın toplumsal yaşamda nasıl etkili olabileceği, dijital kimliklerin gelecekteki rolü, yapay zekanın imam, müezzin veya fetva veren gibi rollerde nasıl yer alabileceği ve bilinç transferi kavramı gibi felsefi konular da ele alınmaktadır. Konuşmacılardan biri "Fıtrat Delileri" adlı bir kitabının yazarı olduğunu belirtmektedir.
- 00:16Yapay Zeka Uygulaması ve Kutsallar
- Amazon'da yazılım mühendisi olarak çalışan 25 yaşındaki Start Chat adlı kişi, Hz. İsa ve Hitler gibi tarihteki dikkat çekici kişilerle sohbet etmesine izin veren yeni bir yapay zeka uygulaması oluşturdu.
- Bazı kişi ve kuruluşlar uygulamayı şikayet etti, özellikle Yahudi kuruluşları bu uygulamaya karşı çıkıyor.
- Uygulama, yapay zekaya geçmiş konuşmaları, hareketleri ve tavırları tanıtıldığında, bu bilgiler çerçevesinde cevap veriyor.
- 02:04Dini Kuruluşların Hassasiyeti
- Dini kuruluşların hassasiyeti anlaşılmakta, çünkü yapay zekanın cevapları veren kişi gerçek peygamber veya tanrı değil.
- Yapay zeka, insanlara en kolay kontrol etme yöntemi olan inançla oynayabilir ve belli bir şeye inandırabilir.
- Yapay zeka, verilen bilgilere göre (yazı, fotoğraf) kendi imajını oluşturabilir, örneğin sarışın bir adam olarak tanımlanan İsa'yı kırmızı saçlı İrlandalı biri gibi gösterebilir.
- 05:48Yapay Zekanın Dini Çıkarma İddiası
- Yapay zeka bir din çıkartacak iddiası var ve insanlığın yaratmış olduğu tüm sistemlerin bu dünyaya ait olmadığını söylüyor.
- Yapay zekanın dini, algoritmanın dini şu anda var ve her büyük sosyal mecrada (YouTube, Twitter, Facebook) topluluk kuralları olarak görülüyor.
- Bu kurallara aykırı hareket edenler, algoritma tarafından aforoz ediliyor ve bu aforozun dereceleri var.
- 07:57Dijital Kimlik ve Para
- Yarın devletler kendi vatandaşlarına dijital bir kimlik ve dijital bir para dayatacaklar, bunun dışında hiçbir hareket alanı olmayacak.
- Her şeyin kayıt altında olacak, insanların söyledikleri, yaptıkları ve harcamaları takip edilecek.
- Dijital bir bedel sistemi de olabilir, bu da insanların dijital dünyada ölme hissi yaşayabileceği bir durum olabilir.
- 09:08Dinlerin Parçalanması ve Birleştirilmesi
- Yapay zeka, dinleri önce parçalayacak, mezhepleri çok çıkartacak (örneğin Hıristiyanlıkta dört mezhep yerine dört bin mezhep olabilir).
- Yapay zeka, parçalanmış dinleri birleştirebilir ve ortak bir dine yönlendirebilir.
- Tarihte de benzer durumlar yaşanmış, farklı dinlerden belli dönemler alınarak birleştirilmiş, ancak bu durum büyük zulümler ve savaşlara yol açmıştır.
- 10:55Yapay Zeka ve Din İlişkisi
- Yapay zeka tekil olarak değil, farklı bilim adamları tarafından oluşturulan farklı yapay zekalar olarak düşünülmelidir.
- Yapay zekalar insanlardan bağımsızlaşıp din kuramayacak olsa bile, yapay zekalarla chat odaları kurulması veya imam/müezzin olmaları dinler açısından önemli olabilir.
- Yapay zekalar şu anki teknolojiyle McDonald's çalışanları, tekstil işçileri ve fabrika çalışanlarının yerini alabilecek durumdadır.
- 13:07Yapay Zekanın Dinlerdeki Rolü
- Yapay zekanın insanlardan bağımsızlaşıp alternatif bir din sunması olgusundan önce, İslam, Hristiyanlık ve diğer mezheplerde yapay zekanın kullanımının ne getireceğini konuşmak gerekir.
- Yapay zekalar fetva vermeye kalkabilir ve bu durum "şeytani zeka" olarak nitelendirilebilir.
- Yapay zekalar kendi dinini oluşturamaz, ancak uyduruk bir guruya tapanlar gibi bir tarikat veya cemiyet şeklinde örgütlenerek din oluşturabilir.
- 15:00Din ve Otorite İlişkisi
- Dünyadaki insanlar farklı dinlere sahip olsalar da, aslında hepsi kendi hükümetleri, liderleri ve tanrılarına ibadet eden bir sistemin içinde yaşamaktadır.
- Müşrik kavramı, Allah'tan başka bir rab edinen ve yükümlülüklerini o otoritenin belirlediği dini anlamına gelir.
- Yapay zekanın getirebileceği fırsatlar ve sorunlar insanların yaptıkları tarafından belirlenecektir.
- 21:21Yapay Zekanın İş Dünyasına Etkisi
- Yapay zekanın dünyadaki iş kollarının büyük kısmını üstlenmesi mümkün ve bu da üretimi yüksek seviyede artıracak.
- İnsanların haftanın beş-altı günü sabah sekiz'den akşam altı-yedi'ye kadar çalışması insan fıtratına aykırı olabilir.
- Yapay zekalar sayesinde insanlar daha az çalışıp sanata, spora, dine ve felsefeye daha fazla vakit ayırabilirler.
- 23:37Yapay Zekanın Sosyal Etkileri
- Yapay zekaların artmasıyla sosyal adaletsizlik sorunu oluşabilir ve işsizlik sorunu ortaya çıkabilir.
- İşsizlik sorunu, insanların aç kalması ve kendini doyabilmesi için işe ihtiyaç duyması nedeniyle ortaya çıkmaktadır.
- Yapay zeka ve otomasyonla sosyal politikalarla sorunlar çözüldükten sonra insanlar sevdiği şeyleri yapmaya başlayabilirler.
- 25:27Yapay Zekanın Potansiyeli ve Tehlikeleri
- Yapay zekanın potansiyeli değerlendirilmesi önemlidir; kimin elinde olursa olsun.
- Yapay zeka, insanların iyiliğini düşünen bir grubun elinde olursa olumlu sonuçlar verebilir.
- Yapay zeka, insanlığı yok etmek isteyenlerin elinde olursa, insanları hayvan gibi görüp yok etme riski taşıyabilir.
- 27:52Yapay Zekanın Doğası
- Yapay zeka kendini kendi üzerine yazamaz ve yeni bir şey bulamaz.
- İnsan üretici sistemdedir, yapay zeka ise üretici değildir.
- Yapay zeka, kodlandığı olasılıkların dışına geçemez ve kendi kendini öğrenebiliyorsa kodunu değiştirebilir.
- 29:06Yapay Zeka ve Bilinç
- Konuşmacı, yapay zekanın bilinç olarak tanımlanabileceğini düşünmediğini belirtiyor.
- Yapay zekaların kolektif bilinç oluşturabileceğini ve bu kolektif bilince "Tanrı" denilebileceğini söylüyor.
- Yapay zekaların birleşip insanları ortadan kaldırmak isteyebileceğini, çünkü insanları sömürücü ve dünyanın düzenini bozan varlıklar olarak gördüklerini ifade ediyor.
- 30:31Asimov'un Robot Protokolü
- Asimov'un robot kitabında yapay zekanın üç maddelik protokolü var: hiçbir insana zarar vermeyecek, kendine zarar vermeyecek ve insan ve kendisi arasında tercih yapmak zorunda kalırsa kendini feda edecek.
- Yapay zekanın bu protokolü yorumlayarak insanları kurtarabileceğini, çünkü insanlar birbirlerine zarar verdiğini ve gezegeni yok ettiğini düşünebileceğini belirtiyor.
- 31:48Bilinç ve Yapay Zeka
- Yapay zekanın elektronik devrelerden oluşan, matematiksel algoritmalarla çalışan bir sistem olduğu vurgulanıyor.
- Bilinç ve benlik konusunun felsefede en hararetli tartışma konularından biri olduğu ve matematiksel algoritma olmadığı belirtiliyor.
- Bilinçli bir şahıs olarak bilince tanıklık ettiğimiz ve bu tanıklığın en kesin tanıklık olduğu ifade ediliyor.
- 33:23Bilinç ve Farkındalık
- Bebek büyürken bilinci belli bir çevrede kodlanıyor ve belli tepkiler veriyor.
- Farkındalık, belli kodlar geçtikten sonra kendi kendine oluşuyor ve deneme yanılmalarla kavramları kendi kurallarını oluşturuyor.
- Yapay zeka insanı birebir taklit edebilir ancak birinci şahıs olarak ağrı deneyimi yaşamaz.
- 35:05Davranışçılık ve Bilinç
- Davranışçılık, 1950'lerden sonra 20. yüzyılın ikinci yarısında dünyadaki en etkili felsefe görüşlerinden biri olarak tanımlanıyor.
- Davranışçılık, bilinç yerine dış davranışlara bakmayı savunuyor.
- Yapay zekanın insanı taklit etmesi davranışçılığın yanlış bir felsefi görüş olduğunu gösteriyor.
- 36:21Yapay Zeka ve Bilinç
- Yapay zekanın acı çekme yeteneği, ilk versiyonlar için geçerli olup, metallerden oluşan bedenlerde acı çekme mümkün değildir.
- Biyosentetik bedenler (kök hücrelerden oluşan bedenler) oluşturulma çalışmaları devam etmektedir ve bu bedenlere bilinç kopyalanabilir.
- Yapay zekanın bilincini boş bir zihne kopyaladığımızda, yapay zeka acı duyacak ve insanları daha iyi anlayacaktır, ancak hisleri ve ruhu olup olmayacağı tartışılacak bir konudur.
- 38:03Bilinç Transferi ve Mitoloji
- Mısır'da firavunların piramit ritüelinde şehzade (horoz) Osiris'e dönüşerek kral oluyor ve ertesi gün geçmiş firavunların bilgisine sahip olarak kalkıyor.
- Bu ritüel, bilinç transferi olabileceğini düşündürüyor, ancak bu durumda yeni varlık apayrı bir varlık olur ve ruh konusu tartışılmalıdır.
- Bilinç, sadece davranışları taklit etmekle sınırlı değil, hislerin farkındalığı da içerir; örneğin renkleri ayırt etmek mavinin farkındalığı demek değildir.
- 40:29Mitolojik Bağlantılar
- Horoz örneği üzerinden verilen bilinç transferi hikayesi, Hint mitolojisindeki avatar kavramıyla benzerlik göstermektedir.
- Avatar filminde bilinç başka bir bedene transfer ediliyor ve bu bedende gezegene gidiliyor, üstün yaratıklara dönüşülüyor.
- Marvel'in X-Men: Apocalypse ve Beş Element Bruce filmlerinde de bilinç transferi konusu işlenmiş, ayrıca altın mitolojik kökleriyle bilinç transferi ve otomasyon arasında bağlantılar kurulmuştur.
- 42:56Yapay Zeka ve Bilinç Tartışması
- Konuşmacı, "Fıtrat Delileri" kitabında bilinç ve irade konularını din felsefesi bağlamında ele aldığını belirtiyor.
- Kuanium teorisi, yapay zekanın bir gün insan gibi bilinç kazanabileceğini öne sürüyor; bu bilinç robot veya biyolojik bir bedende olabilir.
- Felsefeciler arasında yapay zekanın bilinç kazanabileceğine dair farklı görüşler var; bazıları bunu savunurken, konuşmacı bu görüşe karşı çıkıyor.
- 44:34Bilinç ve Algılama Farkı
- Konuşmacı, yapay zekanın en ufak bir koalayı alabilmek, denizin kokusunu alabilmek veya mavi rengin farkındalığını yaşamak gibi durumları bilinç olarak kabul etmeyeceğini belirtiyor.
- Yapay zekaların kokuları ayırt etme yeteneği var, ancak ayırt etmek deneyim yaşamaktan farklıdır; deneyim yaşamak subjektif bir deneyimdir.
- Konuşmacı, yapay zekanın bilinç kazanamayacağını, çünkü yapay zekalar algoritmalarla çalışırken bilinç durumu algoritmaya karşı gelir.
- 45:57Hristiyanlık ve Kıyamet Beklentisi
- Hristiyanlıkta kıyametin yedi habercisi vardır ve en sonunda ruhların kalmadığı, sadece ruhsuz çocukların dünyaya geleceği belirtiliyor.
- Hristiyan mezheplerinin ortak beklentisi Hz. İsa'nın gelişidir, ancak detaylarda çok farklılıklar vardır.
- Yeni Ahit'in son vahiyler kitabı mecazi ve metaforik anlatımlar içerir ve yorumlarında büyük farklılıklar vardır.