Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, CNN Türk'te yayınlanan, sunucu Kaan'ın NASA'da eğitim almış ve türbülansla ilgili projelere katılmış meteoroloji danışmanı Prof. Dr. Orhan Şen ile yaptığı bir röportajdır.
- Röportajda son dönemde yaşanan uçak türbülansları olayları ele alınarak, türbülansların nedenleri, türleri ve oluşum mekanizmaları detaylı olarak açıklanmaktadır. Jet akımları, dağ dalgaları, Charlie Bravo bulutları gibi atmosferdeki türbülans oluşum faktörleri ve meteoroloji ofislerinin türbülans tahminlerinin doğruluğu anlatılmaktadır.
- Ayrıca, türbülans anında yapılması gerekenler, kemerlerin önemi, pilotların türbülans tahminlerini nasıl aldıkları ve iklim değişikliğinin türbülanslara etkisi gibi konular da ele alınmaktadır. Uçuş sırasında kemer ikaz ışıklarına dikkat edilmesi gerektiği ve türbülansa girilmesinin tehlikeleri vurgulanmaktadır.
- Son Dönemde Yaşanan Türbülans Olayları
- 221 yolcuyla Londra'dan kalkan Singapur Hava Yolları'na ait uçak, Tayland hava sahasında şiddetli bir türbülansa girdi ve 2000 metre aşağı düştü.
- Türbülans sırasında bir kişi hayatını kaybetti, 43 kişi yaralandı.
- 211 yolcuyla Katar'dan İrlanda'ya giden Katar Hava Yolları'na ait uçak, Türkiye üzerinde türbülansa girdi ve 12 kişi yaralandı.
- 02:43Türbülans Türleri ve Nedenleri
- Türbülans iki türdür: açık hava türbülansı (clear air türbülans) ve bulut içindeki türbülans.
- Dağ dalgaları, yüksek dağların rüzgar geldiği zaman oluşan dalgalanmalardır ve bu dalgalanmalar bulutlardan meydana gelir.
- Jet akımları, atmosferde maksimum rüzgar korlarıdır ve bu akımların etrafında türbülans oluşur.
- 05:53Türbülans Anında Yapılması Gerekenler
- Kemeriniz bağlıysa en güvenli ulaşım aracıdır uçak, kemeriniz bağlı değilse tavana çakılırsınız.
- Türbülans 5-10 dakika sürebilir ve bu süre boyunca uçak düşey olarak 2 km düşebilir.
- Türbülans uçağa hasar vermez, ancak tek motorlu uçaklara zarar verebilir.
- 08:12Türbülans Tahminleri ve Pilotların Rolü
- Pilotlar uçuş öncesi meteoroloji ofisine giderek yol üzerindeki türbülans tahminlerini alırlar.
- Meteoroloji ofisleri, her havaalanında bulunur ve pilotlara türbülans bilgilerini vermek içindir.
- Pilotlar meteorolojik tahmini almadan uçuş yapmamalıdır, ancak bazı durumlarda dispeçeri göndererek bilgi alabilirler.
- 10:02Türbülans Tahminleri ve Pilot Uyarıları
- Türbülans tahminleri meteoroloji ofisleri tarafından çok iyi yapılır ve bu tahminler kesinlikle yanılma ihtimali yoktur.
- Pilotlar türbülans şiddetini meteorolojik haritadan görebilir ve bu bilgilere göre uyarı yapabilirler.
- Türbülanslar görünmeyen açık hava olabilir ve bu durumda pilotlar meteoroloji ofisinden bilgi alarak bulutlardan uzaklaşabilirler.
- 11:17Charlie Bravo Bulutları
- Charlie Bravo (CB) adı verilen bulutlar, yüksekliği altıbin metrenin üzerindedir ve mantar gibi görünür.
- Bu bulutların içerisinde düşey hareketler, dolu ve kuvvetli yağış vardır, bu nedenle pilotlar bu bulutlara girmez.
- Charlie Bravo bulutları yıldırım ve şimşek yapar ve zarar verebilir.
- 13:39Türbülansların Nedenleri ve İklim Değişikliği
- İklim krizi ve küresel ısınma, türbülans tiplerini artırmaya başlamıştır.
- Küresel ısınma rüzgarı ve fırtınaları artırır, bu da türbülansların şiddetini artırır.
- Hafif türbülanslar orta şiddetli veya daha şiddetli türbülans haline gelmiştir.
- 14:18Türbülansların Oluşumu ve Pilotların Rolü
- Rüzgar, iki farklı sıcaklıktaki hava kütlesinin birbirini çekmesiyle meydana gelir.
- Kor şeklindeki 200 km/saat hıza ulaşan rüzgar tünellerinin etrafında gözle görülmeyen girdaplar oluşur ve bu girdaplar türbülanslardır.
- Pilotlar meteoroloji uzmanlarından gelen bilgilere göre rotalarını değiştirebilir, ancak rotalarını kendi başlarına değiştiremezler.