Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Marmara Üniversitesi Coğrafya Bölümü'nden Atilla Hoca ve Yıldıray Hoca gibi uzmanlarla yapılan bir röportaj ve panel formatında sunulmaktadır.
- Videoda, Türkiye'de petrol ve doğalgaz aramacılığında kullanılan klasik sismik yöntemlerin sınırlamaları ele alınmakta ve yeni bir yöntem olan "toplam hidrokarbon rezervine bakılan su yöntemi" detaylı olarak anlatılmaktadır. Bu yeni yöntem, kaynak suları üzerinde yapılan kimyasal analizlerle rezervuarın dolu mu boş mu olduğunu belirlemekte ve Türkiye'nin farklı bölgelerinde test edilmiştir.
- Konuşmacılar, bu yöntemin doğal suların hidrokarbon içeriğini ölçerek rezervuar potansiyelini belirlemekte, sismik yöntemlere göre daha düşük maliyetli ve güvenilir bir alternatif sunmakta ve Türkiye'nin petrol ve doğalgaz potansiyelini daha iyi ortaya çıkarabileceğini vurgulamaktadır.
- Petrol Aramacılığında Yeni Yöntem
- Türkiye'de petrol hidrokarbonları rezervine bakılıyor ve suda buna ilişkin bir yöntem geliştirilmiş.
- Marmara Üniversitesi Coğrafya Bölümü'nden Atilla Hoca, çevre mühendisliğinde kullanılan yöntemleri petrol sahasında uyarlamaya çalışmış.
- Türkiye'de hidrokarbon aramalarında başarılı olunamamış, sismik yöntemler rezervuar bulmaya yönelik olmasına rağmen rezervuarın dolu mu boş mu olduğu belirlenemiyor.
- 02:22Yeni Yöntemin Uygulanması
- Yeni yöntemde yeraltına inip kimya analiz materyali almaktansa, kendiliğinden yeraltında dolaştıktan sonra yüzeye çıkan kaynak suları değerlendirilmiş.
- Yöntem, Paleo coğrafyasında yapısal durumuna ve jeolojik yapı özelliklerine varıncaya kadar sahaları analiz edilebilecek şekilde belirleyip, numuneler almak üzere arazide çalışmalara başlanmış.
- Türkiye'de yapılan normal uygulamada salına verilecek petrol ile birlikte çıkan suların analiz edilmesi yerine, bu yöntemde petrolü arındırdıktan sonra yüzeye kendiliğinden çıkan su içerisinde ne kadar petrol olduğuna bakılmış.
- 03:52Yöntemin Uygulanma Alanları ve Sonuçları
- Yöntem Marmara Lisesi ve İstanbul Teknik Üniversitesi desteğiyle Karaburun, Seferihisar, Uludağ, Beypazarı, Çardı, Niğde ve Gülşehir Nevşehir gibi farklı bölgelerde denemiş.
- Farklı jeolojik özelliklere sahip sahalarda yapılan testlerde, Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı'nın yer su kalite yönetmeliğinde belirtilen sınır değer olan 0,20 mg/L'nin en az iki katı kadar üzerinde sonuçlar elde edilmiş.
- Numuneler uluslararası akreditasyonu olan üç farklı laboratuvarda test edilmiş ve fitan-karbon 18 oranlarına bakılarak biyolojik olarak bozulmamış hidrokarbonların varlığı tespit edilmiş.
- 07:25Türkiye'de Petrol ve Doğalgaz Durumu
- Türkiye'de petrol ve doğalgaz aramacılığında genellikle güneydoğusu ve Trakya bölgesi odaklanılmış, diğer bölgelerde büyük keşifler yapılmamış.
- Güneydoğu'daki petrolün yaklaşık 2 milyar varile yakın rezervi var ancak viskozitesi yüksek ve birincil yöntemlerle üretimi zor, sadece %10'una kadar kurtarılabiliyor.
- Türkiye şu an %90 üzerinde dışa bağımlı bir ülke konumunda ve yeni petrol-doğalgaz sahalarının keşifleri hayati önem taşıyor.
- 09:09Yeni Yöntemin Klasik Yöntemlerden Farkı
- Klasik petrol ve doğalgaz aramacılığında öncelikle kaynakkaya aranırken, bu yeni yöntemde direkt olarak rezervuar hedefli bir yöntem uygulanıyor.
- Yöntemde doğal su kaynaklarından elde edilen kimya ve kimyasal analizlerle olgun hidrokarbonlar tespit ediliyor.
- Sismik yöntemler oldukça pahalı ve Türkiye'nin birçok sahasına uygulanabilir düzeyde değil, bu nedenle yeni yöntem daha avantajlı.
- 10:17Yeni Petrol Arama Yöntemi
- Son yıllarda geliştirilen yeni yöntem, hidrokarbonu rezervuarda belirteç olarak göstererek daha düşük maliyetli bir arama yöntemi sunmaktadır.
- Türkiye'nin Paleozoik-Ben Miyosen dönemine kadar kapsayan jeolojik devirleri kapsayan petrol kaynak kayalarının analizi sonucunda, hangi sahalarda petrol ve doğalgaz rezervuarlar olabileceği belirlenmiştir.
- Yapılan çalışmalar tesadüfi değil, balo tektonik ve paleografik verilerle desteklenen sağlam bir jeolojik temele dayanmaktadır.
- 11:30Yöntemin Sonuçları ve Avantajları
- Yapılan tüm çalışmalarda elde edilen sonuçlar, doğal suların yüksek oranda olgun petrol hidrokarbonları içerdiğini göstermektedir.
- Bu yöntem, arama maliyetlerini en az %50 oranında düşürerek, güvenirliliği en az %100 artıracaktır.
- Klasik aramacılıkta yeraltında petrol olup olmadığı hakkında güvenli bilgiye sahip olmak mümkün değildir, ancak TPH yönteminde rezervuar hedefli çalışıldığı için yüzeydeki sularda hidrokarbonlarca zengin doğal sular tanımlanabilir.
- 13:51Yöntemin Uygulanması ve Beklentiler
- Yöntem, klorlama yapılmamış, kimyasal bileşim yapılmamış tamamen doğal suların içeriğini ölçerek hidrokarbon içeriğini tespit etmektedir.
- Çalışılan alanlar 20-30-50 kilometrelik genişlikte olup, bu alanlarda sınır değerlerinin üzerinde hidrokarbon varsa petrol veya doğalgaz yatağının varlığından bahsedilmektedir.
- Devletten beklenti, çalışmalarda yayınlanan ulusal dergilerde sunulan noktalara sondaj yapılmasıdır ve bu sondajlar 1500-750 metre derinliğinde olacaktır.
- 15:52Türkiye'nin Petrol Potansiyeli
- Türkiye'de petrol yok algısı, araştırmamak yok olduğu anlamını ifade etmez; geçmişte yeterli araştırma yapılmamıştır.
- Bu yöntemi ciddiye alıp araştırılmamış alanların tamamında hızlı ve ekonomik olarak üretim yapılabilir.
- Sondajlarla da finalde sonuçlandırılabilir.