Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, sunucu Selin ve İsviçre'den yeni dönen bilim insanı Kadıoğlu arasında geçen bir röportaj formatındadır.
- Video, Türkiye'nin bilgi toplumu olmadığı iddiasıyla başlayıp, küresel iklim değişikliği konusuna odaklanmaktadır. İlk bölümde kentsel planlama ve rüzgarların şehir üzerindeki etkileri tartışılmakta, ardından küresel ısınma, sera gazları ve iklim bilimcilerindeki fikir ayrılıkları ele alınmaktadır. İkinci bölümde ise dünya iklimini değiştiren dört ana etken, günümüzdeki iklim değişikliğinin geçmişteki değişimlere göre daha hızlı olması ve Türkiye için öngörülen iklim değişiklikleri (kuraklık, deniz seviyesinin yükselmesi) incelenmektedir.
- Kadıoğlu, küresel ısınmanın en az 2100'e kadar devam edeceğini ve sera gazlarının atmosferde 200 yıl daha kalacağını belirtmektedir. Ayrıca Akdeniz'deki kıyı bölgelerindeki su kaynaklarının tuzlanması gibi Türkiye'nin karşılaştığı iklim değişikliği sorunları da tartışılmaktadır.
- Bilgi Toplumu Olmama Sorunu
- Türkiye bilgi toplumu değil, bilgiyi üretmek, bilgiye ulaşmak ve ona göre hayatını düzenlemekle ilgili çok az insan var.
- İnsanların günlük aktiviteleri (giyim, iş planlaması, çocuk bakımı) hava durumuna bağlı olarak belirleniyor.
- Türkiye'de bilgi toplumu olmamakla ilişkili olarak bilgiyi kullanmak ve standartları uygulama konusunda zayıflık var.
- 00:41Kent ve Rüzgar İlişkisi
- Kentler aerodinamik yapıyı kaybetti, özellikle rüzgarlarla ilgili aerodinamik yapı kaybedildi.
- Metropolitan kentlerde rüzgarların binalar üzerindeki etkisi araştırılmıyor, parapetler, çatı kaplamaları ve cephe kaplamaları konusunda yönetmelik eksikliği var.
- Yüksek binaların şehrin hakim rüzgarlarını kesip kesmeyeceğine bakmadan yapılması ve havaalanlarının yer seçiminde meteoroloji göz ardı edilmesi sorun yaratıyor.
- 02:36Kent Planlaması ve Doğal Klima
- Eskiden Akdeniz ve Ege'de sokaklar denize dik yapılırdı, kara ve deniz meltemi içeri girsin çıksın diye şehirdeki insanların konforu yükselsin diye.
- Paralel setler ve binalar yapıldığında deniz etkisi kalmadı, meltem diye bir şey yok oldu.
- Küresel iklim değişikliği ile beraber sıcak hava dalgaları büyük sayıda insanı öldürüyor, Fransa ve İspanya'da 203 Ağustos ayında 35 bin kişi öldü.
- 03:34İstanbul'daki Gökdelenler ve Rüzgar
- İstanbul'da yapılan gökdelenler şehrin doğal ventilasyonunu kesiyor, özellikle lodos rüzgarına karşı yapılan gökdelenler hava kirliliğini artırıyor.
- Yüksek binalar kendi etrafında vortex oluşturuyor ve hava kirliliğini yere indirebiliyor.
- Chicago örneğinde olduğu gibi, düzgün yapılmayan binalar kanal etkisi oluşturuyor ve rüzgarı karamelize ediyor.
- 04:57Küresel İklim Değişikliği Tartışması
- Küresel ısınma en son dönemlerin en çok tartışılan konusu, iklim bilimciler arasında fikir ayrılığı var.
- Küresel ısınma konusunda iklimsel değişim var mı, hangi önlemler alınmalı, Kyoto Protokolü ne demektir gibi sorular tartışılmaktadır.
- Türkiye'de kuraklığa karşı insan yaşamı bağlamında ne gibi önlemler alınmalı sorusu da gündeme gelmektedir.
- 06:15Küresel İklim Değişikliğinin Gerçekliği
- Küresel iklim değişikliği konusunda kafa karışıklığı, basın ve televizyonda bilimsel olmayan yayınların etkisiyle oluşuyor.
- Son 15-20 yıldır bilimsel dergilerde iklim değişikliği yoktur diye hiçbir yayın yapılamadı, tüm yayınlar vardır diye yayınlanıyor.
- Küresel ısınma en az 2100'e kadar sürecek, sera gazları kesilse bile karbondioksit gibi gazlar havada 200 sene kalıyor.
- 08:49Dünya İklimini Değiştiren Faktörler
- Dünya iklimini değiştiren dört ana faktör vardır: güneş, dünyanın hareketleri, volkan patlamaları ve kıtaların hareketleri.
- Güneşteki lekeler onbir yıllık bir salınım yapar ve 2013'te maksimum seviyeye ulaşacak, bu da 2010'dan daha sıcak bir dünya anlamına gelebilir.
- Dünya'nın güneş etrafındaki döngüsü (edeptik) yüz bin yılda bir daire oluşturur ve ekseninin 23 derece eğimi kırk bin yılda bir değişir.
- 09:37Volkan Patlamaları ve Kıtaların Hareketleri
- 1816 yılında Tambora volkanı patlaması sonucu atmosfer stratosfer kilo kaplanmış ve 1816 yılı "yazsız yıl" olarak geçmiştir.
- Kıtaların deprem plakaları hareket eder ve bu hareketler iklimde etkili olur.
- Dünya var olduğundan beri iklim bu dört etken nedeniyle değişmiştir, ancak şu anki iklim değişikliği çok daha hızlıdır.
- 10:08Geçmiş ve Şimdiki İklim Değişiklikleri
- 150 bin yılda dünya bir derece soğuyup bir derece ısınmıştır.
- 1850 yılından 2000 yılına 150 yılda bir derece ısınmış, bu da 150 bin yıldakine göre bin kat daha hızlı bir ısınma anlamına gelir.
- Şu anki ani iklim değişikliği bitkiler ve hayvanlar için ayak uydurulamaz bir hızdadır.
- 10:41Türkiye İçin Öngörüler
- Türkiye için on yıl sonra kuraklık öngörülüyor.
- Türkiye'nin 8.333 km kıyısı bulunmakta ve Akdeniz'de birçok kıyıdaki kuyulardan su alınamıyor, tuzlanmış durumdadır.