Buradasın
Kazım Mirşan'ın Türk Yazısı ve Avrasya Kültür Gelişimi Çalışmaları
youtube.com/watch?v=XLyb7OvD0pIYapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu belgesel, Kazım Mirşan'ın Türk yazısı ve Avrasya'daki kültürel gelişim üzerine yaptığı araştırmaları anlatmaktadır. Mirşan'ın görüşleri ve arkeolojik buluntular üzerinden bilgiler aktarılmaktadır.
- Video, Türklerin yazılışının Avrasya'da nasıl geliştiğini ve bu gelişimin insanlık tarihindeki önemi üzerine odaklanmaktadır. İlk bölümde son buzul çağı sonrası Avrasya coğrafyasının değişimi ve önemli arkeolojik buluntular (Tamgalı Say, Abagan-Ulukem, Karakamar, Altın Elbiseli Adam, Talas Yazıtı) ele alınırken, ikinci bölümde Mirşan'ın Sümer, Vinca, Tartarya, Glozl, Fuard, Vaazer, Portekiz, Etrüsk, Girit, Pelas, Attika, Lemnos, Anadolu, Frig, Yemen, Mısır, Hiksos ve Ugarit yazıtlarını Türkçeye çevirmesi ve bunların tarihsel önemi anlatılmaktadır.
- Belgeselde ayrıca Asya merkezli kültür gelişiminin tabiat şartlarına bağlı olduğu, küresel ısınmanın göçlere yol açtığı ve Mirşan'ın 2008 yılında Sümer yazıtlarını okuması, 1993 yılında Glozel yazıtlarını okuması ve 1990'lı yıllarda Portekiz'deki yazıtları okuması gibi önemli çalışmalar vurgulanmaktadır.
- 00:13Tarihte Yanlış Bilgiler
- İlk çağlardan beri insanlara kabul ettirilmiş birçok yanlış tarihi bilgi vardır, örneğin Türklerin Orta Asya'dan Anadolu'ya ilk defa 1071'de gelmiş olması, Türklerin Barbar olması, Göktürk Devleti adında bir devleti olması ve ilk yazılı belgesinin 732'de yazılmış Orhun Yazıtları olması.
- Albert Einstein'in "Bir önyargıyı yıkmak atomu parçalamaktan daha zordur" sözüyle ifade edildiği gibi, yanlış bilgiler yıllar geçtikçe önyargı halini almıştır.
- Atatürk'ün 1938'e kadar devam ettirdiği erken Türk tarihi çalışmalarının amacı, ilk yazının Sümerler mi bulduğu, Anadolu'da erken Türklerin kaya yazıtları olup olmadığı, Alp Dağları'nın adını verenlerin kim olduğu gibi konuları araştırmaktı.
- 01:49Kazım Mirşan'ın Araştırmaları
- Kazım Mirşan'ın Avrasya'nın dört bir yanındaki yazıtlar üzerinde yaptığı araştırmalar sonucunda erken Türklerin yazıyı kağıdı bulup insanlık tarihinin en eski medeniyetini kurdukları ortaya çıkmıştır.
- Türkçenin özgün ve yazıya geçmiş ilk dili olduğu belirtilmiştir.
- Türkler yazıyı yalnız Ural'larda veya Orta Asya'da değil, Avrupa'da da geliştirmişlerdir; Amerikalılar Vinçtar Targe'deki yazıları 7500 yıl olarak tespit etmiştir.
- 03:13Son Buzul Çağı ve Avrasya Coğrafyası
- Son buzul çağı, 75 bin yıl önce Endonezya'daki Sumatra adasındaki Toba volkanının patlamasıyla başlamış, Avrupa, Amerika ve Asya'da kuzey kutbunun 300 metre kalınlığında buzulları altında kalmıştır.
- Buzullar 12.000 yıl önce Asya'da, 10.000 yıl önce Avrupa'da ve 8.500 yıl önce Kuzey Amerika'da küresel ısınma etkisiyle erimeye başlamış, deniz seviyelerini 300 metre kadar artırmıştır.
- Son buzul çağı sonrası Avrasya kıtası, 50 milyon kilometrekarelik geniş kara coğrafyası haline gelmiş, tatlı sulu iç denizleri ve nehirleriyle insanlığa yaşama alanı sağlamıştır.
- 07:20Yazının Gelişim Yolculuğu
- Kazım Mirşan, yazıya geçişin insanlık tarihindeki binlerce yıllık yolculuğunun her adımını Türkistan merkezli Avrasya coğrafyasında göstermiştir.
- Türkistan'daki Tamgalı Say Talas yazıtı, Altın Elbiseli Adam yazıtları ve Slykköyü kaya yazıtının bulunduğu Abagan-Ulukem dörtgeni, Kazım Mirşan'ın dil çalışmalarının temelini teşkil etmektedir.
- Karakamar mağarasının 40 bin yaşında olduğu, bu mağarada yazı başlangıcı ve harf gelişimi izlerinin bulunduğu belirtilmiştir.
- 09:36Önemli Kültür Merkezleri
- Azerbaycan'daki Kobustan, Büyük Taş Dağı, Çingir Dağı, Küçük Taş Dağı ve Kelbecer bölgesi ile Nahçıvan'daki Gemili kaya yazıtları, Afganistan'daki Karakamar, Doğu Türkistan'daki Altay Dağı yazıtları, Özbekistan'daki Fergana bölgesi önemli kültür merkezleridir.
- Başkurdistan'daki Sergentaş mağarasında bulunan aşk damgası, yazıya geçişin önemli bir adımıdır.
- Tamgalı Say'daki ilk cümle, 16.000 yıl önce Tamgalı'nın 160 km kuzeybatısında granit kaya yapraklarında çizilmiş, bine yakın hayvan resmiyle açık hava okulu gibidir.
- 11:02Tamgalar ve Yazının Gelişimi
- Türklerin resim yaparken piktogramları ve davranış biçimlerinin çok önemli yer aldığı, tamgaların doğmasının sebebinin davranış biçimleri olduğu belirtilmiştir.
- Türkistan'daki yazılı kayaların yüzlercesinin incelenmesi sonunda at damgasının Türk dünyası coğrafyasında zaman içerisinde gösterdiği değişiklikler görülmektedir.
- Kırgızistan'ın Narın bölgesindeki 3.500 metre yükseklikteki Saymalı Taşta 90 binin üzerinde kaya resmi açık hava hazinesi bulunmaktadır.
- 13:49Önemli Yazıt Buluntuları
- Slye Köyü kaya yazısı tek başına hayvan resimlerinden başlayarak yazıya geçen insan aklının gelişiminin görülebildiği bilim anıtı gibidir.
- 1969'da Alatoğu Dağları'nın aşırı yağış almasıyla Essik Nehri taşıp Essik Ovasını sel basmış ve toprak altında kalmış olan 20 kadar kurganı ortaya çıkarmıştır.
- Essik kurganından çıkan 1.000 parça altın eşyanın yanında en önemli eser üzerinde Türkçe yazı olan gümüş kaptır.
- 16:20Altın Elbiseli Adam ve Talas Yazıtı
- Talas yazıtı Türk yazıtlarının en eski örneklerindendir ve "Bu el bu övgü için aptaldı" şeklinde okunmaktadır.
- Yazının devamında "Denizaş" olarak adlandırılan salih ve selahiyetli liderin sulh teklif ettiği belirtilmektedir.
- Yazının "Denizaş" ifadesinin Baltık Denizi'ni ifade ettiği, İskandinavya'daki adanın ismiyle uyumlu olduğu vurgulanmaktadır.
- 17:55Kazım Mirşan'ın Çalışmaları ve Asya Kültür Gelişimi
- Kazım Mirşan'ın Çin tarihi konusunda özgün çalışmaları vardır ve ilerideki belgeselde yer alacaktır.
- En eski Çince yazıtların Pekin'deki Tarih Müzesi'ndeki kemik üzerindeki örnekleri incelendiğinde, bunların erken Türk damgası olduğu görülmektedir.
- Asya merkezli kültür gelişmesi tabiat şartlarına bağlıdır; küresel ısınma sonucu iç denizlerin küçülmesi ve buzulların çekilmesiyle yeni yaşam alanları ortaya çıkmıştır.
- 18:35Ortaya Çıkaran Göçler ve Kazım Mirşan'ın Çalışmaları
- Ortalı Asya'daki insanlar binlerce sene süren göçleriyle yaşam alanlarını Avrupa'ya ve Asya'nın diğer bölgelerine yaymışlardır.
- Sümer, Vinca, Tartarya, Glozl, Fuard, Vaazer, Portekiz, Etrüsk, Girit, Pelas, Attika, Lemnos, Anadolu, Frig, Yemen, Mısır, Hiksos ve Ugarit yazıtlarının Kazım Mirşan tarafından okunması göç haritasını doğrulamaktadır.
- Sümerlerin Asyalı Türk olduğu söylenmekle kalmayıp, Sümer yazıtlarının 2008 yılında Kazım Mirşan tarafından okunup yayınlanmasıyla ispat edilmiştir.
- 19:29Sümer Yazıtları ve Glozel Buluntuları
- Sümer beyaz toplarında "Türkler bir ölmüşse türkler bu hakanın cennete gidebilmesi için tanrıya şehadet ederler" şeklinde bir ant yazılmıştır.
- Fransa'da Vissi şehri yakınındaki Glozel köyünde 4500 yıllık yazıtlar ele geçmiştir.
- Paris'teki Sorbonne Üniversitesi'nde 27 Mart 1993'te yapılan konferansta, Glozel yazıtları Kazım Mirşan tarafından Türkçeye çevrilmiş ve "Avrasya erken Türklerin kültür alanıdır" ifadesiyle sonuçlanmıştır.
- 21:27Fuard ve Vaazer Yazıtları
- Fuard yazıtları ilk defa İsveç'te Gotland Adası'nda bulunan Kilbert yazıtıdır ve batılı dilbilimciler tarafından soldan sağa okunmaya çalışılmıştır.
- Bugün yazıtların İsveç müzelerinde sergilenen sayısı 4800'dür ve Kazım Mirşan tarafından sağdan sola Türk yazısı olarak okunmuştur.
- Vaazer ırmağı'nda 1927 yılında yapılan derinleştirme kazılarında üzerinde Orhun harfleri bulunan hayvan kemikleri bulunmuş ve karbon 14 ile günümüzden 4700 sene öncesine ait olduğu tespit edilmiştir.
- 23:26Etrüskler ve Portekiz Yazıtları
- Etrüskler, İtalya'nın Toscana bölgesinde 1800-1000 yılları arasında yaşamışlardır ve bıraktıkları yazılı eserler vardır.
- Etrüsk yazıtlarındaki sözler günümüz Türkçesiyle bile anlaşılır ve "Issiz üç altı hulk açılı yetim uyuyuppy b esi tıp u uk abbaya altı aldırıp abbai editlsin" şeklinde okunmaktadır.
- Portekiz'de taş levhalar üzerinde Orhun albebesi harfleriyle yazılmış uzun metinler vardır ve Kazım Mirşan tarafından 1990'lı yıllarda okunmuş ve yayınlanmıştır.