Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu belgesel, insan derisinin yapısını ve işlevlerini mikroskop altında ve gerçek hayat örnekleriyle göstermektedir. Kadamba, Patrick ve David gibi kişilerin deri işlevleri için deneyler yapmaktadır.
- Video, insan derisinin fiziksel özellikleri ve işlevlerini detaylı şekilde incelemektedir. İlk olarak epiderm (dış deri) katmanının yapısı, sürekli yenilenmesi ve güneş ışığından korunma mekanizması anlatılmaktadır. Ardından dermis (et dünyası) katmanının yapısı, esneklik özellikleri ve vücut ısısını kontrol etme mekanizması gösterilmektedir. Son olarak dokunma, acı ve ısı algılayıcılarının işlevleri ve bunların beyne nasıl mesaj gönderdiği açıklanmaktadır.
- 00:14İnsan Derisinin Önemi
- İnsan derisi, yüzeyde ölüyken termostatın karmaşık tesisatı ve elektronik algılayıcılarının altında nabız gibi atar.
- Ağırlığımızın yaklaşık beş kilosu derimizdir ve toplam alanı iki metrekare kadardır.
- Deri, kağıt inceliğinde olsa da şaşırtıcı dayanıklılıkta bir zırh sağlar ve vücudumuzu örterek içerdeki hayati organları korur.
- 02:20Derinin Koruyucu Özellikleri
- Kadamba yüzerken en dıştaki deri katmanı özel bir mayo gibi suyu vücudundan uzak tutar.
- Deri sadece koruyucu bir zırh değildir, vücut mekanizmamızın çok önemli bir parçasıdır.
- Çok katmanlı ve çok amaçlı derimiz hayatta kalmamızda temel bir rol oynar.
- 03:09Derinin Mikroskopik Yapısı
- Derinin hemen altında hayatta kalmamızı sağlayan zarif ve karmaşık bir sistemler ağı vardır.
- Mikroskop altında karmaşık bir tesisat ve elektronik bir labirente göz atıyoruz.
- Elimizin bir santimetre karesinde ortalama kırkiki santimetre kan damarı, yüz acı algılayıcısı, beş kıl, yirmibir metre sinir, beş ısı algılayıcısı, oniki basınç algılayıcısı ve bindörtyüz sinir ucu bulunur.
- 03:59Epidermin Yapısı ve Yenilenmesi
- Her insan ince derilidir ve derinin en dış katmanı olan epiderm, bir kağıt sayfasının yarısı kalınlığındadır.
- Epidermin temelinde deri hücreleri sürekli olarak bölünür ve büyür, yeni hücreler yol bulup yüzeye çıkarlar.
- Her gün on milyar ölü deri hücresi dökeriz, bu bir ömür boyunca yaklaşık yirmiüç kilogram eder ve her altı haftada bir yeni bir üst derimiz olur.
- 05:09Dış Derinin Önemi
- Dış derimiz bizi saldırgan bir çevreden korumak için gelişmiştir.
- Güneş yağı güneşin zararlı mor ötesi ışınlarını engeller ve yakıcı güneşte vücudun kendi korumasına destek olmak için şarttır.
- Kadamba güneşte uzanırken, özel hücreler melanin olarak bilinen kahverengi bir pigment üreterek güneş ışığına tepki verir.
- 06:27Melanin ve Güneş Koruması
- Pigment hücreleri, epidermin alt katmanındaki melanin yüklü koyu lekelerdir ve her insanda aynıdır.
- Koyu tenli insanlarda pigment hücreleri daha aktiftir ve ne kadar çok melanin üretilirse koruma o kadar iyi gerçekleştirilir.
- Deri hücreleri, güneş ışığındaki enerjiyi, güçlü kemiklerin oluşumuna yardım eden D vitamini üretmek için kullanır.
- 07:13Dermis Katmanı
- Derinin ikinci katmanı olan dermis, et dünyasının makine odasına benzer.
- Yumuşak ve esnek derimiz eğilmemizi ve gerilmemizi sağlar, dayanıklı, esnek liflerden, kolajenden ve elastiğinden oluşur.
- Derinin elastik özellikleri inanılmazdır, derinizi çimdikler ya da gererseniz eski konumuna döner.
- 08:02Ter Sistemi ve Vücut Isısı Kontrolü
- Derimiz hava nasıl olursa olsun, en kavurucu sıcakta bile vücut ısımızı kontrol eder.
- Ter bezleri vücudumuzun termostat mekanizmasının bir parçasıdır ve parmak uçlarından bizi serin tutmak için buharlaşan tuzlu bir sıvı sızar.
- Ter bezlerimiz bu sıvıdan günde yedivirgülelli litre üretebilir ve tuzlu atık, egzersizden sonra vücudumuzu kumlu hissetmemize neden olur.
- 09:12Vücut Isısı Kontrolü
- İnsanoglu sıcak bir varlıktır ve hareketli de olsak, durgun da olsak, sıcak ya da soğuk her türlü havada vücudumuz belirli bir sıcaklığı korumaya çalışır.
- Termografik görüntü patrick'in vücudunun nerelerde ısı kaybettiğini gösteriyor; kırmızı bölgeler sıcak, mavi ve yeşil bölgeler ise daha soğuk.
- Derisindeki kan damarları genişliyor ve yüzeye doğru kan akışı artıyor, böylece fazlalık ısı atılıyor.
- 10:37Soğuk Havadaki Vücut Tepkisi
- Patrick cesurca bir rüzgar tüneline dalıyor ve sıcaklık donma noktasının altında olduğunda derisinde bulunan ısı kaybı mekanizmaları kapanmaya başlıyor.
- Derisindeki damarlar kasılıyor ve ter bezleri kuruyor, en hızlı ısı kaybı parmaklarında görülüyor.
- Derideki ısı algılayıcıları sıcaklık kontrolünde kilit rol oynar ve soğuğu hissedince ufacık kaslar kılları yukarı kaldırarak derinin üzerinde ısıtıcı bir hava tabakasına hapsederler.
- 11:54Dokunma Algılayıcıları
- Deri algılayıcıları hafif dokunuşları da tespit eder, bir sinek kadabanın yüzüne konduğunda algılayıcılar beynine mesaj gönderiyor.
- Dokunma, acı ve ısı algılayıcılarının hepsi birlikte çalışarak beyne mesaj yollar ve bir şey hissettiğinizde bunun mesajı beyne saniyenin yüzde birinden daha kısa sürede ulaşır.
- Dokunma algılayıcılarımızın birbirine en yakın olduğu nokta parmak uçlarıdır ve ikivirgülelli milimlik aralıklarla uyarıcıları ayırt edebilirler.