• Buradasın

    COVID-19 Sürecinde Yaşlıların Dijital Eşitsizliği ve Bilgi Erişimi Üzerine Bilimsel Sunum

    youtube.com/watch?v=1aRB4iMlcc4

    Yapay zekadan makale özeti

    • Bu video, TÜBİTAK tarafından desteklenen bir araştırma projesinin bilimsel sunumunu içermektedir. Sunumda Duygu Hoca, Özgür Hoca, Mutlu Hoca, Başak Hoca ve diğer araştırmacılar yer almaktadır. Araştırmacılar Hacettepe Üniversitesi, Akdeniz Üniversitesi ve Atatürk Üniversitesi'nden birlikte çalışmaktadır.
    • Sunum, "COVID-19 Sürecinde Yaşlıların Bilgi Arayışı ve Değerlendirmesi" adlı proje kapsamında 10 Temmuz-27 Ağustos 2021 tarihleri arasında Türkiye'nin 12 istatistik bölgesinde 65 yaş ve üzeri 1075 kişi ile yapılan araştırmanın sonuçlarını ele almaktadır. Sunumda yaşlıların medya kullanım alışkanlıkları, dijital eşitsizlik, dijital sermaye ve bilgi erişimi konuları detaylı olarak incelenmektedir.
    • Araştırma sonuçlarına göre, yaşlıların medya kullanımında televizyon hala önemli bir rol oynamakta, ancak akıllı telefonların da dijital erişimde önemli bir yere sahip olduğu belirlenmiştir. Dijital eşitsizliğin yaşla değil, toplumsal pozisyon, gelir ve eğitim durumuna bağlı olduğu vurgulanmıştır. Ayrıca, COVID-19 döneminde yaşlıların bilgi ihtiyacı artırken, yanlış bilgi yayılması (infodemi) konusunda da önemli bulgular elde edilmiştir. Sunum, sosyal politika geliştiricilere yönelik önerilerle sonlanmakta ve 11 Aralık'ta düzenlenecek bir çalıştayda detaylı sonuçların paylaşılacağı belirtilmektedir.
    00:11Proje Tanıtımı
    • Atölye, TÜBİTAK tarafından desteklenen "COVID-19 Sürecinde Yaşlıların Enformasyon Arayışı ve Değerlendirmesi" adlı bir proje kapsamında yürütülmektedir.
    • Proje ekibi, Duygu Hoca, Beren Kandemir, Gülçanka ve Özgür Arun'dan oluşmakta ve Hacettepe Üniversitesi, Akdeniz Üniversitesi ve Atatürk Üniversitesi'nin üç farklı üniversitesi bir araya gelerek çalışmaktadır.
    • Bu çalışma, 2018 yılından beri yaşlılık ve dijital eşitsizliği ele alan bir araştırma serisinin devamıdır.
    01:36Projenin Arka Planı
    • 2018'de Hacettepe Üniversitesi'nde yaşlılık merkezi alarak medya ve yeni medya ortamlarının kullanım pratikleri üzerine çalışmaya başlanmış ve 2019'da bu çalışmalar bir kitap çalışmasına dönüşmüştür.
    • Türkiye'de yaşlanma ve medya ilişkisini tartışırken, makro datanın olmadığı ve mikro ölçekte çalışmaların yapıldığı fark edilmiştir.
    • TÜBİTAK'ın COVID-19 özel çağrısına yanıt olarak, yaşlanmayı merkeze alarak genel makro data seti elde etmeye çalışılmıştır.
    03:34Araştırma Yöntemi
    • Araştırma, salgın öncesi ve sonrası yaşlıların enformasyon arayışlarını, enformasyon kaynaklarına güvenlerini ve izole edilme sürecinde iletişim kanallarını incelemiştir.
    • Türkiye'de medya ve yeni medya kullanım pratiklerini ele alan ilk makro data setini oluşturmaktadır.
    • 12 istatistik bölgede 65 yaş ve üzeri 1075 kişiyle 10 Temmuz ile 27 Ağustos arasında saha çalışması yürütülmüştür.
    • Sağlık güvenliği açısından telefonla anket tekniği uygulanmış, bazı bölgelerde gerekli hijyen tedbirleri alınarak yüz yüze görüşme tekniği de kullanılmıştır.
    06:10Katılımcı Özellikleri
    • Araştırma, Türkiye'deki 65 yaş üstü nüfusu temsilen seçilmiş bir örneklem grubuyla gerçekleştirilmiştir.
    • Katılımcılar gönüllülük esasına dayalı olarak davet edilmiş, kognitif sorun yaşayan veya çalışmaya katılmak istemeyen kişiler dışlanmışlardır.
    • Katılımcılar arasında kadınların çoğunlukta olduğu, iki yaş grubuna (65-74 ve 75+) ayrıldığı ve üçte birinden fazlasının 75 yaş üzerinde olduğu görülmüştür.
    • Medeni durum, özellikle dulluk durumu, eşitsizliğin önemli bir mecrası olarak önemlidir.
    • Katılımcıların %10'u çocuğu yoktur, bu da çocuklu çekirdek aile ve geniş aile kapsamlı sosyal destek politikalarının çocuksuz yaşlıları kapsamadığı bir bulgu sunmaktadır.
    09:04Toplumsal Pozisyon Değişkeni
    • Araştırmada katılımcıların profilleri toplumsal cinsiyet ve toplumsal pozisyon adı verilen yeni bir değişkenle çıkartılmaktadır.
    • Toplumsal pozisyon değişkeni, katılımcıların eğitim ve gelir durumlarının kesişimi üzerinden 10 tipoloji oluşturarak belirlenmiştir.
    • Bu tipoloji, betimsel araştırmaların temel özelliğidir ve analizleri çeşitli hale getirerek yaşlıların içindeki çeşitliliği anlamaya yardımcı olmaktadır.
    • Çalışmanın odak noktası nitelikli bilgiye erişim meselesidir, özellikle COVID-19 döneminde bu konu temel bir insan hakkı olarak değerlendirilmektedir.
    11:49Medya Repertuarı Kavramı
    • Araştırmada medya ve yeni medya ortamları merkezde yer alırken, dijital sermaye, dijital beceri, dijital yetkinlik ve medya okuryazarlığı ana kavramlar olarak kullanılmıştır.
    • Medya repertuarı kavramı, geleneksel ve yeni medya ortamlarının çeşitli medya türlerini belli gereksinimler doğrultusunda senkron ve asenkron kullanma şekli olarak tanımlanmıştır.
    • Katılımcılar için medya repertuarını oluşturan en önemli aygıt televizyondur, ancak telefon ve akıllı telefon da medya repertuarına dahil olup, yalıtılma hissi ile baş etmede önemli bir rol oynamaktadır.
    14:34Dijital Eşitsizlik ve İnternet Kullanımı
    • Dijital eşitsizlik, internet erişim uçurumu ve kullanım uçurumu açısından incelenmiştir.
    • Son üç ay içerisinde internete erişimlerinin sadece %35 olduğunu gösteren araştırmada, yaşlı nüfusta internet erişimi nüfusun geneli (%75) ile kıyaslandığında önemli bir düşüş göstermektedir.
    • Akıllı telefon, özellikle dokunmatik ekran teknolojisi ve kullanıcı dostu uygulamalar sayesinde yaşlılar için en fazla internete girdikleri cihaz olarak ön plana çıkmaktadır.
    16:35Dijital Sermaye Kavramı
    • Dijital sermaye, Massimiano Magnetta'nın kavramıdır ve dijital sahiplik ve dijital yetkinlik alt boyutlarından oluşmaktadır.
    • Dijital sahiplik, internete erişim durumu, bağlantı kalitesi ve çevrimiçi geçirilen zaman gibi faktörleri kapsar ve birinci düzey dijital eşitsizlikle ilişkilidir.
    • Dijital yetkinlik, internette gezinme, arama yapma, e-bankacılık gibi uygulamaları kullanma ve dijital ortamlarda güvenlik konusunda bilgi sahibi olma gibi becerileri kapsar ve ikinci-üçüncü düzey dijital eşitsizliklerle ilişkilidir.
    19:43Dijital Sermaye Durumu
    • Cinsiyete göre dijital sahiplik ve yetkinlik durumunda kadınlarla erkekler arasında eşitsizlik olduğu gözlemlenmiştir.
    • Yaş grubuna göre incelendiğinde, 75 yaş üstü grup 65-74 yaş arası gruba kıyasla dijital sahiplik ve yetkinlik açısından önemli ölçüde daha düşük seviyelerde bulunmaktadır.
    • Dijital sermaye durumunda da katılımcıların önemli bir kısmının düşük seviyede olduğu, cinsiyet ve yaş faktörlerinin önemli etkileyicileri olduğu belirlenmiştir.
    23:36Enformasyon Arama ve Infodemi
    • COVID-19 salgın döneminde enformasyon arama sıklığı ve miktarının arttığı gözlemlenmiştir.
    • Infodemi, salgınla ilgili enformasyon kirliliğinin fazlalığı ve hızlı yayılımı anlamına gelmektedir.
    • Dünya Sağlık Örgütü'nün COVID-19'u bir infodemi olarak tanımlamasından sonra bu kavram daha yaygın kullanılmaya başlamıştır.
    24:48Enformasyon Düzensizliği ve Infodemi Kavramları
    • Enformasyon düzensizliği, parodi, çarpıtma, taklit, manipülasyon, uydurma ve bağlamdan koparma gibi farklı yanlış bilgi türlerini kapsayan bir kavramdır.
    • Infodemi ve enformasyon düzensizliği kavramları COVID-19 ile birlikte hayatımıza girmemiştir, ancak sosyal medya ve internetin yaygınlaşmasıyla bu kavramlar daha sık kullanılmaya başlamıştır.
    • COVID-19 sürecinde yanlış bilgi, doğru bilgiden çok daha hızlı yayılmaktadır ve doğrulama platformlarının önemi artmaktadır.
    26:18Araştırma Bulguları
    • Araştırma sonucunda, katılımcıların yaklaşık %60'ının yanlış ve yanıltıcı bilgiyle karşılaşmadıklarını söylediği görülmüştür.
    • Yanlış bilgiyle karşılaştığını düşünenlerin çoğunun bu bilgiyi televizyon aracılığıyla aldıklarını düşünmektedir.
    • Salgın sırasında medyadan edindiği bilginin doğruluğundan şüphe duyuyorum diyenlerin oranı sadece %25'te kalmıştır.
    29:35Dijital Sahiplik ve Yetkinlik
    • Dijital yetkinlik ve dijital sahiplik, kişilerin akıllı telefon ve iletişim olanaklarını nitelikli şekilde kullanabilme becerisidir.
    • Dijital beceri ve yetkinlik, toplumsal cinsiyet, toplumsal pozisyon ve eğitim durumuna bağlı olarak değişmektedir.
    • Dijital beceri ve yetkinlik tamamen sınıf meselesiyle ilgilidir ve sınıfsal konum yükseldikçe bu beceri ve yetkinlik de artmaktadır.
    31:04Medya Repertuarı ve İletişim Araçları
    • Salgın ve izolasyon sırasında akıllı telefon, kapıdan konuşmak ve kişilerarası iletişim kanalı olarak kullanılmıştır.
    • Televizyon, yalnızlıkla başa çıkmada eşlik etme rolü oynamış ve günlük yaşamda önemli bir yer tutmuştur.
    • Televizyon ve telefon, iletişimi ikame eden, sosyal etkileşim sağlayıp, zamanı geçirmeye ve çevreyle bağlantılı kalma işlevlerini yerine getiren iletişim araçlarıdır.
    34:35Bilgi Düzeyi ve Komplo Teorileri
    • Araştırma sonucunda, imtiyazsız sınıfların bilgi düzeyinin daha düşük olacağını düşünen araştırmacılar şaşırmıştır.
    • Ayrımcılık gösteren sorularda, özellikle komplo teorileriyle ilgili sorularda bilgi düzeyinin düştüğü görülmüştür.
    • Daha varlıklı, eğitim ve gelir açısından daha iyi durumda olan kesimler, karar verme ve nitelikli bilgiyi seçip ayıklama konusunda daha yetkin bir tutum sergilemektedir.
    36:09Yaşlanma Algısı ve Dijital Eşitsizlik
    • Araştırmacılar, yaşlıların dijital eşitsizliğin önemli bir tarafı olarak göründüğünü, ancak bu durumun sadece yaşlılıkla değil sınıfsal meselelerle de ilişkili olduğunu vurguluyor.
    • Toplumsal pozisyonun düştüğü sınıfların dijital eşitsizliğin önemli bir tarafı olduğu, bu durumun kategorik olarak yaşlılıkla ilgili olmadığı belirtiliyor.
    • Yaşlıların en çok kullandığı iletişim aracı televizyon olup, salgınla ilgili bilgi aramalarında ajans ve kamu kaynaklarının tercih edildiği, tartışma programlarından rahatsızlık duyulduğu görülmüş.
    37:51Bilgi Güvenliği ve Yurttaşlık
    • Araştırmada elde edilen bilgilerin güvendiği ve yanlış bilgileri şikayet ettikleri sorulmuş, katılımcılar arasında aktif yurttaşlık görüntüsünün olmadığı, yanlış bilgilere karşı aktif pozisyon alınmadığı tespit edilmiş.
    • Dijital erişim eşitsizliğinin sınıfa entegre olduğu ve Türkiye'de ikincil ve üçüncül düzeyde beceri entegrasyonunun olduğu belirtiliyor.
    • Kullanılan araçların çıktılarına nasıl faydalandıkları önemli olduğu, bu çalışmanın daha geniş detaylarıyla 11 Aralık'ta Zoom üzerinden paylaşılacağı duyuruluyor.
    40:37Sosyal Politika Önerileri
    • Çalışmanın amaçlarından birinin sosyal politika geliştirenlere ve uygulayıcılara ipuçları sunmak, nitelikli bilgiye erişimle ilgili düzenlemeler yapabilmek olduğu belirtiliyor.
    • Araştırmada sahiplik olmadığı için bilgi-iletişim teknolojilerine erişim sağlanamadığı, bu durumun toplumsal cinsiyet, gelir ve eğitimle ilişkili olduğu tespit edilmiş.
    • Politika geliştiricilerin yaşlıları eve kapattıkları dönemde her yaşlı bulunan haneye ücretsiz internet hizmeti ve interneti kullanacakları araçları sunmaları gerektiği öneriliyor.
    42:50Teyit Uygulamaları ve Yanlış Bilgi Yayılımı
    • Teyit uygulamaları var ve COVID-19 döneminde yapılan bir araştırmaya göre teyit faaliyetlerinin %900 gibi bir oranda arttığı belirtiliyor.
    • Teyitçiler genellikle bağımsız olarak çalışır ve bilgi yayılma hızıyla çalışma hızları uymayabiliyor.
    • YouTube ve Twitter gibi platformlar teyit faaliyetlerine önem vermeye başlamış, Twitter retweet etmeden önce okudunuz mu diye soruyor.
    43:58Yanlış Bilgi Yayılımının Platformları
    • Yanlış bilginin büyük ölçüde YouTube'daki videolar aracılığıyla ortaya çıktığı, ancak en fazla dolaşıma girdiği yer Facebook olduğu belirtiliyor.
    • YouTube'da üretilen içerik en fazla Facebook'ta dolaşıma sokuluyor.
    • Tek bir yerden alınan çözüm işe yaramıyor, daha bütüncül bir politikaya ihtiyaç olduğu vurgulanıyor.
    45:49Araştırmanın Yöntemi ve Etik İlkeler
    • Araştırmada anonim data seti kullanılmış ve TUİK'ten alınan veriler üzerinden telefon numaraları random olarak seçilmiştir.
    • Katılımcılara çalışma başlamadan önce onam formu sözlü olarak okutularak izin alınmıştır.
    • Tüm araştırmalarda etik ilkeler özenle uygulanmış, katılımcıların diledikleri zaman vazgeçme hakkı tanınmıştır.
    47:57Araştırma Ekibi ve Çalışma Detayları
    • Araştırma, ET-OK isimli İstanbul'daki bir saha araştırması firmasıyla birlikte gerçekleştirilmiştir.
    • Telefon görüşmeleri İstanbul'dan merkezden yapılmış, saha görüşmeleri ise yerel ekibin çalıştığı bölgelerde gerçekleştirilmiştir.
    • Çalışmaya öğrencilerden oluşan bir ekip katılmış ve önceden eğitim verilmiştir.
    48:44Dijital Yetkinlik ve Karşılaştırma Çalışmaları
    • Oxford Üniversitesi'nde yapılan bir araştırmanın sorularının bir kısmı bu çalışmanın sorularıyla benzerlik gösteriyor.
    • Dijital yetkinlik konusunda standartlaştırılmış ölçme teknikleri olmadığı için karşılaştırma zor olabiliyor.
    • Ragneda'nın çalışmaları dijital sermayeyi nasıl ölçebileceğimiz konusunda yeni bir yaklaşım sunuyor.
    51:17Çalışmanın Önemi ve Gelecek Planları
    • Çalışmanın odak noktası yaşlıların pandemi sırasında enformasyona erişimi ve bu konuda bir toplumsal politikanın olmamasıydı.
    • E-devlet kullanımı da sorulmuş ve e-devlet kullanım yetkinliğinin önemine vurgu yapılmış.
    • Araştırma bulguları 11 Aralık ayında saat 14:00-17:00 arasında bir çalıştayda paylaşılacak ve katılım için kayıt yapılabilir.

    Yanıtı değerlendir

  • Yazeka sinir ağı makaleleri veya videoları özetliyor