Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, fen lisesi mezunu, fizik eğitimi almış, biyo-mühendislik alanında doktora yapmış ve Harvard-MIT'de optogenetik alanında çalışmalar yapmış bir bilim insanının kendi bilimsel yolculuğunu anlattığı bir sunum formatındadır.
- Konuşmacı, sinir hücrelerinin çoğalmadığını öğrenerek başlayan yolculuğunu, Alzheimer hastalığından kaybedilen anneannesinin etkisiyle sinir bilimine yönelmesini ve doktora çalışmasında felçli hastaların iyileşmesine yönelik sinir tüpleri üretmesini anlatıyor. Ayrıca optogenetik teknolojisini geliştirmesi, üç boyutlu hücre kültürü ortamında beyni taklit eden platform teknolojisi geliştirmesi ve yüzey teknolojileri üzerine çalışmalarını paylaşıyor.
- Videoda bilim insanlarının sorumlulukları, kendi şirketini kurma nedenleri, hafızalı alaşımlar ve vücut için kullanılan metal materyallere uygulanan metodlar ele alınıyor. Konuşmacı, bilimin farklı disiplinlerle etkileşimini, öğrencilerle olan enerji alışverişini ve Ege, Dokuz Eylül, İzmir Yüksek Teknoloji, İstanbul ve Koç Üniversitesi gibi çeşitli laboratuvarlarla olan işbirliklerini vurguluyor.
- 00:17Bilimin Dengelenme Süreci
- Konuşmacı, fizik ve biyoloji gibi farklı disiplinlerin birbirine karıştığı yerde yaşanan dengelenme sürecini anlatacak.
- Bilimin temel araştırma konusu bir denge halidir ve farklı disiplinler birbirlerinden beslenerek birlikte çalışarak üretimlere dönüşür.
- Konuşmacı, bir fizikçi olarak biyolojiye geçerek sinirbilimde üretim yapmıştır.
- 01:16Yolculuğun Başlangıcı
- Konuşmacı fen lisesi mezunu olup, biyoloji dersinde sinir hücresinin çoğalamadığını öğrenmiştir.
- Fizik okurken anneannesini Alzheimer hastalığından kaybetmiş ve bu deneyim onu beyin ve bilinç arasındaki bağlarla ilgilenmeye yönlendirmiştir.
- Bu ilgiyle biyomühendislik bölümünde doktora yapmaya karar vermiştir.
- 02:34Doktora Çalışması
- Konuşmacı, TÜBİTAK projesinde nöroloji doktorları, biyologlar ve kimya mühendisleriyle birlikte çalışan bir ekipte çalışmıştır.
- Felçli hastaların iyileşmesine yönelik sinir tüpleri üretmişlerdir.
- Fizikteki iyon bombardımanı teknikleri kullanarak polimer tüplerin yüzeylerini modifiye ederek iletken hale getirmiş ve yönlendirme kanalları oluşturmuşlardır.
- 03:46Harvard-MIT Laboratuvarı
- Doktora sonrası çalışmalarını Harvard-MIT'deki Utkal Demirci'nin Biyolostik Menzit laboratuvarında yapmıştır.
- Optogenetik teknikine ulaşmıştır; bu teknik hem optik hem de genetiğin bir arada çalıştığı, sinirbilimin popüler bir konusu olan bir yöntemdir.
- Optogenetikte opsi molekülü hücrelerdeki iyon kanallarını ışığa duyarlı hale getirir ve genetik modifikasyon sonrası optik elektrotlarla ışık vuruşları ile sinirlerin iletişimi düzene oturur.
- 05:35Optogenetik Uygulamaları
- Optogenetik teknikleri uygulamak için hayvanın kafasına optik elektrotlar yerleştirilir ve diş dolgusu maddesiyle kapatılır.
- Beyin anatomisi çok karmaşık olup, her bölgenin sorumlu olduğu farklı yerler vardır ve doğru yeri bulup deney yapmak zordur.
- Grubu, biyomalzeme temelli bir platform teknolojisi geliştirmiş, üç boyutlu hücre kültürü ortamında beyni taklit eden bir sistem yaratmıştır.
- 06:53Üç Boyutlu Hücre Kültürü
- Geliştirilen teknoloji MIT'nin kapak sayfasında yer almış ve küpler içinde farklı hücre tipleri içerebilen bir platform geliştirilmiştir.
- Bu platform sayesinde sinir hücreleri ve damar hücreleri arasındaki etkileşimi üç boyutta inceleyebilirler.
- Bu teknikle Alzheimer ve Parkinson gibi nörodejeneratif hastalıkların üç boyutlu ortamında modellenmesi ve deneylerin dışarıdan kontrollü bir şekilde yapılması mümkün olmuştur.
- 08:11Teknik Gelişimleri
- Üç boyutlu hücre kültürü teknikleri sayesinde uzamsal etkilere bakılabilir ve farklı uyarım teknikleri kullanılabilir.
- Türkiye'ye döndükten sonra teknik sıfırdan yeniden geliştirilmiş ve yeni özellikler eklenmiştir.
- Jel içeren kutuları iletken yollara bağlayarak elektrik sinyali ile sinir hücrelerini yönlendirme çalışmaları yapılmaktadır.
- 08:51Gelişim Biyolojisi ve Gelecek
- Üç boyutlu hücre kültürü teknikleri sayesinde gelişim biyolojisi alanında çalışılabilir.
- Embriyodan sinir hücresine kadar farklılaşma süreci üç boyutlu matrislerde izlenebilir.
- Yapay zeka, yapay sinir ağları ve derin öğrenme teknolojileriyle parçacık fiziği çalışmaları arasında bir bağlantı kurulması fikri ortaya çıkmıştır.
- 10:43Bilimin Geleceği
- Bilimde bir terazi gibi bir denge vardır: bir kefede organik sinir hücreleriyle yapılan deneyler, diğer kefede yapay zeka teknolojileri.
- Evrimi kontrol etmeye kadar gelen bu teknolojiler ürpertici bir noktaya gelmiştir.
- Bilimde iyi bir dengelenme sürecine ihtiyaç vardır ve farklı disiplinlerle etkileşim içinde kalmak gerekir.
- 12:08Bilim ve Sanatın Etkileşimi
- Konuşmacı, kendini sanat, işletme bilimi, sosyoloji ve hukukla besleyerek daha iyi noktalara gidebileceğini ve bilim insanlarının bir sorumluluğu olduğunu düşünüyor.
- Kendi şirketini kurarak çalışmalarını ekonomik faydaya dönüşebilecek ve insanların faydasına aktarabileceği bir noktaya getirdi.
- Yüzey teknolojileri ile sinir hücrelerinin yüzeylerini ve vücudun içindeki birçok materyale uygulanabilecek bir metod geliştirmekte ve bu metodun ticarileşmesiyle ilgili çalışmaktadır.
- 13:19Sanat ve Bilimin Birleşimi
- Sinirbilimle çalışan bir laboratuvarın sanat ürünü olan Refik Anado'nun Türk sanatları eserini gösteriyor.
- Bilimin farklı disiplinlerle etkileşime girmesi, durup düşünmeye ve kendini belli bir dengeye almasına ihtiyaç olduğu vurgulanıyor.
- 13:56Ekip Çalışması ve Etkileşimler
- Tüm çalışmaları bir ekip olarak gerçekleştiriyor ve üniversitedeki öğrencilerle yapılan enerji alışverişi dengelenme sürecinin önemli bir noktasını oluşturuyor.
- Ege Üniversitesi, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü, İstanbul'daki kendi okulu ve Koç Üniversitesi gibi çeşitli yerlerde etkileşim içinde olduklarını belirtiyor.
- Bu etkileşimlerin besleyici olduğu ve böylece üretmeye devam ettikleri ifade ediliyor.