Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, sunucu Meltem Hanım'ın gayrimenkul uzmanı Evrim Kızıltaş Başaran ile yaptığı bir televizyon röportajıdır.
- Röportajda öncelikle Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum'un hazine arazilerinin vatandaşlara satışa çıkarılacağı açıklaması ele alınmakta, ardından İstanbul'daki kira fiyatları ve gayrimenkul alım konuları tartışılmaktadır. Konuşmacılar, hazine arazilerinin dar ve orta gelirli ailelere nasıl satılacağı, kira fiyat uçurumları, TÜFE oranının üzerinde kira artışının olmayacağı ve Adalet Bakanı Bekir Bozan'ın arabuluculuk formülü gibi konuları değerlendirmektedir.
- Röportajda ayrıca TOKİ'nin 81 ildeki konut paketleri, rayiç bedel uygulaması ve mevcut konut sıkıntısına kalıcı bir çözüm olup olmayacağı konusunda görüşler paylaşılmaktadır. Hollanda'daki kira tavan fiyat uygulamasının Türkiye'ye uygulanamayacağı da belirtilmektedir.
- Hazine Arazilerinin Satışa Çıkarılması
- Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurumda vatandaşların konut yapabilmesi için hazine arazilerinin satışa çıkarılacağını açıkladı.
- Özellikle İstanbul, Ankara, İzmir, Bursa, Konya ve Adana gibi büyük illerde mevcut hazine arazilerinin dar ve orta gelirli ailelerin erişebileceği fiyat aralıklarında satılacağı belirtildi.
- Detaylar Ağustos ayında verileceği bilgisi verildi, ancak piyasaları bomba etkisi yarattı.
- 01:09Uygulamanın Avantajları ve Zorlukları
- Ev yapımı maliyeti ortalama 600 bin TL'den başlayıp 1 milyon TL'ye çıkıyor, ayrıca arsa alımı da ek maliyet oluşturuyor.
- Dar gelirli aileler için arsa alıp üzerine ev yapmak zor olabilir, bu nedenle anahtar teslim evlerin yapılması daha iyi bir çözüm olabilir.
- Arsa alımıyla iş bitmiyor, aileler arsa üzerine ev yapmak zorunda kalıyor ve bu da ek maliyet oluşturuyor.
- 02:30Uygulamanın Tehlikeleri
- Bu uygulama ile bir sebepsiz zenginleşme riski var ve ciddi tedbirlerin alınması gerekiyor.
- Dar gelirli aileler için bu uygulama umut ışığı olabilir, ancak inşaat maliyeti bile bu aileler için yüksek olabilir.
- Devletin bu uygulamada tedbir alması gerekiyor, belki anlaşmalı olduğu müteahhitlerle işbirliği yapabilir.
- 03:44Kimler Faydalanacak
- Uygulamanın amacı dar gelirli ailelerin nefes alması ve ev sahibi olması olduğu için sınırlamalar olmalı.
- Hazine arazisi satın alma, insanlar için yeni bir seçenek oluşturuyor, çünkü iki milyon TL'ye kadar bir ev seçeneği varken hazır alabileceği bir ev de bulunuyor.
- Uygulama koşulu olarak hiçbir gayrimenkulü olmayan insanlar için tasarlanmalı ve aileden hiç kimsenin gayrimenkulü olmaması gerekiyor.
- 06:20Uygulamanın Etkileri
- Uygulama henüz uygulanmaya başlamamış olsa da piyasaya etkisi görülmeye başladı.
- Amaç burada arzı arttırmak, çünkü konutla ilgili sıkıntılar arz-talep dengelerindeki sorundan kaynaklanıyor.
- Uygulamanın etkileri en erken bir buçuk yıl sonrası görülebilir, mevcut piyasada hemen değişiklik olmayacak.
- 08:15Kira Tavan Fiyat Uygulaması ve Tüfe Oranı
- Hollanda'daki kira tavan fiyatı uygulaması (Hollanda sistemi) Türkiye'ye uygulanamayacağı belirtiliyor çünkü İstanbul'da mahalle ve sokak arasında büyük fiyat farklılıkları var.
- Bakanlık açıklamasına göre yap-tüfe oranının üzerinde bir artış olmayacak ve Ağustos ayında tekrar açıklama yapılacağı söyleniyor.
- Tüfe oranı geçen ay %34,9 olarak açıklanırken, enflasyon oranı %160-70 civarında iken, mal sahipleri "ikisinin arasında buluşalım veya evimden çık" diyerek kiracıları zorluyor.
- 10:01Arabuluculuk Uygulaması ve Güven Sorunu
- Devletin mevcut uygulamasında, 1000 TL kira olan bir dairenin %35 artışla 1350 TL'ye çıkması halinde, enflasyon %70 civarında iken arabulucunun 1500 TL önermesi bile kiracıyı memnun etmeyecek.
- Devlet zaten TÜFE oranındaki en yüksek artışı belirlemiş durumda ve bu oranın üzerinde artış yapılamıyor.
- İnsanlar BCD planına geçiyor, tadilat yapılıyor veya çeşitli mazeretlerle kiracıları çıkarmak istiyorlar.
- Arabulucuya güven kaygısı yaşanıyor ve devletin mevcut uygulamaları sistematik uygulanması bile bir zafer olabilir.
- 11:31Kira Fiyat Belirlenmesi ve Rayiç Bedel Uygulaması
- Kira fiyatlarının taban ve tavan fiyatları belirlenmesi, rayiç bedel uygulaması gibi bir sistem olabilir.
- Aynı apartmanda bile baktığı yöne göre fiyat farklılıkları olabiliyor, bu nedenle konum, metrekaresi ve semt gibi faktörler dikkate alınabilir.
- Rayiç bedeli, gayrimenkul satışlarında uygulanan bir sistemdir; satıcı ve alıcı birbirine %2 oranında bedel öder.
- Kira konusunda şu ana kadar rakamlar serbest bırakılmış durumda, rayiç bedeli gibi bir sistem uygulanmamış.
- 13:29Geçmişe Dönük Uygulama ve Hazine Arazileri
- Kira uygulaması geçerli olsa bile, geçmişe dönük uygulama yapılamaz çünkü adliyelerin bunu karşılama imkanı yok.
- Kiracılar söz konusu kira kontratını kabul ederek ve ilk kirasını ödemekle birlikte, geriye dönük işlem yapılması mümkün değil.
- Hazine arazileri kapsamında dar gelirli ve ev sahibi olmak isteyen vatandaşların rahatlatılması amaçlanıyor.
- Mevcut ödeme planları (0,89 ve 0,99) bile 2 milyon TL'ye kadar 24-25 bin TL aylık ödeme gerektiriyor, bu da dar gelirli aileler için uygun değil.
- Gayrimenkul almak özellikle büyük şehirlerde hayal gibi duruyor, ancak TOİ'nin 81 ildeki uygulaması (166 bin TL'den başlayan fiyatlar) umut ışığı olabilir.