Buradasın
İstanbul'da Gayrimenkul Piyasası ve Kira Fiyatları Üzerine Röportaj
youtube.com/watch?v=DOFgH4w6ifoYapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, sunucu Mehmet Akif ile gayrimenkul danışmanı Ufuk Tetik arasında geçen bir röportajdır.
- Röportajda İstanbul'daki konut ve kira fiyatları, gayrimenkul piyasasının durumu ve gelecekteki trendleri ele alınmaktadır. Konuşmacılar, 2009 İstanbul depreminden sonra artan kira fiyatlarının pandemi döneminde daha da belirginleştiğini, inşaat sektöründeki maliyet artışlarının (özellikle çimento, beton ve demir fiyatlarındaki yüksek artışlar) bu duruma katkıda bulunduğunu açıklamaktadır.
- Ayrıca, 2021-2020 yılları arasındaki gayrimenkul satış oranları, yabancı satışların artışı ve gayrimenkulün artık kiralamada eskisi kadar iyi bir yatırım aracı olmadığı vurgulanmaktadır. Devletin Emlak Konut, TOKİ gibi kurumlarının sosyal konut projeleriyle piyasayı dengelemesi gerektiği ve yabancı satışların yıllık 6,5 milyar dolar değerinde olduğu belirtilmektedir.
- 00:09Konut ve Kira Fiyatlarındaki Artış
- Konut fiyatları ve kira fiyatlarında fahiş artışlar yaşanıyor, özellikle satılık konutlar ve kiralar pahalı hale gelmiş durumda.
- Kiracılar için "bir yere çıkma, tekrar daire bulamazsın" gibi durumlar yaşanıyor, ev sahipleri ise rayiç ve piyasa değerini yakalamak için faiz zamları yapabiliyor.
- Bazı ev sahipleri "oğlum gelecek, damadım gelecek" diyerek evi boşalttırıp başka birine o fiyattan kiraya verme gibi yöntemler kullanıyor.
- 01:15Kira Fiyatlarının Artışının Nedenleri
- Kira fiyatlarındaki artış birdenbire gelişen bir olay değil, evveliyatı var; okulların açılmasıyla öğrencilerde oluşan kira talebi ve pandemi nedeniyle toplu yurt yerine evlere çıkma tercihi bu sorunu gündeme getirdi.
- 2009 İstanbul depreminden sonra kira fiyatlarında artmaya başlanmış, özellikle toplu konutlarda ve yeni yapılan binalarda kiralar artmaya başlamıştı.
- 2021 tüfe endeksi artış oranı kirada %15,70 olarak gerçekleşmiş, bu sorun yeni kiralamalarla ilgili yaşanan bir sorun.
- 03:05İnşaat Sektöründeki Sorunlar
- 2020 yılında borçlanma maliyetlerinin düşmesiyle inşaat yatırımları büyük bir krizi atlattı, 2009'da 800 binlerdeki inşaat ruhsat adetleri 100 binlere düşmüştü.
- Pandemi, inşaat sektöründe ciddi maliyet sorunlarına sebep oldu; yurt dışından getirilen asansör gibi ürünler aylarca gelmedi ve dolar-euro endeksli anlaşmalar sıkıntılara sebep oldu.
- İnşaat sektöründe TUİK verilerine göre %47'lik bir maliyet artışı var, özellikle çimento, beton ve demirde %200'ün üzerinde artış gerçekleşti.
- 04:43İstanbul'daki Konut Durumu
- İstanbul'da yeterince konut yok, özellikle merkezi lokasyonlarda nitelikli konut eksikliği var.
- Merkezi lokasyonlarda birkaç yeni bina dışında hep niteliksiz, depreme dayanıksız yapılar bulunuyor.
- Tercih edilen yeni konutlar arz talebi karşılamıyor, bu nedenle daha fazla inşaat yapılması gerekiyor.
- 05:55Kira Sorununa Çözüm Önerileri
- Devletin gücünü kullanarak regülasyon yapması ve kontrol altında tutması gerekiyor.
- Özellikle alt gelir grubuna daha fazla konut yapmaya çalışması ve sosyal konut projelerini arttırmaları gerekiyor.
- Pandemi ile birlikte ofis veya otel ruhsatı almış ancak kullanamayanlara KDV muafiyetleri sağlanarak öğrenci yurtları veya öğrenci evleri konseptine çevirecek teşvikler yapılması gerekiyor.
- 07:37Gayrimenkul Sektöründeki Durum
- Gayrimenkul sektöründe müteahhit, daire satılan kişi, daireyi kiralayan kişi ve satan kişi de mutlu değil.
- İstanbul'da arazi üretmek çok zor, toprak fiyatları metrekare bazında inşaat maliyetinin üstünde.
- Gayrimenkul ipotekli gayrimenkul (kredi ile gayrimenkul) geçen yıl aynı ayına göre %64 düşmüş olsa da, gayrimenkulde aylık 10 bin'lere varan satış rakamları var.
- 09:25Yabancı Satışlar
- İnşaat piyasasının özellikle büyük şehirleri domine eden kesim yabancı satışlar.
- Yıllık 6,5 milyar dolara yaklaşan bir yabancı satış var, aylık rakamlar 5 bin'lerde, 6 bin'lerde.
- Türkiye geneli ve İstanbul özelinde bu rakam daha da artıyor.
- 09:55Gayrimenkul Satışları ve Yabancı Alım
- 2021 yılında satışlar %21 gerilemiş, ancak yabancı satışlar pandemiye rağmen %47 artmış.
- Dolar ve euro artışı, yabancılar için gayrimenkul alımını kolaylaştırırken, 250 bin dolar karşılığında vatandaşlık verilmesi de yabancı alımı teşvik ediyor.
- Yılın ilk altı ayında alınan ruhsat adedi geçen yıla göre %88-60 artmış, ancak inşaat projesinin bitme süresi 36 ay olduğu için kısa vadede çözüm üretilemiyor.
- 11:00Gayrimenkul Fiyatları ve Kira Durumu
- İstanbul'da gayrimenkulün kira ile kendini amorti etmesi, Avrupa'daki 15 yıllık amortisman süresine göre Türkiye'de 30 yılın üstüne çıkmış durumda.
- Gayrimenkul fiyatları çok yüksek olmasına rağmen, kiralar az değil, çünkü gayrimenkulde demir, çimento ve asansör şubu maliyetlerinin ötesinde psikolojik veya suistimal edilen bir alan var.
- İstanbul, Bodrum ve İzmir gibi yerlerde yaşanan tablo, arazinin olmamasıyla ilgili olup, inşaattaki karlilik önceki yıllara göre çok düştü.
- 12:47Yabancı Satışların Artışı ve Kredi Durumu
- Beş sene önce bir mülkü yabancıya %20'sini satmak istenirken, şimdi bazı lokasyonlarda bu oran %90'lara yanaşmış durumda.
- İpotekli (banka kredili) borçlanmalar %67 düşmüş, kimse borçlanmak istemiyor.
- Son bir yıldır gayrimenkul alan herkes TL bazında kazanmış, gayrimenkul hala almak ve satmak konusunda iyi bir yatırım aracı.
- 14:24Gayrimenkul Alımını Teşvik Etme Yöntemleri
- Konut kredi oranları 1,45'lerde, Türk müşterilerin gayrimenkul alımı için psikolojik eşik 1 ve altında olması gerekiyor.
- Emlak Konut, TOKİ, Büyükşehir, KİPTAŞ gibi devlet kurumları uzun süreli vadelendirme yapabiliyor ve pandemiye rağmen gayrimenkul rekor kırdı.
- Halihazırdaki gayrimenkul üretimi arzı ve talebi karşılıyor olsaydı bu konuşma yapılmazdı, bu eksikliğin giderilmesi için devlet kurumlarının daha fazla konut üretmesi gerekiyor.
- 15:52Sosyal Konut ve Özel Sektör
- Devlete bağlı kurumların sosyal konut kısmını unutmaması gerekiyor, özellikle alt gelir grubundaki insanların kiraya çıkması zor.
- Halkalı, Kayaşehir gibi bölgelerde TOKİ'nin yaptığı konutlar metrekare fiyatlarıyla İstanbul'un şehir merkezi ile yarışır durumda.
- Özel sektör kar amaçlı bir faaliyet alanı olduğu için devletin regülasyonla bunları kontrol altında tutması gerekiyor, aksi takdirde dengesiz fiyatlar ortaya çıkıyor.