Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir televizyon programı formatında olup, Selçuk Yöntem, Mehmet Aslantuğ, Tilbe Saran, Serra Yılmaz, Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Profesör Esin Şenol ve Havalandırma Sistemleri Uzmanı Makine Mühendisi Filiz Pehlivan gibi çeşitli sanatçılar ve uzmanlarla yapılan röportajları içermektedir.
- Program, pandemi sürecinde tiyatro sektörünün yaşadığı zorlukları ve "Dayanışmanın Yüzü Şiir" adlı dayanışma platformunun nasıl çalıştığını ele almaktadır. Ayrıca İtalya'dan Serra Yılmaz ile yapılan röportaj, COVID-19 dönemindeki yaşam koşullarını ve yeni normali konu almaktadır. Programın son bölümünde ise havalandırma sistemlerinin pandemi yayılmasındaki rolü, klimaların virüs bulaşımındaki etkisi ve günlük hayatta alınması gereken önlemler detaylı olarak incelenmektedir.
- Programda ayrıca Gezi Direnişi'nin yedi yaşına gelmesi anısına bir anlatım yer almaktadır. Konuşmacılar, tiyatroyu bir moral değeri olarak vurgulayarak, pandemi dönemindeki dayanışma çabalarını ve geleceğe yönelik umutları paylaşırken, sağlık uzmanları klima sistemlerinin doğru kullanımı ve kümeleşmelerin bulaşım riskini artırması gibi teknik konularda bilgiler vermektedir.
- 00:18Tiyatronun Durumu ve Ekonomik Sıkıntılar
- Türkiye'nin 14 Mart'tan itibaren yeni bir dünyaya girdiği, konuşmacının 11 Mart'ta son oyununu oynadığı belirtiliyor.
- Tiyatronun 14 Mart'tan itibaren kapanmasıyla 45 kişilik ekip işsiz kalmış ve İstanbul'da 245 tiyatro perdesinin açıldığı vurgulanıyor.
- Tiyatro, kolektif ve dokunmatik bir sanat olduğu, bireysel değil, tüm sanat dallarını bünyesinde toplayan bir sanat olduğu ifade ediliyor.
- 01:49Tiyatronun Yüzü Şiir Kampanyası
- Tiyatronun sıkıntısını gidermek için "Tiyatronun Yüzü Şiir" adlı bir destek kampanyası başlatılmış.
- Bu kampanyada yüz tane sanatçı bir araya gelmiş, Mehmet Asf, Tuğrul ve konuşmacı dahil olmak üzere şiirlerini evlerinde okumuşlar.
- Kampanyada izleyicilerin ödeme yapmaya zorlanmadığı, canı isterse destek olabileceği belirtiliyor.
- 03:07Tiyatronun Açılış Süreci ve Değerlendirmesi
- 1 Haziran'da her yerin açıldığı halde tiyatronun perdesinin açılmadığı, belki sosyal mesafe korunarak açılabilirdi diye düşünülen durum ele alınıyor.
- Tiyatronun toplumun önceliklerinden biri olduğu, sanatsız bir toplumun düşünülemediği ve geleceğini kuramadığı vurgulanıyor.
- Tiyatro kooperatifinin kamusal alan olarak görülüp sosyal faydayı hedeflediği belirtiliyor.
- 06:01Tiyatronun Önemi ve Geleceği
- Tiyatronun bir eğlence olduğu kadar bir ihtiyaç olduğu, harplerden sonra ilk açılan binaların tiyatro ve opera binaları olduğu belirtiliyor.
- Tiyatronun moral bir değeri olduğu, insanların duyguya gereksinmesi var olduğu ve bu nedenle tiyatronun tekrar gündeme geldiği vurgulanıyor.
- Tiyatroların en az tahmin edilen sayıda 2000'den fazla çalışanı olduğu, aileleri de düşünüldüğünde yaklaşık 10.000 kişiye etki ettiği belirtiliyor.
- 10:00Dayanışmanın Yüzü Şiir Projesi
- Konuşmacı, dijital ortamda gerçekleşen buluşmalarda şair dostlarından telif almadan şiirlerini paylaşmalarını teklif ettiler.
- Çağlar Çorum ve diğer dostlarla birlikte, aradıkları hiçbir dostun çağrılarını geri dönüşsüz bırakmadığını belirtiyor.
- Şiirlerin telif izinlerini alırken, bazı dostlara üç şiir yollayıp onlardan birini seçmelerini ve evlerinde video çekmelerini istediler.
- 11:19Projenin Amacı ve Önemi
- Platformda şiirleri dinlemek ücretsiz olmasına rağmen, gönüllerinden geçerse bilet parası kadar destek olunabilecek bir mesleki dayanışma hedefleniyor.
- Tiyatroda oyuncuların arkasında ışık, müzik, kostüm, dekor gibi görünmeyen kahramanlar olduğunu ve özellikle yazarların zor durumda olduğunu vurguluyorlar.
- Pandemi döneminde insanların soluk alabilmesi için sinema, televizyon, hikaye ve müzik dinlemeye ihtiyacı olduğunu, bu insanların hayatta kalması gerektiğini belirtiyorlar.
- 15:13Sanatın Önemi
- Sanatın insan olduğu, insan olmadığı yerde sanatın üremeyeceği, dünyada iki kişi kalana kadar sanatın devam edeceği vurgulanıyor.
- Sanatın tarif edilemeyen bir duygu olarak algılanıp mutluluk veren, hayatı anlamlandıran biricik unsuru olduğu belirtiliyor.
- Medeniyetlerde bilim ve sanatın toplumları nereye taşıdığı ve bunun çok olmazsa olmaz bir önemi olduğu vurgulanıyor.
- 16:12Pandemi Sürecindeki Dayanışma
- Sağlık çalışanlarının gösterdiği özveri ve toplumun bir arada tutan unsurlarının zor günlerde daha iyi anlaşılacağı belirtiliyor.
- Bilim ve sanatın toplumları geleceğe taşıyan ve ayakta tutan biricik unsurları olduğu vurgulanıyor.
- Vicdan, adalet ve eşitliğin olmazsa olmaz ihtiyaçları olduğu, sanatın da bu unsurlara yaslandığı belirtiliyor.
- 18:21Destek Olma Yolları
- "Dayanışmanın Yüzü Şiir" sitesinde yardım talep etme, yardım etme ve destek verme butonları bulunuyor.
- Site ve ihtiyaç haritası üzerinden destek vermek isteyenlerle destek almak isteyenler buluşabiliyor.
- Sanal karta yüklenen miktar kadar destekte bulunulabiliyor ve şimdiye kadar 325 başvuruya destek sağlanmış.
- 19:37Tiyatro Sanatçıları İçin Dayanışma Platformu
- İstanbul içi ve dışından gelen yardım talepleri ihtiyaç haritasına yönlendiriliyor ve sitede belirtilen kriterlere uyan kişilere haftalık küçük bir katkı sunulmaya başlanacak.
- Giriş, temel ihtiyaçları sağlamak amacıyla yapılmış olup, ayakta kalmak ve hayatta kalmak için ocakları alevli tutmak için bir katkı sunulacak.
- Tiyatro kooperatifine ve sendikaların devlet ricali ile buluşmalarına rağmen henüz açıklanmış ciddi bir destek paketi bulunmuyor.
- 21:34Platformun Amacı ve Destek İhtiyacı
- Platform üzerinden 101 şiir dinlenebiliyor ve gönüllerinden koparsa katkıda bulunulabilir.
- Tiyatrolar en son Mart ayında perdelerini kapattı ve dönüşün muhteşem olacağı umut ediliyor.
- Geçen haftalarda "Bir Komşu Hareketliydi" oluşumu yayına taşınmış ve belediyelerin de bu projeye katılmasıyla inanılmaz bir destek gelmiş.
- 23:36Bağımsız Tiyatroların Kamusal Destek Sorunu
- Devletin bağımsız tiyatrolara kamusal destek vermemesi acı bir durum olarak belirtiliyor.
- Sanatçılara üvey evlat muamelesi geldiği için destek verilmemesi iddia ediliyor.
- Sanat esasında gerçeği koy ortaya muhalif değildir, mesajı alan yer rahatsız olabilir.
- 25:41Sanat ve Gerçekler
- Bilim ve sanat gerçekleri yansıtıyor, topluma ayna tutuyor.
- Pandemi sürecinde hekimliğin kıymet taşıdığı ve pozitif bilimlerin önem olduğu ortaya çıktı.
- Sanat ve pozitif bilimler birbiriyle kavga etmez, ama referansları maksatlı bir yerden tutulduğunda bu çıkıyor ortaya.
- 26:46Umut ve Dayanışma Çağrısı
- Umut insanın kalbinde geveze bir kuş gibi her zaman olacak.
- Dayanışmanın yüzü siir.org üzerinden destek olma butonuna basarak, tiyatro çalışanlarının temel ihtiyaçlarını karşılayabilirsiniz.
- Tiyatroların boşluğunu hissediyoruz, sahnede olmayı, birlikte olmayı ve seyircilerle yan yana durabilmeyi özlediğimiz belirtiliyor.
- 30:03Pandemi Sürecinde Sanat ve Dayanışma
- Sanatçılar, pandemi sürecinde sağlıkçılara yardımcı olabilmek ve kimseyi tehlikeye atmamak için doğanın kucağında kalmaya ve Dionisos'u daha iyi anlamaya çalışmışlardır.
- Dionisos, bahar bayramlarında tiyatronun tanrısı olarak kabul edilen, coşkun bir tanrıdır ve bu dönemler yeni hayaller kurabilmek için kuluçkaya yattığımız dönemler olarak düşünülmüştür.
- Özlem'in sağlıklı bir biçimde sona ermesi ve yeni normalin eski normalden daha dayanışmacı olması dileği dileştirilmiştir.
- 31:11Pandemi Sürecindeki Tepkiler
- Pandemi sürecinde herkes farklı tepkiler göstermiştir; bazı sanatçılar hiçbir şey yapamamışken, bazıları kişisel bakım, ev temizliği gibi yaşam oyuncakları ile meşgul olmuştur.
- Pandemi, insanların kendi iç dünyalarıyla baş başa kalmasını ve yalnız kalmanın erdemli olup olmadığını değerlendirmesini sağlamıştır.
- Bu süreç, edilgenlik ve dinginlik kazandırmış, ancak konsantrasyon zorlaşmış ve anksiyete belirmiştir.
- 33:15Pandemi Sürecinin Sınav Niteliği
- Pandemi hem dünyanın, hem toplumların, hem de bireysel olarak bir sınav niteliğindedir.
- Aile çekirdeği için de bir sınava dönüşmüş ve insanoglu bu sınavdan çıkacağı umut edilmektedir.
- En büyük korku ise, bu sınavdan çıktıktan sonra aradan bir süre geçtikten sonra tekrar aynı noktaya geri dönmemesidir.
- 34:26Gezegen ve İnsan İlişkisi
- Gezegenin insanın kanserli hücrelerine bakıldığındaki görüntüsü ile aynı olduğu belirtilmiştir.
- Vahşi kapitalizmin şehveti ve kar anlayışını revize etmeyen ahlakın bir yerde durması ve bitmesi gerektiği vurgulanmıştır.
- Gezegenle birlikte insanı iyileştirmek için vicdanlı, adalete inanan, hukuka inanan ve hak ve özgürlüklere inanan insanların geleceği kuracağı belirtilmiştir.
- 36:25Sanat ve Pandemi
- Sanatçılar pandemi sürecinde de katkıda bulunmuş, şiirler ve diğer eserlerle bu sürecin anısını korumuşlardır.
- Başarı öykülerinin genellikle vahşi kapitalizm ve para üzerinden kurulduğu, bu durumun insanı geride bıraktığı belirtilmiştir.
- Kamusal alanla ilgili derdi olan çocukların, bağımsız tiyatro ve özel televizyonculuk gibi alanlarda profesyonel çalışmada dikkat çekeceği vurgulanmıştır.
- 39:36Destek Çağrısı
- Kamusal alanla ilgili derdi olan çocukların ticaret yapacak kadar zeki olmalarına rağmen feragat ettikleri belirtilmiştir.
- Bu çocukların için destek arandığı ve toplumun tüm alanları için de benzer şekilde destek arandığı vurgulanmıştır.
- "Benim yüzümden ağlama gülüm" şiirinin anısıyla pandemi sürecindeki deneyimlerin anlatıldığı ve bu sürecin sorumluluk öğrendiği belirtilmiştir.
- 42:48QNB Finansbank Dijital Hizmetleri
- QNB Finansbank'ın dijital köprüsü serbest meslek sahiplerini geleceğe taşıyor ve 2022'ye kadar ücretsiz e-serbest meslek makbuzu sunuyor.
- Şubeye gitmeden ve QNB FinansBank müşterisi olmaksızın e-serbest meslek makbuzu alınabiliyor.
- Gece gündüz memleket için çalışan kobi'ler için yıllık %7,50 faizle "Nefes Kredisi" sunuluyor.
- 49:06Kitap Kampanyaları
- Halk Kitabevi.com'dan "Aydınlanma Yolunda" adlı kültür kampanyası düzenleniyor.
- Kampanyada İslam, cemaatler, devrimci peygamberler ve sapık tarikatlara dair kitaplar sunuluyor.
- Kitap seti 230 TL yerine 79 TL'ye, ayda 11 TL taksitle satın alınabiliyor.
- 58:21Gezi Direnişi Yedi Yaşında
- Bir parkın ağaçlarını kesilmekten kurtarmak için başlayan direniş giderek bir haysiyet direnişine dönüşmüş ve katledilen gençler saygı ve sevgiyle anılıyor.
- Gezi direnişi unutulmaz ve unutturulmaz bir olay olarak hatırlanıyor.
- 58:45Serra Yılmaz'la İtalya'dan COVID-19 Durumu
- Serra Yılmaz, İtalya'dan COVID-19 pandemisi durumunu anlatıyor ve 9 Mart'tan itibaren evde kalmak zorunda kaldıklarını belirtiyor.
- İtalya'da 1 Mayıs'ın başından itibaren dışarı çıkma ve gezme izni verilmiş, ancak 3 Haziran'a kadar bölge değiştirmek yasak.
- Lombardiya bölgesi en çok etkilenen bölgeyken, Serra Yılmaz'ın bulunduğu Toscana bölgesi çok fazla kayıp vermedi.
- 1:03:07Tiyatro Sanatçıları Dayanışması
- Tiyatro sanatçıları ve emekçileri arasında ciddi bir dayanışma örneği gösteriliyor.
- "Dayanışmanın Yüzü Şiir" platformunda tiyatro sanatçıları şiirler okuyor ve telif hakkı sahipleri şiirlerini hediye ediyor.
- Serra Yılmaz da İtalya'dan bu dayanışma hareketine destek veriyor.
- 1:04:10Kültüre ve Sanata Öncelik Verme
- Devletler kültüre öncelik vermiyor, ilk yardımlar ilan edildiğinde sanatçılar dahil edilmedi ve bu durumda sanatçılar en mağdur kesimlerden biri olarak kaldı.
- Churchill'in savaş sonrası kültür bütçesini kısmamaya kararlı olduğu sözü hatırlatılıyor; sanat olmadan hiçbir yere barınmaz ve evde kalarak kitap okumak, film izlemek gibi sanatsal aktiviteler hayatımızı zenginleştirmiştir.
- Vahşi kapitalizm sonucu sağlık hizmetlerinin bütçelerinin azaltılması, özellikle Avrupa'da salgın sırasında sistemleri çökmesine neden olmuştur.
- 1:06:08Sağlık Çalışanlarının Durumu
- Sağlık hizmetlerinin bütçelerinin azaltılması sonucu yatak sayısı yetmedi ve sağlık çalışanlarının maaşları kesildi, ancak sonunda onlara muhtaç oldular.
- Sağlık çalışanları, virüsle temas içinde olmaları nedeniyle çok sayıda hastalanma ve ölüm riski taşıdılar.
- Sanata öncelik vermek bu dönemden çıkmak ve moralli çıkmak için önemlidir.
- 1:07:04Sanatçıların Dayanışması
- İtalya'da sanatçılar işsizlik yardımlarından faydalanabilmektedirler ve daha önceki gelir seviyelerine göre ufak bir katkı alabilmektedirler.
- Türkiye'de sanatçılar örgütlendiklerinde, WhatsApp grupları kurarak birbirlerine destek olmaya devam ettiler.
- İtalya'da sanatçılar arasında daha az örgütlü bir dayanışma olduğu, yürüyüş çağrılarında çok az insanın katıldığı belirtiliyor.
- 1:08:44Dayanışmanın Yüzü Şiir Platformu
- Dayanışmanın yüzü şiir platformuna destek olmak isteyenlerin hemen siteye girip sevdiği şairi veya oyuncuyu seçmeleri öneriliyor.
- Platform, sanatçıları desteklemek için bir girişim olarak oluşturulmuş ve insanlar efkar bastığında siteyi açıp şiir dinleyerek kendilerini daha iyi hissedeceklerinden bahsediliyor.
- Seyra Yılmaz, Türkiye'ye dönüş planlarını salgın nedeniyle ertelediğini ve şimdi sınırların açılması ve iş durumunun belirlenmesi beklediğini belirtiyor.
- 1:10:29Yeni Normal ve Yaz Mevsimi
- Programın ikinci bölümünde yeni normalin yeni alışkanlıkları ve yaz mevsiminde koronavirüsün nasıl olacağını konuşulacak.
- Enfeksiyon hastalıkları uzmanı Profesör Esin Şenol ve havalandırma sistemleri uzmanı Filiz Pehlivan konuk olacak.
- İki uzman, sıcaklar hızla gelirken klima sistemlerinin COVID-19 salgınına nasıl etki edeceğine dair ortak bir makale yazmışlardır.
- 1:14:30Yasaklamaların Etkisi
- Cumartesi-Pazar yasaklamalarının virüsün bulaşma dinamikleri ve süresiyle uygun olmadığı belirtiliyor.
- Yasaklamalar uygulanmaya başladıktan sonra vakaların dalgalanması ve istenen düzeyde inişe geçmemesi gözlemleniyor.
- Sıcak noktalar olarak adlandırılan eczane ve marketlerde kümeleşmelerin yoğunlaştığı, bu tür buluşmaların istenmeyen bir etki yaptığı görülüyor.
- 1:15:40Klimaların Virüs Bulaşımındaki Rolü
- Klimalar, virüs taşıyan bir kişinin etrafındaki havayı ileriye doğru taşıyarak virüsün yayılmasını kolaylaştırabilir.
- Klimaların sistemi de enfeksiyon etkenlerinin taşıyıcısı olabilir, ancak bu konuda henüz kesin bir kanıt bulunmamaktadır.
- Klimaların ve havalandırma sistemlerinin uygun şekilde hazırlanmaması, "süper bulaşma" ortamlarını oluşturabilir.
- 1:17:39Klima Sistemlerinin Önemi
- Klima sistemleri, virüsün hava ile yayılabilmesini ve bu sistemlerin doğru kullanımda olumlu etki yaratabileceğini ilk günden itibaren vurgulanmıştır.
- Tiyatrolar ve sinemalar gibi toplu alanlar, mikroklima ve deplasmanlı havalandırma sistemleriyle tasarlanmalıdır.
- Bu sistemler, yüzde yüz taze havayla çalışabilen ve koltuklar arasında mesafe bırakılarak kullanılabilir.
- 1:21:11Açılma Sürecindeki Sorunlar
- Sağlık Bakanlığı, binalar için ayrı ayrı kriterler yayınlamış, ancak bu kriterlere uygun olmayan binaların açılışı tehlikelidir.
- Çin'de bir markette bir kişi, restoranda ise dokuz kişilik gruplarda virüsün yayıldığı belgelenmiştir.
- Amerika'da iç havayı sirküle eden sistemlerde çok sayıda insanın infekte olması ve çalışanların ölümü durumları gözlemlenmiştir.
- 1:23:35Risk Yönetimi ve Açılma Stratejisi
- Açılma sürecinde önceliklendirmeler yapılması ve küçük gruplar önce açılması önerilmektedir.
- Sıcak havada dış ortamın avantajı olmasına rağmen, günün sıcak saatlerinde içeride ve klimalı ortamlarda olmak istenecektir.
- Pandeminin sonu hakkında tarihin bir Ağustos olabileceği tahmin edilmektedir.
- 1:27:04Ev Klima Kullanımı
- Bireysel evlerde, evde yaşayan kişiler arasında belli bir hareketlilik varsa duvar tipi split klimalar kullanılabilir.
- Taze hava için zaman zaman odayı havalandırmak ve pencereleri açık tutmak önemlidir.
- Ev klimalarının her yıl bakımını yaptırılması gerekir.
- 1:27:50Havalandırma Sistemleri ve Sağlık Talimatları
- Konuşmacı, sağlık bakanlığı ve yerel otoritelere çalışmalarını gönderdiğini, bu çalışmaların talimatlarda etkili olduğunu düşündüğünü belirtiyor.
- Havalandırma ve klima sistemleri çok derin konular olduğundan, talimatlarda sadece iki satırla geçmesinin yeterli olmadığını vurguluyor.
- Otel sertifikalandırma konusunda 132 madde incelenmiş, ancak havalandırma ile ilgili sadece iki ya da üç madde bulunmuş ve doğal havalandırma yapılması gerektiği belirtilmiş.
- 1:30:39Uçaklarda Havalandırma Sistemi
- Türk Hava Yolları uçak sistemlerinde sorun olmadığını iddia ediyor ve yolcu sayısını azaltmıyor, ancak uçaklarda HEPA filtreler kullanılıyor.
- 2003 yılında SARS virüsünün bir uçak yolculuğunda bulaşması üzerine Boeing firması tarafından araştırma başlatılmış.
- Profesör Chen'ın araştırmasına göre, uçakta bir kişinin öksürüğü veya konuşması sonucunda 4 dakika içinde 7 sıradaki tüm yolcular virüsten etkilenebiliyor.
- 1:33:11Uçaklarda Enfeksiyon Riski ve Çözümler
- Yeni bir havalandırma sistemi üzerinde çalışılıyor: ayakların altından daha soğuk havanın üflendiği ve vücut ısısıyla yukarıya doğru yükselip emildiği bir sistem.
- Bu yeni sistem uçaklara adapte edilebilir ancak birkaç yıl süreceği ve uçakta komple bir sistem tasarımı gerektiği belirtiliyor.
- Uçaklarda basınç seviyesi 0,80 atmosfer tutulduğu, bu da enfeksiyona daha açık olunduğunu, ayrıca bağıl nemin %20'ye düştüğü ve HEPA filtrelerin sık değiştirilmesi gerektiği vurgulanıyor.
- 1:35:28Uçaklarda Risk Alanları ve Gelecek Planları
- Uçaklardaki en kritik yer tuvaletler olduğu, mümkünse tuvaletlere girilmemesi gerektiği belirtiliyor.
- Uçak firmalarının anti-viral kaplamalarla tuvaletlerin kaplanması için yatırım yapması gerektiği, nanoteknolojik gümüş iyonlarıyla virüsün varlığını önleyebiliriz diyor.
- Esin Şenol, mümkün olursa kısa olmayan uçuş yapmamaya çalışacağını, kısa mesafeli tatil için özel aracıyla gitmeyi tercih edeceğini belirtiyor.
- 1:37:01Pandemi Sonrası Planlar
- Yazın bir ila dört ay inişi görüldükten sonra, bir ila dört ay içinde yavaş yavaş adımlar atılmalı ve küçük kalabalıklardan geçiş yapılmalı.
- Üniversite sınavları için klimatize ortamlarda havalanma ile ilgili ciddi bir sıkıntı olduğu belirtiliyor.
- Pandemi bize dayanışma ruhunu öğretti, 1 Haziran'da hayat normale dönecek ancak temkinli olunması gerektiği vurgulanıyor.