Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- "Murat'la Gezinti" programında sunucu Murat, Kemalpaşa'nın Nazarköyü'ne yaptığı ziyareti ve orada el işi olan nazar boncuğu üretimini konu almaktadır. Videoda Hüseyin Usta, Kenan Usta, Mahmut Usta ve Mehmet Usta gibi deneyimli boncuk ustaları yer almaktadır.
- Video, Nazarköy'de 70 yıldır devam eden nazar boncuğu sanatının yapım sürecini, ustaların hikayelerini ve bu sanatın köy ekonomisindeki önemini anlatmaktadır. Boncuk yapımının zorlukları, ocak sıcaklığının önemi, renk karışımı ve farklı boncukların anlamları (balık boncuklarının şans ve bereket anlamları gibi) detaylı olarak gösterilmektedir.
- Videoda ayrıca Nazarköy'nün turistik önemi, köyde yaşayan gençlerin bu sanatla ilgili düşünceleri ve boncuk ustalarının yaşadığı zorluklar (1200 derece sıcaklıktan dolayı çalışmanın zorluğu, kırmızı renkli camların ithal edilmesi zorluğu ve devlet desteği eksikliği) da ele alınmaktadır. Köydeki altı boncuk ocakları ziyaret edilerek, boncuk sanatının köyde nasıl devam ettiği ve bu sanatın gelecek için önemi vurgulanmaktadır.
- 00:07Mutfak Murat'ın Nazarköyü Gezintisi
- Mutfak Murat, sezonun yeni bölümünde Nazarköyü'ne rotasını çevirmiştir.
- Nazarköyü'nde el işi ve özellikle nazar boncuğu üretimine odaklanılacaktır.
- 04:01Nazarköyü'nde Nazar Boncuğu Üretimi
- Ocak başında çalışan ustalar, Nazarköyü'nde nazar boncuğu hazırlamaktadır.
- Hüseyin usta, nazar boncuğu üretiminin kolay olmadığını, yaz kış ateşin başında çalıştıklarını belirtmektedir.
- Ustalar, binikiyüz derece sıcaklıkta kırk santim mesafede çalışmakta ve yüzlerinin sıcak, arkalarının ise soğuk olduğunu ifade etmektedir.
- 05:09Mesleğin Tarihi ve Zorlukları
- Hüseyin usta, mesleğini dedesinden öğrenmiş ve on iki yaşındayken bu işe başlamıştır.
- Nazarköyü, 1940 yılından beri tarihi sistemde nazar boncuğu üretimine başlamıştır.
- Son beş-altı yıldır bayanlar da tasarımlarını ekleyerek köyde nazar boncuğu çarşısı oluşturmuştur.
- 06:16İşin Keyfi ve Zorlukları
- İşin keyfi, boş vakitlerde arkadaşlarla yeni ürünler çıkarmaktır.
- Ustalar adet başı çalışmakta ve boncuğun fiyatı modeline, zorluğuna ve büyüklüğüne göre değişmektedir.
- Son zamanlarda maliyetlerin artması ve malzeme bulma zorluğu nedeniyle düşük yevmiyeler alınıyor.
- 07:13Malzeme Sorunları ve Maliyetler
- Kırmızı, selenyum gibi bazı renklerin boyası Türkiye'de üretimi yasak olduğu için hazır cam olarak ithal edilmektedir.
- Kırmızı renkte bir boncuğu elli kuruşa satıldığında, elli kuruşun kırk-kırkbeş kuruşu maliyeti oluşturuyor.
- İşçiliklerin düşmesine rağmen devlet desteği bulunmamaktadır.
- 09:50Boncuk Yapımında Ustalık
- Boncuk yapımı dışarıdan sadece boncuk yapıyormuş gibi görünse de aslında çok zor bir iştir.
- Renksiz camları atıp boyamak, renkleri doğru şekilde çıkarmak ve her renk için farklı boyalar kullanmak önemli ustalıklardan biridir.
- Boncuk yapmak 15 senedir alışık olunmuş bir iş olsa da, demirin iç kısmının durumu, çanakların onarılması gibi detaylar da ustalığı gerektirir.
- 11:03İşin Zorlukları ve Ustaların Görevleri
- Boncuk yapımında ustalık sadece boncuk yapmakla sınırlı değil, demiri düzgün dövmek ve en ufak boncukları yapabilmek de önemlidir.
- Atölyede çalışan beş kişinin her biri farklı bir uzmanlık alanına sahiptir ve birbirlerine destek olurlar.
- Her ustada farklı bir özelliği vardır; biri büyük boncukları, diğeri minicik boncukları daha iyi yapabilir.
- 12:36İşin Psikolojik Etkileri
- Ustaların psikolojik durumu işe etki eder; enerji dolu geldiklerinde boncuk sayısı ve kalitesi artar.
- Ustalar arasında rekabet yoktur, ancak birbirlerini hırslandırarak daha fazla boncuk yapmaya çalışırlar.
- Boncuk yapımında daha fazla üretim, daha fazla para kazanma imkanı sağlar.
- 13:53Boncukların Saklanması ve İşlemleri
- Her ustada kendi kumbarası vardır ve boncuklar kumbaralarda saklanır, böylece hava girmesin diye kapağı sıkıca kapatırlar.
- Boncuklar taslara konulup kendi halinde soğur, sonra hanımlar veya toptancılar alıp takı yapmak için kullanırlar.
- Boncukların kırılması, nazara gelmiş demektir; tasın açık kalması veya camın defolu olması boncukların kırılmasına neden olabilir.
- 16:32Ustaların Mesleğe Bakışı
- Kenan Usta 16 yaşında mesleğe başlamış ve şimdi 45 yaşında hala devam etmektedir.
- Mesleği babadan öğrenmiş ve çocukları da bir süre öğrenmiş ancak bu zorlu işi yapmak istememiştir.
- Ustaların mesleğe karşı duyguları, evine giderken en güzel ekmeklerini ve çocuklarını görmekle karşılaştırıyorlar.
- 19:31Atölyenin Yapısı ve Malzemeler
- Atölyenin üst kısmında kızılçam odunu kullanılır çünkü kış aylarında yağışlı ve serin havalarda yaşlanan odunları kurutur.
- Atölyenin toprak yapısı ısıyı dışarı vermez, bu da atölyenin kurulması için uygun bir alan olmasına neden olmuştur.
- 20:32Nazarköy Ziyareti
- Bir çift, Torbalı'dan Nazarköy'e nikahları için tavsiye üzerine gelmiştir.
- Nazarköy, hafta sonlarında çok yoğun olmasına rağmen, yetmiş yıldır burada boncuk yapılmaktadır.
- Çift, otuz üçüncü yıldönümünü Nazarköy'de kutlamakta ve bir kız çocukları olduğunu belirtmektedir.
- 24:18Nazarköy'de Boncuk İşçiliği
- Nazarköy'de boncuk işçiliği yapan bir kadın, yirmi iki yıldır burada çalıştığını ve eşi de on üç yıldır imalatta çalıştığını belirtmektedir.
- Boncuklarla çeşitli takılar (kolye, bileklik, nazarlık) yapılabilmekte ve her şeyin bir anlamı bulunmaktadır.
- Balık boncukları evli, mutlu ve çocuklu olmak, kırkbir boncuklu nazarlar ise "kırkbir kere maşallah" anlamına gelmektedir.
- 28:04Nazarköy'de Yaşam
- Bir kişi, otuz yıldır Nazarköy'de yaşadığını ve eşi Niğde'den gelip köylü olduğunu belirtmektedir.
- Nazarköy'de doğal bir yaşam, temiz hava ve kendi el işçiliği bulunmakta.
- Boncuk işçileri, müşterilerden gelen siparişlere göre farklı şekillerde (araba, hayvan figürleri, yıldız) boncuklar üretmektedir.
- 31:14Arı Ürünleri ve Özellikleri
- Polenler çiçeklerin tozudur ve arılar ayaklarıyla toplayıp kovanların altında geçiş yaparken düşen bu tozudur; kansızlığa ve vitamin eksikliklerine faydalıdır.
- Su bazlı ve etanol (alkol) bazlı propolis bulunmaktadır; propolis arıların ağacın sakızıyla ve tükürüyle birleşimiyle kendi girişlerini korumak için yapar, dört yıldır değerinin anlaşılmasına rağmen eskiden atılırdı.
- Gerçek çiçek balı alttan başlayarak donar, çam balı donmaz ancak içine bir kaşık çiçek balı konulduğunda donar.
- 32:40Arı Ürünlerinin Satışı ve Tanıtımı
- Konuşmacı kendi boncuğunu yaparken, eşi 25 yıllık arıcılık yapmaktadır ve Türkiye'den gerçek arıcılardan alınıp çeşitli malzemelerle karıştırılıp daha yüksek fiyata satılan ürünlerden bahsediyor.
- Ürünlerin fiyatları ortalama 20 ile 30 TL arasındadır ve Nazarköy'deki yaşantıdan gelen insanlar bu ürünlerle ilgilidir.
- Tanıtım eksikliği olduğunu ve Nazarköy'nün tanıtılması için reklam yapılması gerektiğini vurguluyor.
- 33:34Nazarköy'deki Yaşam ve İş Hayatı
- Konuşmacı 22 yıldır Nazarköy'de yaşamaktadır ve Adıyaman Gölbaşı'dan gelmiştir.
- Dışarıdan gelenler Nazarköy'de sanat mesleğini öğrenmektedir; Adıyaman, Niğde ve Kırşehir gibi farklı illerden gelen kişiler mesleği öğrenmektedir.
- Nazarköy'deki en büyük katkıları dışarıdan gelenler sağlıyor.
- 34:42Nazarköy'deki Boncuklar
- Nazarköy'deki boncuklar rengarenk bir stantta sergilenmektedir ve bayanlar takı yapmak için boncukları tercih etmektedir.
- Boncuklar küçüklerden büyüklerlere kadar her yaş grubu için uygun olup, takım tutulabilir ve amblemler ve yazılar da bulunmaktadır.
- Nazarköy'deki boncuklar gerçek boncuklardır ve çeşitli kişiler tarafından üretilmektedir.
- 35:47Nazarköy'deki Çocuklar ve Boncuklar
- Nazarköy'deki çocuklar boncuk yapmakta ve bu iş onları mutlu ediyor.
- Çocuklar anneleri ve babaları boncuk yaparken yardım etmektedir ve bazıları kolye ve bileklik yapabilmektedir.
- Çocuklar köyde saklambaç, halley ve top oyunları oynamaktadır.
- 37:41Çocukların Geleceği ve Boncuk Yapımı
- Çocuklar büyüdüklerinde doktor, polis ve veterin gibi mesleklerde çalışmak istiyorlar.
- Boncuk yapımı 1-2 günde bir boncuk yapabilenler için kolay olsa da iğne oyası en zor olanıdır.
- Boncuk siparişleri alınıp, usta tarafından toparlanarak hazırlanmaktadır ve bu boncuklar sadece Nazarköy'de değil dışarıda da satılmaktadır.
- 40:00Boncuk Sanatçısı ile Görüşme
- Sanatçı, boncuklarla hayal gücünü gerçekleştiriyor ve bu işi terapi gibi görüyor.
- Sanatçı, kızının kızgın olduğunda tepkisini boncuklardan çıkarıyor.
- Sanatçı, emeğinin karşılığını alamadığını ve ocağın siparişlerini karşılıyor ancak indirim almadığını belirtiyor.
- 41:00Boncuk Sanatının Zorlukları ve Ürünleri
- Sanatçının mesleği yazın ve kışın sıcaklık farkı nedeniyle zorluklarla karşılaşıyor.
- Sanatçı, altı-yedi aydır bu işi yapıyor ve büyük balıklar gibi büyük malları yapamıyor.
- Boncuklarla kumbaralar, taksiler, saçlar ve bayan çantalar gibi hediyelik eşyalar yapılabiliyor.
- 42:05Ürün Fiyatları ve Öneriler
- Boncuk ürünlerin fiyatları uygun: üç boncuk yirmi lira, saksılar on lira civarında.
- İzleyicilere, hediyelik eşya alırken el imalatı olan yerlere gelip katkı sağlamları öneriliyor.
- Yurt dışından gelen malların nereden geldiğini ve nasıl yapıldığını bilmediğimizden, yerel ürünlere tercih edilmeleri öneriliyor.
- 44:31İkinci Ocağı Ziyareti
- İkinci ocakta Mahmut Usta, cam karıştırarak boncuk hamuru hazırlıyor.
- Nazarköy'de toplam altı ocak bulunuyor ve her ocağın farklı görevleri var.
- Tüccar siparişine göre boncuklar hazırlanıyor ve her kişinin ayrı renk ve yapım görevi var.
- 45:50Mahmut Ustanın Mesleği Hakkında
- Ocakta çalışmanın zorlukları sıcaklık, yazın bin-iki yüz derece sıcaklık altında çalışmak.
- Mahmut Usta, 1973'te okula giderken bu sanata başlamış ve geçim kaynağı olarak bu mesleği sürdürmüş.
- Mesleğin en keyifli anı güzel boncuk yapmak ve tüccara sattıktan sonra yeni sipariş almak.
- 47:54Boncuk Yapım Süreci
- Boncuk yapımında önce mor ve beyaz taşı içeri gönderip eritiliyor.
- Eriyince göz takılıyor ve camgözler sol tarafa bırakılıyor.
- Ocakta bin-iki yüz derece sıcaklık var ve boncuklar bu sıcaklıkta hazırlanıyor.
- 50:13Üçüncü Ocağı Ziyareti
- Üçüncü ocakta Mehmet Usta ile birlikte ceviz boncukları yapılmakta.
- Boncuk sanatı babadan oğula devam eden, yaklaşık yetmiş yıllık mazide sahip bir meslektir.
- Mehmet Usta, 7-8 yıldır bu işi yapıyor ve siparişe göre balıklar gibi ürünler yapıyor.
- 55:52Nazarköy'de Boncuk Sanatı
- Çekimler devam ederken ekip Nazarköy'de boncuk sanatçısına rastlar.
- Nazarköy'de boncuk işi olmazsa olmaz bir sanat olarak kabul edilir ve gelen damat veya gelin için boncuk gözlü olması gerekir.
- Sanatçı ailesi boncuk işiyle geçimini sağlar ve cumartesi-pazar günlerinde satışları kalabalık olur.
- 56:56Program Kapanışı
- Murat'la gezinti programı Nazarköy'de sona erer.
- Program sunucusu izleyicilere hoşça kalır ve bir sonraki program için başka bir yere geleceği belirtilir.
- Program "Artçı Mutfak Murat'la gezinti" tarafından sunulmuştur.