Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- "Kalebodur Mimarlarla Konuşuyor" serisinin bu bölümünde, sunucu mimar Gökhan Avcıoğlu ile bir röportaj gerçekleştiriyor. Ayrıca Alparslan Ataman da konuşmacılar arasında yer alıyor.
- Video, mimarlık mesleğinin yapısı, büro ölçeklendirme, şehircilik ve mimarlık eğitimi gibi konuları ele alıyor. Gökhan Avcıoğlu'nun Global Architectural Development (GAD) bürosunun yapısı, Türkiye'deki mimarlık ve şehircilik alanındaki zorluklar, mimarlık eğitiminin gerekliliği ve mimarlık projelerindeki inovasyon ve esneklik gibi konular tartışılmaktadır.
- Sohbet, mimarlığın politik ve ideolojik bir konu olduğunu vurgulayarak, Türkiye'deki mimarlık okullarının yetersizliğini, mimarlık alanındaki Eurosentrik bakış açısını ve şehir dönüşümlerindeki zorlukları ele alıyor. Ayrıca, mimarlık projelerinde başarı için gerekli unsurlar, eski binaların yeni işlevler kazanması ve mimarlık alanındaki klişelerin sorgulanması gibi konular da konuşulmaktadır.
- 00:12Mimarlarla Sohbet Toplantısı
- Program, çeşitli mimarlık alanıyla ilişkili kişilerle yapılan sohbet toplantısını içeriyor.
- Sohbetler iki eksenli gidiyor: mimarın yaptığı işler ve arka plan düşüncesi ile Türkiye ve dünyadaki durum.
- Günün konuğu Gökhan Avcıoğlu, aynı kuşaktan sayılan konuşmacı tarafından yakından izlenmiş.
- 02:56GAD ve Gökhan Avcıoğlu'nun İlişkisi
- Konuşmacı, GAD (Global Architectural Development) olarak tanıtılan kurumsal yapı ile Gökhan Avcıoğlu'nun ilişkisini anlamakta zorlanıyor.
- Gökhan Avcıoğlu, kendisini ve arkadaşı, meslek erbabı ile birlikte hareket eden bir iş çevresi olarak tanımlıyor.
- GAD ofisi 25 yıldır değişen yapılarla evrim geçirmiş ve şu anda en iyi oturduğu dönemdedir.
- 04:17Ofis Yapısı ve Çalışma Yöntemi
- Ofiste 70 yaşından 17 yaşına kadar değişik bir yaş çevresi bulunuyor ve 20. yüzyıl meslekte ciddi kesintilerin olduğu bir yüzyıl olarak görülüyor.
- Gökhan Avcıoğlu, ofis yapısını "medrese sonrası tekke"ye benzetiyor ve ofis içi tartışmaların hafif üzerinden geçtiğini, sonra daha sağlamlaştırdığını belirtiyor.
- Ofis içinde işlerin yola koyucu, düzen kurucu ve araştırmacı rolünü üstleniyor.
- 06:40Ofis Organizasyonu ve İdeolojik Yaklaşım
- Gökhan Avcıoğlu, önümüzdeki zamanlarda ofiste daha fazla kişiye yer vermek istediğini belirtiyor.
- Mimarlık mesleğinin 30 yaşında bile başlamadığını, zaman alan bir meslek olduğunu vurguluyor.
- Ofis şu anda ortaklı düzene geçtiğini ve sonuçlarını daha ileride göreceğini söylüyor.
- 07:52Ofis Yapısının Karakteristikleri
- GAD, corporate architecture formatı ile uygun bir imajla öne çıkıyor ancak üretim süreci farklı bir yapıya sahip.
- Ofis corporate bir yapı değil, daha çok bir vakıf gibi çalışarak "foundation" olarak tanımlanıyor.
- Corporate yapıda kimin ne yaptığı belli olmayan bir sistem varken, GAD'da bir kişi var ama onun arkasında kalabalık bir grup bulunuyor.
- 09:01Büyüme ve Küçülme Süreci
- Ofis büyüklüğü projelerin gelip geçmesiyle değil, ideolojik bir tutumla ilgili.
- Alvar Aalto gibi örnekler, büyük büroya soyunmadığı ve projelerini o ölçekte tuttuğu için mimarlık yapma biçimini kontrol altında tutabildiği için örneklendiriliyor.
- GAD'da ideolojik bir tutum yok, büyük bir iş gelirse büro büyür.
- 11:07Şehircilik ve Geleceğin Mimarlığı
- Şehircilik, mimarların terk ettiği ancak önümüzdeki zamanlarda gündeme gelecek bir alan olarak görülüyor.
- Şehircilerin bilgi dağarcığı ve yaklaşımları geleceğin mimarlığının ötesinde şehirciliğe yetmeyecek.
- Türkiye'de ve diğer ülkelerde de hazır olan şehir planları, yapmak istediklerimizin gerisinde kalıyor ve bu nedenle farklı disiplinlerden oluşan bir ofis olma ihtiyacı duyuluyor.
- 12:02Mimarlık ve İş Disiplinlerinin Değişimi
- Eskiden mimarlar çizim masalarında çalışırken, günümüzde bilgisayarlar ve doğrudan üretim fabrikalarıyla bağlantı kurabilmek mümkün hale gelmiştir.
- 19. yüzyıla kadar mimarlar inşaatı da yöneten kişilerdi, ancak günümüzde bu iş project management disiplini tarafından üstlenilmektedir.
- 21. yüzyılda mimarlık alanında dijital teknolojideki gelişmeler, bazı üretimlerde azalma (bazı alanlarda 10-20 kişilik ekibin yerine tek kişi yeterli olabilir) ve bazı alanlarda artan kalabalık gruplara ihtiyaç duyulması gibi değişiklikler yaşanmaktadır.
- 14:16Mimarlık ve İş Birlikleri
- Mimarlar artık kendi dünyalarında kendi düzenlerini kurmak yerine, diğer gruplar ve disiplinlerle ilişkilerini daha önce sahneye çıkmadan kurgulamalıdır.
- Modernizm gibi stiller genellikle 4-5 mimar tarafından kurulmuş sistemlerdir ve bu stillerin içinde kolay olanlar daha çok moda olmaktadır.
- Mimarlar Barcelona Pavyonu, Safranbolu ve Mimar Sinan'ın eserleri gibi örnekleri sürekli kendileriyle kıyaslar, ancak aslında farklı şeyler üretirler.
- 16:51Mimarlık ve Geçmiş-Gelecek İlişkisi
- Mimarlık hem geçmişle hem de gelecekle ilgilenir, ancak bugün için inşa edilir.
- Mimarlıkta üretim kısmında olmazsa üretimde sıkıntılar yaşanır ve bu alan mimarlıkta önemli bir konudur.
- Sınırları zorlamak ve yeniden yapmak mimarlıkta önemli bir konudur, çünkü günümüzdeki durumda mimarlık üretimi yeterli değildir.
- 18:36Şehircilik ve Mimarlık
- Mimarlar genellikle bir talep üzerine çalışırken, bazı projelerde ortada bir talep olmadan kendi kendilerine proje geliştirebilirler.
- Türkiye'deki şehirlerin çoğu 8500 yıl önceye dayanan ve farklı amaçlarla (savunma, tarım arazilerine yer bırakma) kurulmuşlardır.
- Günümüzde ulaşım ve üretim araçlarıyla bu şehirlerin sistemini zorlarken, bazı durumlarda (Van depreminden sonra) şehirlerin başka bir yere yeniden kurulması da söz konusu olabilir.
- 21:11Altyapı ve Yeni Şehirler
- Geçen yüzyılda altyapı çok önemliydi, ancak bu yüzyılda altyapıyı kuramayan şehirler müreffeh medeniyete yetişememektedir.
- Bugün kendi kendine yeten binalar ve çevreler oluşturulduğunda altyapısız yeni şehirler söz konusu olabilir.
- Mimarların kurallarının ondan önce kurulmuş olan sistemin dışına çıkması gerekmektedir.
- 22:43Türkiye'nin Mimari Yaklaşımı
- Türkiye, üretim sistemine yabancı bir ülke olup, mimarlıkta da defansif bir yapıya sahiptir.
- Mimarlar odası, inşa etmeyi bir günah gibi görmüş durumdadır.
- Mimar kelimesi "imar etmek" (inşa etmek) kökenli olduğundan, mimar aslında masasında oturan değil, inşaatta üreten biri olmalıdır.
- 23:22Mimarlık Sektörünün Sorunları
- Mimarlar kendilerine kurdukları "fildişi kule" dışarıdan anlaşılır değildir ve insanlar mimarların hazırladıkları sözleşmeleri anlamamaktadır.
- Mimarlar odasının tutumu kuru, sıkıntılı ve dertli bir görünüm sergilemektedir.
- Genç mimarlar yaşlı insanların duyduğu kaygıları içeren sorular sormaktadır.
- 24:44Modernleşme ve Mimari Yaklaşım
- Mimarlık sadece mimarların sorumluluğu değil, şehir herkesin meselesidir.
- Sanayi devrimi sonrası modernleşmeyle "yapmak, inşa etmek, değiştirmek, gelişmek" gibi düşünceler doğmuştur.
- Günümüzde "büyüklük" kavramı artık değer biçilmezken, İstanbul gibi şehirlerde projelerin ölçekleri ve kent belleğine etkisi eleştirilmektedir.
- 25:37Mimarlık ve Sivil Toplum
- Mimarlar ne kadar çok ve büyük inşa ederse o kadar ün ve para kazanır.
- Örgütlü sivil toplum örgütleri mimarlık projelerine karşı ses çıkarmaya çalışıyor.
- Projelerin sadece yapılıp yapılmaması değil, nasıl yapıldığı da tartışılıyor.
- 26:20Taksim Örneği ve Sorunun Kökeni
- İstanbul'da her belediye başkanının cebinde bir proje bulunur ve bazı projeler iktidar güçlü olduğunda uygulamaya geçer.
- Kışla gibi projelerde "niye yıkıldı?" sorusu önemlidir.
- Yıkarak inşa etme alışkanlığı, ülkenin uzun zamandır oluşturduğu kültürü ve Cumhuriyet döneminin masaya yatırılmasıyla ilgilidir.
- 28:22Mimari ve Şehircilikin Politik Boyutu
- Mimarlık ve şehircilik politik ve ideolojik bir konudur.
- Yeni bir yapı yaparken, başka bir yapıyı yıkıp yok etmek ideolojik bir tercih olarak görülmemelidir.
- 28:27Mimarlık Eğitimi ve Mimarlık Sorunları
- Mimarlık eğitimi konusunda Türkiye'de çok sayıda eğitim veren kurum var, ancak bu okullara girmek için özel yetenek gerektiren bir seçme sınavı yoktur.
- Mimarlık, ev ödevi hiç bitmeyen işlerden biri olup, kişi bu konuda ehil olmalı ve ehil noktalardan eğitilmeli ve geliştirilmelidir.
- Mimarlığın pratik pratiği ile ilgili problemler ve eğitimi ile ilgili problemler var, bu konularda öz eleştiri yapmak gerekiyor.
- 32:02Başarılı Mimar Özellikleri
- Başarılı bir mimar, mesleğin repertuarını genişleten unsurları ortaya çıkarmalı ve kalite ortaya çıkarmalıdır.
- Mimarın ilgi duyabileceği üç konu vardır: tasarlamak, inşa etmek ve öğretmek, bu üçünün bir arada olması gerekir.
- Mimarların koptuğu konulardan biri, hiçbir zaman bir mühendisi olmadan inşa edemeyecek durumdadır.
- 36:01Mimarlık Çalışmaları ve Kontekst
- Mimarlık, bir yere bağlı, bir yerle ilişki kuran ve kendisinden veya kendisinden sonra bir durum belirleyen pozisyona sahiptir.
- Mimarlık üretimi, esasında özgür kalamadı ve aynı dönemde inşa edilen binalar bile kurgusunda fark gösterebilir.
- Başarılı bir yapı, program açısından, fonksiyon açısından repertuarı genişleten yeni bir şey getirmelidir.
- 39:03Yapının Genişletici Özellikleri
- Yapının genişletici özellikleri üç farklı şekilde gerçekleşebilir: strüktürel ve yapısal olarak, konsüktif olarak veya malzeme olarak.
- Bir yapıda bu üç özelliğin en az biri altı çizilmeye çalışılır ve üçünü aynı anda gerçekleştirebilirseniz büyük bir başarı elde edilir.
- Projenin başarıya ulaşabilmesi için bazı şeylere vazgeçmek gerekebilir, bu bir yolculuk niteliğinde bir süreçtir.
- 40:35Proje Gelişim Süreci
- Proje gelişirken müşterinin ekonomik durumu, programın izin verdiği şartlar ve diğer faktörler önemli rol oynar.
- Ön çalışma (konsept) aşaması, iki tarafın birbirini anladığı bir süreçtir.
- Başarılı projeler genellikle birçok şeyden vazgeçebilen projelerdir, hiçbir şeyden vazgeçmeden ilerlemek kolay değildir.
- 41:47Programın Esnekliği
- Günümüzde program çok çabuk değişen, fonksiyonu esnek olabilen bir kavramdır.
- Eski şehirlerde yaşayan mimarlara yeni kurulmuş şehirlerdeki mimarlara göre bir avantajı vardır.
- Eski fabrikalar insanların yaşadığı yerlere, basit işler gören binalar müze olabilmektedir.
- 42:28Yapının Dayanıklılığı ve Esnekliği
- Yapının dayanıklı olması ve güzel bir duruşa sahip olması, onun farklı işlevlerde kullanılmasını sağlar.
- Modernist öğretide bina içindeki işlevin dışarıya yansıması gerektiği düşünülmüş, ancak bu yaklaşımın kırılma noktalarından biridir.
- Günümüzde hayatın değişme hızı arttığı için mimarlıkta esneklik kavramı önemli bir mesele haline gelmiştir.
- 44:05Konut Değişme Hızı ve Esnek Mimarlık
- Ankara ve İstanbul'da bir ailenin ortalama altı yılda bir konut değiştirmesi gibi yüksek bir değişim hızı vardır.
- Mimarlıkta esneklik kavramı, hayatın hızlanmasıyla birlikte mimarlığın ana meselelerinden biri haline gelmiştir.
- İşleyen olmayan alışveriş merkezleri gibi yapıların farklı işlevlerde kullanılması düşünülmektedir.
- 44:55Alışveriş Merkezleri ve Havaalanları
- Alışveriş merkezlerinin ve havaalanlarının ömrü yaklaşık on beş sene sürmektedir, bu süre sonunda insanlar acı çekmeye ve yeni ihtiyaçlar doğmaya başlar.
- Giderek alışveriş merkezleriyle havaalanları birbirine benzeyecek, bekleme sürelerinin uzaması nedeniyle alışveriş merkezleri bekleyen insanları oyalayan bir hale gelecektir.
- Alışveriş merkezi ile havaalanını birleştirmek veya otel ile havaalanını birleştirmek önümüzdeki dönemde ilginç konular olacak.
- 46:51Mimarlık Tarihi ve Araştırmalar
- Bir projeye başlamadan önce önceki çalışmaları ve arada kalmış mimarlara bakmak önemlidir, bazen ilgi görmemiş mimarlardan da ilham alınabilir.
- Bazı mimarlara tek bir etkileyici projesi olabilir, bu proje sonrası onlara benzer projeler verilmeyebilir.
- Sydney Opera'nın mimarı Youngesson, Bilbao Guggenheim'in mimarı Frank Garry gibi bazı mimarlara, büyük projelerden sonra eşdeğer başarılar kazandırmayan projeler verilmiş olabilir.
- 49:00Mimarlık Eğitimi ve Tarihi
- Mimarlık eğitimi ve tarihi genellikle Avrupa merkezli olup, farklı perspektiflerden bakıldığında farklı sonuçlar ortaya çıkabilir.
- Sekiz bin beş yüz yıllık mimarlık tarihi farklı noktalarda farklı şekillerde cereyan etmiştir.
- Türkiye'de mimarlık konusunda çok konuşan bir ülke olmamakta ve klişelerle dolu olmaktadır.
- 50:55Mimarlık Tartışmaları
- Mimarlık tartışmalarında genellikle iki grup olarak görülen durumlar aslında keskin hatlarla ayrılmamıştır.
- Bir tarafta yıkılan yapıların nedeni araştırılmadan yeniden inşa edilmesi istenirken, diğer tarafta modern düşüncenin sonrasında daha iyi yapılar yapılamayacağı düşünülmektedir.
- Mimarlar daha fazla konuşarak yeni kelimeler ve ifade şekilleri bulmalı, daraltılmış alanın dışına çıkıp farklı disiplinleri de işin içine almaları gerekmektedir.